Ένα από τα πιο ενδιαφέροντα ρεπορτάζ για τα μεγάλα ΜΜΕ της δυτικής Ευρώπης θα μπορούσε να ήταν το εξής: Ποια ήταν η πρώτη αντίδραση των Ευρωπαίων και Βορειοαμερικανών ηγετών όταν πληροφορήθηκαν τον θάνατο του Γεβγένι Πριγκόζιν; Όχι τα κούφια και επιτηδευμένα λόγια που είπαν, ή τους έγραψαν να πουν, αργότερα, σε σχέση και με τον Βλαντίμιρ Πούτιν. Πώς αισθάνθηκαν και τι είπαν εκείνη την ώρα.

Το πιο πιθανό είναι να μην ανασηκώθηκε ούτε φρύδι. Η τύχη του Πριγκόζιν για πολλούς ήταν προδιαγεγραμμένη, όσο κι αν το Κρεμλίνο είχε φανεί διαλλακτικό στην αρχή όσον αφορά την τύχη του ιδρυτή της μισθοφορικής Ομάδας Βάγκνερ και στενού συνεργάτη του Βλαντίμιρ Πούτιν. Οι υποσχέσεις περί συνέχειας λειτουργίας της ομάδας με μια τυπική «αλλαγή έδρας» (από τη Ρωσία στη Λευκορωσία) και μηδενική συνέπεια για τον Πριγκόζιν φάνταζε πολύ ωραίο γι’ αυτόν για να είναι αληθινό.

Το ζήτημα είναι πια ποιος ηγέτης ή μελλοντικός ηγέτης της Δύσης έχει σκοπό να καθίσει σ’ ένα τραπέζι με τον Πούτιν και να συζητήσουν σοβαρά για οποιοδήποτε θέμα. Ο θάνατος του Πριγκόζιν μοιάζει να είναι ένας ακόμα κρίκος στην αλυσίδα των ψεύτικων υποσχέσεων που’ χει δώσει ο Ρώσος πρόεδρος. Είτε βάζει την υπογραφή του σε επίσημο έγγραφο, είτε δεσμεύεται προσωπικά και προφορικά, το ίδιο κάνει.

Πούτιν: Δεν δέχεται ούτε όσα έχει υπογράψει!

Με την εισβολή στην Ουκρανία η Ρωσία παραβίασε μεμιάς τρία κείμενα, στα οποία έχει βάλει φαρδιά πλατιά την υπογραφή της: Τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, τη Ρωσο-Ουκρανική Συνθήκη Φιλίας του 1997 και την Συμφωνία του Μινσκ το 2014. Κι αν τα δύο πρώτα κείμενα μπορεί να θεωρηθούν «παλιά», και να μην φέρουν την υπογραφή του ίδιου του Πούτιν, το τελευταίο, που αφορά ακριβώς τις διαφιλονικούμενες περιοχές της ανατολικής Ουκρανίας, υποτίθεται ότι τον δέσμευε για εξεύρεση μιας τίμιας και ειρηνικής λύσης.

Τον Ιούλιο του 2022, κι ενώ η εισβολή συνεχιζόταν, η Ρωσία και η Ουκρανία υπέγραψαν (με την μεσολάβηση του ΟΗΕ και της Τουρκίας) τη συμφωνία της Μαύρης Θάλασσας για την εξαγωγή σιτηρών. Η συμφωνία έδινε το δικαίωμα στην Ουκρανία να εξάγει τα σιτηρά της κυρίως προς τις αναπτυσσόμενες χώρες του κόσμου, οι οποίες θα αντιμετώπιζαν σοβαρό πρόβλημα εφοδιασμού. Η Ρωσία δεσμεύτηκε να μην εμποδίσει τα ουκρανικά εμπορικά πλοία στα ταξίδια τους. Πλην όμως, κι αυτή η υπόσχεση, με υπογραφές και βούλες, κράτησε μόλις ένα χρόνο. Η Ρωσία αποσύρθηκε από τη συνθήκη πριν ένα μήνα, διαμαρτυρόμενη ότι δεν υπήρχε κανένα όφελος για την ίδια. Τα σιτηρά μένουν αποκλεισμένα να σαπίζουν στις αποθήκες των ουκρανικών λιμανιών.

Και μετά απ’ όλα αυτά, ο Πριγκόζιν. Ο οποίος δεν δίστασε να στραφεί κατά της Μόσχας σε μια από τις πιο παράξενες «ανταρσίες» που έχουν καταγραφεί στην στρατιωτική ιστορία, για να ανακρούσει πρύμναν μόλις 24 ώρες αργότερα. Κι ενώ, βέβαια, οι μισθοφόροι του είχαν φτάσει ανενόχλητοι ως τα περίχωρα της ρωσικής πρωτεύουσας. Τέτοια ευθεία αμφισβήτηση του καθεστώτος Πούτιν δεν είχε υπάρξει ποτέ στο παρελθόν. Τα ακριβή αίτια του θανάτου του Πριγκόζιν μάλλον δεν θα διαλευκανθούν ποτέ επισήμως. Όλοι, όμως, κάνουν συνειρμούς.

Ρωσία: Φταίνε οι άλλοι, εμείς διαπραγματευόμαστε!

Το οξύμωρο σε όλα αυτά είναι ότι η ίδια η Ρωσία εμφανίζεται έτοιμη για διαπραγματέυσεις στο μέτωπο της Ουκρανίας και φτάνει στο σημείο να κατηγορεί την Ουκρανία, τον ΟΗΕ και το ΝΑΤΟ ότι φέρνουν εμπόδια στο να τερματιστεί ο πόλεμος και να καθίσουν όλες οι πλευρές στο τραπέζι, ώστε να υπάρξουν λύσεις μέσω του διαλόγου. Μπορεί αυτή να είναι τώρα η επιδίωξη της ρωσικής πλευράς, αλλά με ποια αξιοπιστία θα καθίσει στο τραπέζι, ότι θα τηρήσει αυτά που θα υποσχεθεί και θα υπογράψει;

Παρ’ όλα αυτά, ακόμα και τις τελευταίες εβδομάδες υπάρχουν ακόμα πρόσωπα που ελπίζουν. Ο πρόεδρος της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν επανέλαβε την πρόθεσή του να διαπραγματευθεί με τον Πούτιν «εγγυήσεις ασφαλείας» για τη Ρωσία κάτω από μια καινούργια «αρχιτεκτονική ασφαλείας» για την Ευρώπη. Έτσι την ονόμασε.

Στην άλλη πλευρά του ατλαντικού ο Βιβέκ Ραμασβάμι, ένας από τους υποψήφιους για το προεδρικό χρίσμα των Ρεπουμπλικανών στις εκλογές του 2024, τάχθηκε υπέρ της άποψης του πρώην προέδρου Ντόναλντ Τραμπ ότι «μπορούν να γίνουν συμφωνίες καλής πίστης με τον πρόεδρο Πούτιν». Και δεν έμεινε μόνο εκεί: Είπε ότι σε περίπτωση που η Ρωσία δώσει αποδείξεις ότι μπορεί να τερματίσεις εχθροπραξίες, ο ίδιος μπορεί να πιέσει την Ουκρανία να δεχτεί τις διαπραγματεύσεις με τον παλιό, πατροπαράδοτο τρόπο: Να την αναγκάσει να πληρώσει τους λογαριασμούς όσων όπλων και εφοδίων παίρνει τώρα από τον κορβανά του ΝΑΤΟ.

Θα μπορούσαν να ρωτήσουν την άποψη του Πριγκόζιν για όλα αυτά, αν ήταν ζωντανός.

** Με πληροφορίες από Politico.