Η 95η απονομή των Όσκαρ μπορεί να είχε σε πολλές περιπτώσεις το ενδιαφέρον του ντέρμπι, αλλά επιβεβαίωσε τις προβλέψεις και ανέδειξε την διαδρομή που παίρνει το Χόλιγουντ και η κινηματογραφική βιομηχανία. Μια διαδρομή που, όπως όλα τα πράγματα στη ζωή, έχει την καλή και την – αν όχι κακή – όχι τόσο καλή πλευρά της.

Το Everything Everywhere All At Once ήταν η ταινία που έκανε σκούπισμα σε όλα τα μεγάλα βραβεία στα οποία ήταν υποψήφια. Πρόκειται για μια αναμφίβολα πολύ καλή ταινία. Είναι όμως η ταινία που άξιζε να πάρει Όσκαρ Καλύτερης Ταινίας, Σκηνοθεσίας, Σεναρίου και 3 Όσκαρ Ερμηνειών; Όχι.

Πάντοτε με σεβασμό στην διαδρομή που έχουν κάνει τόσο οι τρεις βραβευμένοι πρωταγωνιστές όσο και στο δυνατό ξεκίνημα των δύο δημιουργών της ταινίας, των δύο Ντάνιελ (που ειρήσθω εν παρόδω έγιναν το 4ο ντουέτο που κερδίζει Όσκαρ Σκηνοθεσίας, με τους Κόεν να έχουν δύο από τις συνολικά 5 φορές που έγινε αυτό), το Everything Everywhere All At Once δεν είναι ταινία των 7 Όσκαρ και του 7/11 ως προς τις υποψηφιότητες.

Υποκειμενικά μιλώντας πάντοτε, άξιζε τις δύο από τις τρεις ερμηνείες, το Όσκαρ Μοντάζ και της Σκηνοθεσίας. Υπήρξαν καλύτερες ταινίες υποψήφιες, όπως και καλύτερα σενάρια. Είναι κραυγαλέο το μηδενικό στο Banshees of Inisherin.

Μετά το Everything Everywhere All At Once, δεύτερο σε κατακτήσεις ήρθε το All Quiet on the Western Front, δηλαδή η ταινία με τις περισσότερες υποψηφιότητες μετά την ταινία των Ντάνιελ.

Με απλά λόγια, 12 από τα 23 Όσκαρ κατέληξαν σε ταινίες που απέχουν από την Αμερική με τον έναν ή τον άλλον τρόπο.

Το Everything Everywhere All At Once είναι σαφώς αμερικάνικη παραγωγή, με δύο δημιουργούς Αμερικάνους – ο ένας με ασιατικές ρίζες – που σπούδασαν στο ίδιο αμερικάνικο κολέγιο, αλλά με ένα, τη εξαιρέσει της Κέρτις, all asian cast στους βασικούς ρόλους.

Είναι σαν μια εξελικτική διαδικασία. Μετά το Parasite του 2020, ήρθε το ενδιάμεσο Minari του 2021 και τώρα το ενδιάμεσο, αλλά με περισσότερη αμερικανιά Everything Everywhere All At Once.

Στα δικά μου μάτια είναι έκδηλη η ανάγκη της χολιγουντιανής βιομηχανίας να διευρύνει τους ορίζοντες της και να αποκτήσει μια καλή μαρτυρία, ποντάροντας υπερβολικά πολύ στο θεαθήναι. Για να αντιληφθεί κανείς αυτή την ανάγκη, αρκεί να δει την περίπτωση του Κε Χούι Κουάν.

Τρομερή η ερμηνεία του, συγκινητικός ο λόγος του, αλλά στο σινεμά το κριτήριο είναι πάντοτε κινηματογραφικό. Ωραίες και οι ιστορίες, ωραία και τα struggles, μα πρέπει κάπως να υποστηρίζονται. Στην δική του περίπτωση υποστηρίζονται, υπάρχει όμως ένα μεγάλο «αλλά».

Στις ζυμώσεις που γίνονται πριν βγουν οι υποψηφιότητες, υπάρχει τόσο από την παραγωγή της κάθε ταινίας όσο και από την Ακαδημία, μια χάραξη στρατηγικής. Ο Κε Χούι Κουάν ήταν υποψήφιος για Όσκαρ Β’ Ανδρικού. Γιατί; Ποιος ήταν ο Ά Ανδρικός στο Everything Everywhere All At Once;

Αυτός ήταν. Όμως, στο Ά Ανδρικό ο ανταγωνισμός ήταν τέτοιος που δε θα μπορούσε να δικαιολογήσει την τόση άνεση με την οποία πήρε και Χρυσή Σφαίρα και SAG και Όσκαρ. Αντιθέτως, στο Β’ Ανδρικό έμοιαζει άνετο. Κι ας υπήρχε εκεί ο Μπάρι Κίογκαν που η δική του ερμηνεία είναι groundbreaking, για να το θέσω αμερικάνικα. Όμως, ο Μπάρι είναι Ιρλανδός και οι Ιρλανδοί έχουν πάρει το μερίδιο τους. Σε μια αμερικάνικη κοινωνία που δείχνει όντως φθόνο στους Ασιάτες, ο Κε Χούι Κουάν παραδίδει το μήνυμα του Χόλιγουντ.

