Τα ειδυλλιακά νησιά της Ελλάδας ξεχειλίζουν από τουρίστες, αλλά το ιατρικό τους σύστημα έχει μεγάλες ρωγμές, αναφέρει το POLITICO.

Ο θάνατος μιας έφηβης εγκύου και του αγέννητου παιδιού της είναι μόνο δύο από τους τουλάχιστον εννέα θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί στην Ελλάδα αυτό το καλοκαίρι λόγω χρόνιων ελλείψεων σε ασθενοφόρα και προσωπικό υγειονομικής περίθαλψης, ακόμη και πριν η χώρα βρεθεί σε πολιορκία από τις μαινόμενες δασικές πυρκαγιές.

Ορισμένα νησιωτικά νοσοκομεία δεν έχουν μόνιμους γενικούς ιατρούς, βασιζόμενοι οι κάτοικοί τους εξ ολοκλήρου σε έναν κύκλο βραχυπρόθεσμης κάλυψης που καλύπτεται από προσωπικό από την ηπειρωτική χώρα, παρασυρόμενο από κίνητρα που σχετίζονται με παροχές σε μετρητά. Όσο για τις υπηρεσίες ασθενοφόρων, βρίσκονται σε ακόμη χειρότερη κατάσταση.

Σε πολλά νησιά των Κυκλάδων και των Δωδεκανήσων μόλις ένα ασθενοφόρο είναι διαθέσιμο όλο το 24ωρο. Αυτό το πρόβλημα δεν είναι μοναδικό στα νησιά. στην Αθήνα λειτουργούν γύρω στα 50 ασθενοφόρα, αντί για τα 85 με 90 που χρειάζονται.

«Πρέπει να επανασχεδιάσουμε την υπηρεσία ασθενοφόρων από την αρχή, καθώς υπάρχουν τεράστια κενά σε όλη τη χώρα», δήλωσε στο POLITICO ο Γιώργος Μαθιόπουλος, πρόεδρος της ελληνικής υπηρεσίας ασθενοφόρων έκτακτης ανάγκης (ΕΚΑΒ).

Η συντριπτική πλειονότητα των Κέντρων Υγείας στα μικρά νησιά του Αιγαίου παλεύει να αντεπεξέλθει, καθώς ο περιορισμένος αριθμός γιατρών πρέπει να εφημερεύει καθημερινά.

Αλλά ακόμα και εκεί που το κράτος αποφασίζει να προσλάβει περισσότερους, οι προσπάθειες αποτυγχάνουν με το προσωπικό να αρνείται να μετακομίσει στα νησιά, όπου το κόστος ζωής έχει γίνει δυσβάσταχτο λόγω της αύξησης του τουρισμού. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την μεγαλύτερη επιβάρυνση του ΕΚΑΒ.

«Έχουμε στείλει αρκετούς διασώστες (υγειονομικής περίθαλψης) από την υπόλοιπη χώρα στα νησιά, για να καλύψουν τις ανάγκες της εποχής», είπε ο Μαθιόπουλος. «Οι συνάδελφοί μας αναγκάζονται να κόψουν τις καλοκαιρινές τους διακοπές για αυτό, αλλά προφανώς αυτές είναι απλώς πρόχειρες λύσεις».

Σε κατάσταση εκτάκτου ανάγκης

Τον Ιούνιο, μια 63χρονη γυναίκα στο νησί της Κω έχασε τη ζωή της στο πίσω μέρος ενός φορτηγού, καθώς μεταφερόταν στο τοπικό νοσοκομείο αφού κατέρρευσε, ενώ το μοναδικό ασθενοφόρο του νησιού ήταν απασχολημένο, ανταποκρινόμενο σε άλλο έκτακτο περιστατικό.

