Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων. Άλλος ένας βαρύγδουπος τίτλος που δεν λέει τίποτα στον μέσο Έλληνα. Ο κοινός νους προφανώς καταλαβαίνει ότι για να είναι τράπεζα έχει λεφτά, αλλά στα λεφτά που βρίσκονται μακριά μας και τα διαχειρίζονται άλλοι συνήθως δεν δίνουμε σημασία. Κακώς.

«Η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων είναι ένα από τα σημαντικότερα εργαλεία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, προκειμένου να χρηματοδοτήσει τα κράτη-μέλη της, ώστε να δημιουργήσουν έργα υποδομής», διαβάζουμε στην επίσημη ιστοσελίδα παρουσίασης της τράπεζας. Δεν μπορεί να γίνει πιο σαφές, ειδικά μετά την περίοδο καταστροφών που υπέστη όλη η χώρα από τις πυρκαγιές και τις πλημμύρες. Τα πρώτα λεφτά που θα διεκδικήσουμε από την Ευρωπαϊκή Ένωση, για να επουλώσουμε τις πληγές όσο είναι δυνατόν, από τη συγκεκριμένη τράπεζα θα έλθουν.

Τράπεζα Επενδύσεων: Ο διάδοχος του Χόιερ

Οπότε, μας νοιάζει και μας κόφτει ποιος θα είναι ο διάδοχος του Βέρνερ Χόιερ, του Γερμανού που προεδρεύει στην ΕΤΕΠ από το 2012. Στο τέλος του χρόνου λήγει η θητεία του και δεν θα διεκδικήσει να παραμείνει στο πόστο. Η κούρσα της διαδοχής έχει ήδη ξεκινήσει, με τα φαβορί και τα αουτσάιντερ, όπως συμβαίνει σε κάθε τέτοια διαδικασία που αποφασίζεται πίσω από κλειστές πόρτες.

Οι επίσημοι υποψήφιοι είναι πέντε, αλλά το κύριο μέρος της άτυπης αυτής κούρσας διεξάγεται ανάμεσα σε δύο. Παρ’ όλα αυτά, έχει σημασία να ρίξουμε μια ματιά στο προφίλ όλων αυτών που διεκδικούν αυτή τη θέση στην τράπεζα, που αποκτά ολοένα και μεγαλύτερη σημασία στην καθημερινότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Φαβορί Νο1: Η γιαγιά που τιμωρεί την Google

Η Μαργκρέθε Βεστάγκερ είναι αυτό που λέμε λαμπερή προσωπικότητα, ακόμα και για την κάπως… αποστειρωμένη πολιτικά Ευρωπαϊκή Ένωση: Τη βρίσκουμε σε  λίστες με τα άτομα με τη μεγαλύτερη επιρροή στην Ευρώπη. Δεν διστάζει να τα βάλει με τις πανίσχυρες εταιρίες υψηλής τεχνολογίας (έτσι έχει χτίσει το προφίλ της αντισυστημικής), ενώ στην πατρίδα της τη Δανία υπάρχει μια ολόκληρη σατιρική τηλεοπτική εκπομπή που παρακολουθεί τα λεγόμενά της και την έχει πάντα στο προσκήνιο. Τις περισσότερες φορές, βέβαια, με σκωπτικό τρόπο, αλλά η διαφήμιση που της κάνει είναι άνευ προηγουμένου.

Η Δανέζα πολιτικός έγινε πρόσφατα γιαγιά και στην πολιτική σκηνή της πατρίδας της δεν έπαιξε σπουδαίο ρόλο, ως εκπρόσωπος ενός μικρού κόμματος, του Σοσιαλιστικού Φιλελεύθερου. Η 55χρονη Βεστέγκερ έγινε, βέβαια, υπουργός οικονομίας, αλλά μεταπήδησε στις Βρυξέλλες το 2014 ως επίτροπος. Πήρε την καυτή πατάτα της αντιμονοπωλιακής πολιτικής  κι αμέσως… έσπασε αυγά: Υπό τη διοίκησή της επιβλήθηκαν πρόστιμα δισεκατομμυρίων ευρώ στη Google. Επίσης ηγήθηκε μιας φορολογικής σταυροφορίας κατά της Apple και των πολυεθνικών των ΗΠΑ.