Να δούμε μήπως την περίπτωση της Μισέλ Γέο; Προφανώς και της βγάζω το καπέλο. Σε σχέση με τις υπόλοιπες στην κατηγορία Ά Γυναικείου, είχε και την έξτρα δυσκολία ότι έπρεπε να καταθέσει την ερμηνεία της σε μια γλώσσα που δεν είναι η μητρική της. Έχετει δει όμως την ερμηνεία της Κέιτ Μπλάνσετ; Η βιομηχανία άραγε την είδε;

Το θετικό που είναι αρνητικό

Είναι λοιπόν πολύ θετικό που το Χόλιγουντ προσφέρει χώρο σε εκπροσώπους καταπιεσμένων κοινοτήτων – όχι μειονοτήτων, έλεος πια με αυτή την παρωχημένη καραμέλα, είμαστε όλοι μας μέλη ενός Όλου – μόνο που είναι διαφορετική η καταπίεση του στυλ «α δεν έγινα πρωταγωνίστρια σε ταινία, αλλά μου έδωσαν δεύτερο ρόλο» και άλλη η καταπίεση του στυλ «σκάσε παλιοκινέζα μη σου κάψω το μαγαζί», που βιώνουν πολλοί Ασιάτες και δη της Άπω Ανατολής, στις ΗΠΑ.

Ποια η γέφυρα επικοινωνίας μεταξύ των δύο, μόνο το Χόλιγουντ τη γνωρίζει. Παροδική πηγή έμπνευσης και μόνο.

Το αρνητικό που θα καταλήξει σε θετικό

Από την άλλη, όλη αυτή η πολιτικοποίηση του σινεμά, που κάπως θα αρχίσει να εξομαλύνεται όσο το Χόλιγουντ γίνεται πιο παγκόσμιο, έστω για το χρήμα, φέρνει και μια…αποστερεοτυποποίηση που φέρνει μια στερεοτυποποίηση του αντίθετου είδους.

Η απομάκρυνση από τα κριτήρια της τέχνης ή η απόλυτη ταύτιση της με χαρακτηριστικά φύλου, ηλικίας, καταγωγής και εν γένει εξωτερικής εμφάνισης, αποτελούν δείγμα αντίθετου ρατσισμού, ο οποίος στη βάση του είναι διπλός ρατσισμός.

Και προς τους νικητές και προς τους χαμένους. Δεν ξέρω αν θα υπήρχε όλη αυτή η υποστήριξη προς τον Μπρένταν Φρέιζερ αν δεν είχε βγει να μιλήσει για την σεξουαλική παρενόχληση ή αν δεν υποδυόταν έναν γκέι με παχυσαρκία. Το καταλαβαίνει κανείς και στην ερώτηση που του τέθηκε στο press room μετά το Όσκαρ. Τον ρώτησε ένας γκέι δημοσιογράφος για το πώς νιώθει που ανταμείφθηκε η αποτύπωση ενός γκέι χαρακτήρα. Και ο Φρέιζερ, πολύ σωστά, του απάντησε πως δεν είναι μόνο γκέι ο ήρωας. Ούτε είναι αυτό το θέμα του. Είναι ένας καθηγητής με παχυσαρκία που έχασε τον άνθρωπο του και δεν μπορεί να το ξεπεράσει. Και αποξενώθηκε από την κόρη του.

Δεν ξέρω αν ο Κε Χούι Κουάν θα συγκινούσε με την ιστορία του αν δεν ήταν Ασιάτης.

Όλα παίζουν τον ρόλο τους, όλα γίνονται μετρήσιμα με βάση το χρήμα και τις τάσεις και ξεφεύγουν αρκετά από την ουσία της 7ης Τέχνης. Μια Τέχνη που αναμφίλεκτα δεν χαρακτηρίζεται από μια απονομή, κι ας είναι τα Όσκαρ. Δεν παύει να είναι σπουδαίος στην ερμηνεία του ο Κόλιν Φάρελ, ο Μπιλ Νάι ή ο Μπρένταν Γκλίσον, ούτε λιγότερο καλός σκηνοθέτης ο ΜακΝτόνα. Ούτε φυσικά είναι του πεταματού οι νικητές.

Το Everything Everywhere All At Once είναι μια από τις 3-4 καλύτερες ταινίες της χρονιάς. Είναι ένα είδος που εσωκλείει πολλά είδη κινηματογραφικά ταυτόχρονα. Έχει όμως και σημεία που είναι κάπως αχταρμάς. Δεν είναι αψεγάδιαστη ταινία. Στα δικά μου μάτια, πιο κοντά στο αψεγάδιαστο είναι το The Banshees of Inisherin.

Κι έμεινε με το απόλυτο ζερό!