Η Κως, ένα νησί 40.000 μόνιμων κατοίκων, που φιλοξενεί περισσότερους από 1 εκατομμύριο τουρίστες το καλοκαίρι, έχει τρία νέα ασθενοφόρα, αλλά μπορεί να λειτουργήσει μόνο ένα, καθώς διαθέτει μόνο 10 παραϊατρικούς, εκ των οποίων οι δύο θα συνταξιοδοτηθούν το επόμενο έτος.

Μέρες έπειτα από αυτό το περιστατικό, μια 19χρονη, οκτώ μηνών έγκυος, πέθανε σε προάστιο της Αθήνας καθώς περίμενε περισσότερες από πέντε ώρες για ασθενοφόρο ενώ είχε κάνει περίπου 20 κλήσεις σε διασώστες. Πέθανε και το αγέννητο παιδί της.

Έκτοτε, έχουν αποκαλυφθεί τουλάχιστον έξι ακόμη περιπτώσεις ανθρώπων που πέθαναν σε όλη τη χώρα, λόγω έλλειψης ιατρικής μεταφοράς.

Στο νησί της Λέσβου, μια 78χρονη έχασε τις αισθήσεις της ενώ κολυμπούσε. Οι διασώστες έφτασαν δύο ώρες αργότερα στο σημείο, απλώς για να ανακαλύψουν ότι η καρδιά της είχε σταματήσει να χτυπά.

Απαντώντας στην αυξανόμενη κριτική μετά αυτούς τους θανάτους που θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί, η κυβέρνηση δανείζει πυροσβέστες, στρατιωτικό προσωπικό και οδηγούς τοπικών Αρχών για να βοηθήσουν στο θέμα των ελλείψεων προσωπικού στις τουριστικές περιοχές.

Το ΕΚΑΒ και οι γιατροί διαμαρτύρονται για την απόφαση χαρακτηρίζοντάς την «αντιεπιστημονική αναζήτηση γρήγορων λύσεων».

Υποστηρίζουν ότι η ανάπτυξη μη εκπαιδευμένου προσωπικού σε καταστάσεις έκτακτης ανάγκης θα μπορούσε να αποδειχθεί επικίνδυνη για τους ασθενείς που χρειάζονται θεραπεία στον τόπο του συμβάντος.

Το ελληνικό Κοινοβούλιο ενέκρινε την τροπολογία για τον επείγοντα δανεισμό πυροσβεστών και στρατιωτικού προσωπικού στις 27 Ιουλίου, ενώ την ίδια ώρα οι πυροσβέστες έδιναν μάχη με τις σφοδρές πυρκαγιές που έκαιγαν σε όλη την Ελλάδα, οι οποίες εξαπλώθηκαν ακόμη και σε στρατιωτική αποθήκη.

«Αυτή είναι η Ελλάδα του μεταρρυθμιστή [Πρωθυπουργού Κυριάκου] Μητσοτάκη;» δήλωσε ο επικεφαλής της Κοινοβουλευτικής Ομάδας του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης Σύριζα Σωκράτης Φάμελλος.

«Αυτή είναι η Ελλάδα 2.0; Δανεισμός πυροσβεστών, στρατιωτών και λοιπού προσωπικού, τοποθέτησή τους στο ΕΚΑΒ που δεν έχει διασώστες και οδηγούς; Αυτός είναι εκσυγχρονισμός;».

Η κυβέρνηση λέει ότι η κίνηση αυτή δεν έχει στόχο να δώσει μακροπρόθεσμη λύση στο πρόβλημα της υποστελέχωσης, αλλά να σώσει ζωές κατά την πολυσύχναστη τουριστική περίοδο.

Φτάνοντας στα όρια

Ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης επανεξελέγη στις 25 Ιουνίου, έχοντας υποσχεθεί ότι απόλυτη προτεραιότητα είναι η μεταρρύθμιση του Εθνικού Συστήματος Υγείας.

Έχει υποσχεθεί ότι θα προσλάβει περίπου 10.000 εργαζόμενους στον τομέα της Υγείας, συμπεριλαμβανομένων 800 οδηγών ασθενοφόρων και 250 μοτοσικλετιστών.