Η Βεστάγκερ δεν κρύβει ότι έχει μια θερμή σχέση με τον Εμανουέλ Μακρόν και στηρίζεται στη γαλλική βοήθεια για να πάρει το πόστο, άλλωστε με το κόμμα του Μακρόν βρίσκονται στην ίδια κοινοβουλευτική ομάδα στην Ε.Ε. Έκανε μια προσπάθεια να γίνει πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής το 2019, ωστόσο είδε την πλάτη της Ούρσουλα Φον Ντερ Λάιεν.

Στη δεύτερη θητεία της στην Κομισιόν ανέλαβε το ρόλο της εκτελεστικής αντιπροέδρου. Συνέχισε την επιθετική πολιτική, ωστόσο όχι με την ίδια επιτυχία. Το πραγματικό της πλεονέκτημα είναι το προφίλ της στα μέσα ενημέρωσης και η επιτυχία της να εξηγήσει και να κερδίσει την υποστήριξη του κοινού. Βεβαίως δεν αποφασίζει το κοινό γι’ αυτά, αλλά πάντα παίζει ρόλο η αποδοχή.

Φαβορί Νο2: Η φιλόδοξη διαπραγματευτής

Όταν οι Ευρωπαίοι διαβάζουν «Ισπανίδα στις Βρυξέλλες» η πρώτη που σκέφτονται είναι η Νάντια Καλβίνιο. H αναπληρώτρια πρωθυπουργός στη χώρα της δεν έχει κρύψει ότι θέλει να βγει μπροστά και να παίξει ρόλο, όχι να κρύβεται πίσω από τίτλους που δεν συνεπάγονται πραγματική εξουσία. Γι’ αυτό, άλλωστε, και η υποψηφιότητά της ανακοινώθηκε τελευταία. Σημαίνει ότι πιστεύει πως έχει ελπίδες νίκης.

Η επίσης 55χρονη πολιτικός είναι πολύ αγαπητή στις Βρυξέλλες, όπου εργάστηκε για πάνω από μια δεκαετία, πιο πρόσφατα ως γενική διευθύντρια του τμήματος προϋπολογισμού της εκτελεστικής εξουσίας της ΕΕ. Κατά τη διάρκεια της θητείας της ως υπουργού, η ισπανική οικονομία ανέκαμψε ισχυρά μετά την πανδημία του COVID-19 και τώρα μπορεί να υπερηφανεύεται για έναν από τους χαμηλότερους ρυθμούς πληθωρισμού της ευρωζώνης, μείωση της ανεργίας και ανάπτυξη άνω του μέσου όρου.

Η Καλβίνιο θεωρείται εξαιρετικά ικανή, φιλόδοξη και καλή διαπραγματεύτρια και κινείται καλά στους διεθνείς κύκλους. Στις… προεκλογικές της δηλώσεις έκανε λόγο για ακόμα μεγαλύτερη βοήθεια στην Ουκρανία, τις νέες τεχνολογίες και την πράσινη μετάβαση. Όλα τα έβαλε στο τραπέζι. Τη στηρίζουν οι Γερμανοί, αλλά διακριτικά.

Αουτσάιντερ Νο1: Η Σφίγγα των Δολομιτών

To να είσαι πολιτικός και να έχεις το παρατσούκλι «Σφίγγα» δεν είναι και τόσο κολακευτικό, έτσι; Ο Ντανιέλε Φράνκο, ο 70χρονος οικονομολόγος από τον απώτατο βορρά της Ιταλίας, παρουσιάστηκε στον ιταλικό τύπο ως «Η Σφίγγα των Δολομιτών», όταν επιλέχθηκε από τον Μάριο Ντράγκι να γίνει υπουργός οικονομικών το 2021.