Όμως, η Συνομοσπονδία Εργαζομένων στα Δημόσια Νοσοκομεία (ΠΟΕΔΥΝ) λέει ότι αυτές οι προσλήψεις αντικαθιστούν μόνο τις πρόσφατες συνταξιοδοτήσεις και δεν αρκούν για τη βελτίωση της ποιότητας της περίθαλψης.

Η ΠΟΕΔΥΝ αναφέρει ότι περίπου 10.000 υγειονομικοί υπάλληλοι έχουν εγκαταλείψει το δημόσιο τομέα τα τελευταία δυόμισι χρόνια και άλλοι 5.000 αναμένεται να αποχωρήσουν το 2023.

Τα κόμματα της αντιπολίτευσης επικρίνουν έντονα την κυβέρνηση ότι αφήνει τα δημόσια νοσοκομεία σε χειρότερη κατάσταση από εκείνη που ήταν πριν από την πανδημία, υποστηρίζοντας ότι ο κύριος στόχος είναι η ιδιωτικοποίηση των υπηρεσιών υγείας -κάτι που η κυβέρνηση αρνείται.

Ωστόσο το πρόβλημα είναι πιο περίπλοκο από την έλλειψη χρηματοδότησης, καθώς λίγοι γιατροί ή προσωπικό ασθενοφόρων θέλουν να εργαστούν στα νησιά.

Οι δύο μόνοι γενικοί γιατροί στο νοσοκομείο Κω παραιτήθηκαν το 2021. Το νοσοκομείο βασίζεται πλέον σε έκτακτο προσωπικό, ενώ προσπαθεί να τους αντικαταστήσει, αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει γίνει καμία αίτηση. Αυτό ισχύει και για τον παιδίατρο και τον ακτινολόγο.

Είναι ένα ζήτημα που μαστίζει πολλές αγροτικές περιοχές στην Ευρώπη, από απομακρυσμένα χωριά στη Γαλλία, μέχρι τις βόρειες περιοχές της Σουηδίας.

Για να επιστρέψουμε στο ελληνικό πρόβλημα, όσο ονειρική και αν φαίνεται η ζωή στα ελληνικά νησιά για τους επισκέπτες, αυτός ο τρόπος ζωής είναι απρόσιτος για το ιατρικό προσωπικό.

Οι κάτοικοι του νησιού προτιμούν τις βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις σε τουρίστες παρά τη μόνιμη – αλλά με χαμηλότερη χρέωση- ενοικίαση από γιατρό ή νοσοκόμο.

Στα τέλη Ιουνίου, ο μοναδικός καρδιολόγος του νοσοκομείου της Κω διαμαρτυρήθηκε στον προαύλιο χώρο του νοσοκομείου, κρατώντας ένα πανό που έγραφε: «Έφτασα στα όριά μου, χρειάζομαι βοήθεια».

Εργαζόταν επί 28 μέρες συνεχόμενα ως μοναδικός γιατρός της καρδιολογικής κλινικής του νησιού από τον Μάιο.

Η εξουθένωση είναι άλλη μία σημαντική αιτία που αναφέρεται σε έναν αυξανόμενο κατάλογο παραιτήσεων γιατρών σε όλα τα νησιά.

Η Ομοσπονδία Ενώσεων Νοσοκομειακών Ιατρών (ΟΕΝΓΕ) τόνισε ότι αυτό «εξελίσσεται πλέον σε λειτουργική κατάρρευση πολλών νοσοκομείων στην περιοχή, καθώς και νοσοκομειακών τμημάτων σε μεγαλύτερες πόλεις».

«Αυτά τα πράγματα δεν επιτρέπεται να συμβαίνουν σε έναν πολιτισμένο κόσμο, σε μια ευρωπαϊκή χώρα, σε έναν τουριστικό προορισμό», είπε ο δήμαρχος Κω Θεοδόσης Νικηταράς. «Χρειάζονται μόνιμες προσλήψεις και μόνιμες λύσεις».