Με μακρά καριέρα στην Τράπεζα της Ιταλίας, ο Φράνκο ήταν επί χρόνια γνωστός για τις σιβυλλικές δηλώσεις του όσον αφορά την οικονομία της χώρας. Έγινε γενικός διευθυντής της ιταλικής Τράπεζας μετά από σύντομες θητείες στις Βρυξέλλες και στο υπουργείο οικονομικών. Επιχείρησε κάποιες περίπλοκες παρεμβάσεις του στον προϋπολογισμό του προκάλεσαν κριτική από πολιτικούς σε όλο τον κόσμο.

Όταν άλλαξε η κυβέρνηση και η Τζόρτζια Μελόνι του ζήτησε να παραμείνει στο πόστο του, αυτός αρνήθηκε. Έκτοτε δυσκολεύεται να βρει έναν ρόλο που του ταιριάζει. Ο ρόλος της ΕΤΕΠ μπορεί να μην είναι μια αναβάθμιση στο βιογραφικό του, ωστόσο η τράπεζα τον κρατάει μακριά από το κουβάρι της ιταλικής πολιτικής.

Αουτσάιντερ Νο2: Η θεατρόφιλη και μουσικόφιλη καθηγήτρια

H πιο μικρή σε ηλικία από τους υποψήφιους είναι η 49χρονη Τερέζα Τσερβίνσκα. Η ίδια έχει δηλώσει ότι είναι λάτρης του θεάτρου και της κλασικής μουσικής, έχει εκπληκτικές γνώσεις σχετικά με τα δύο αυτά, και θα μπορούσε να χτυπήσει κάλλιστα ένα υπουργείο πολιτισμού, ωστόσο η λατρεία της για την οικονομία δεν ξεπερνιέται.

Νυν αντιπρόεδρος της ΕΤΕΠ από το 2020, γνωρίζει πρόσωπα και πράγματα και τονίζει ότι δεν θα χρειαστεί χρόνο προσαρμογής. Δεν είναι μεγάλο όνομα στους κύκλους της ΕΕ, αλλά έγινε εξέχουσα πολιτικός στην Πολωνία, τη δεύτερη πατρίδα της. Υπηρέτησε για λίγο ως υπουργός Οικονομικών το 2018-19 και στη συνέχεια έγινε μέλος του διοικητικού συμβουλίου στην κεντρική τράπεζα της χώρας.

Η Τσερβίνσκα γεννήθηκε στη Λετονία, κόρη ενός ζευγαριού Πολωνών μεταναστών. Πριν μετακομίσει στην πατρίδα των γονιών της είχε συμμετάσχει στην πολιτική και στη Λετονία, ως μέλος της νεολαίας του κόμματος που υπερασπίζεται τα συμφέροντα της πολωνικής μειονότητας.

Αουτσάιντερ Νο3: O Σουηδός «Doctor Doom»

Τον αδικεί κι αυτόν το παρατσούκλι. Ο 58χρονος Σουηδός οικονομολόγος και πολιτικός Τόμας Έστερς δεν μοιάζει και τόσο πολύ με τον χαρακτήρα κόμικ της Marvel, ώστε να αποκτήσει τέτοια ταύτιση και να τον αποκαλούν έτσι στους διαδρόμους της ΕΤΕΠ. Κι όμως, φαίνεται να μην τον ενοχλεί. Είναι κι αυτός νυν αντιπρόεδρος της ΕΤΕΠ, προηγουμένως είχε υπηρετήσει στη σουηδική κυβέρνηση ως υπουργός εκπαίδευσης (1998-2004) και επιχειρηματικότητας/ενέργειας (2004-06). Αργότερα έγινε διευθύνων σύμβουλος της Σουηδικής Ένωσης Τραπεζών και εκτελεστικός διευθυντής στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο.

Όταν προτάθηκε για πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων από τη σουηδική κυβέρνηση, η επίσημη ανακοίνωση τον χαρακτήρισε «ταίριαστο» για τον ρόλο λόγω της «εξειδίκευσής του στον τομέα των διεθνών οικονομικών και οικονομικών». Να δούμε αν έχουν την ίδια γνώμη και στις Βρυξέλλες.

** Με πληροφορίες από Politico.