Η 28η Φεβρουαρίου θα είναι πια για τα επόμενα πολλά χρόνια αφιερωμένη στους νεκρούς στα Τέμπη. Κι όταν βλέπεις ένα ολόκληρο έθνος, μια κοινωνία να θρηνεί, να ζητά δικαίωση και να ψάχνει τρόπο να τιμήσει όσο μπορεί τους νεκρούς στα Τέμπη, για να αφαιρέσει από πάνω της τις αμαρτίες που νιώθει για αυτή την απώλεια, δε χρειάζεται να λάβεις ειδικό ραπόρτο για το πώς να συμπεριφερθείς. Την ελάχιστη αντίληψη να διαθέτεις, μπορείς να μετρήσεις την ατμόσφαιρα και να κάνεις το ελάχιστο δυνατό. Να σεβαστείς και να επιτρέψεις σε όσους θέλουν να θρηνήσουν φωναχτά, να το κάνουν.

Υπό αυτό το σκεπτικό με το οποίο πορεύομαι πάντα, δεν μπορώ να κατανοήσω πώς έγινε και οι καθαριστές του δήμου Αθηναίων επέδειξαν τέτοιον ζήλο για να σβήσουν τα ονόματα των 57 νεκρών από τα Τέμπη που έγραψαν κάποιοι με κόκκινο μαρκαδόρο στον χώρο μπροστά στη Βουλή.

Άκουσα την αντιδήμαρχο να δηλώνει πως δεν υπήρξε κάποια εντολή από τον δήμο Αθηναίων για να σβηστούν τα ονόματα των νεκρών στα Τέμπη, αλλά οι καθαριστές ακολούθησαν απλώς το πρωτόκολλο, τη συνήθεια και θεώρησαν ότι πρέπει να το «καθαρίσουν».

Δηλαδή οι καθαριστές του δήμου χρειάζονταν ειδική εντολή για να μη σβήσουν τα ονόματα των νεκρών από τα Τέμπη;

Αν το αποδεχτούμε αυτό, τότε πραγματικά δεν μπορώ να δικαιολογήσω με τίποτα την πράξη τους. Στάθηκαν δηλαδή οι καθαριστές μπροστά στα ονόματα, τα κοίταξαν και είπαν ότι η αίσθηση του καθήκοντος τούς επιβάλει να τα σβήσουν και να επαναφέρουν το σημείο στην κατάσταση που ήταν; Για ποιον λόγο; Φοβήθηκαν ότι μπορεί να απολυθούν; Αφού είναι με συμβάσεις στον δήμο Αθηναίων που δεν σπάνε.

Ακόμα όμως κι αν υπήρχε τέτοιο ενδεχόμενο, πίστευαν όντως πως ο δήμος θα τους απέλυε και δεν θα παρενέβαινε ολόκληρη κοινωνία για να ζητήσει από τον δήμαρχο κ. Δούκα να αναιρέσει αυτή την απόφαση; Μόνο αν ήρθαν πριν μερικούς μήνες από άλλη χώρα, δεν καταλαβαίνουν ελληνικά και δεν έχουν καμία επαφή με το τι συμβαίνει στην Ελλάδα, μπορώ να τους δικαιολογήσω. Γιατί, χίλια κακά έχουμε, αλλά σε τέτοιες περιπτώσεις μια χαρά κινητοποίηση θα γινόταν και από τη δημόσια κατακραυγή και μόνο, δεν θα τους άγγιζε κανείς τους καθαριστές.

Τα ονόματα των νεκρών στα Τέμπη μας θυμίζουν ότι δυνητικά είμαστε σαν κι αυτούς που προκάλεσαν την τραγωδία

Γι’ αυτό και δεν αμφισβητώ όσα υποστήριξε η αντιδήμαρχος, ότι δηλαδή δεν δόθηκε εντολή συγκεκριμένη επί των ονομάτων, απλώς οι καθαριστές ακολούθησαν την καθιερωμένη διαδικασία. Μόνο που αυτά τα ονόματα, οι νεκροί από τα Τέμπη, δε μπορεί να θεωρούνται «καθιερωμένη διαδικασία». Μόνο να σταθείς μπροστά στα ονόματα και να τα συνδέσεις με τους ανθρώπους που πέθαναν, που κάηκαν ολοσχερώς, σε πιάνει ένα δέος και μια συγκίνηση, είναι αυτόματος ανθρώπινος μηχανισμός να μη θες να τα ακουμπήσεις και να τα προστατεύσεις αν χρειαστεί.

Δηλαδή οι καθαριστές του δήμου χρειάζονταν ειδική εντολή για να μη σβήσουν τα ονόματα των νεκρών από τα Τέμπη;

Όσο κι αν το προσπαθήσω, απ’ όπου κι αν το δω, πραγματικά δε μπορώ να βρω ούτε ένα ελαφρυντικό σε αυτή την πράξη. Μόνο αν ήταν βαλτοί και είχε δοθεί εντολή από πιο πάνω από τον δήμο, θα το άκουγα. Αλλά δεν θεωρώ ότι είναι τόσο κουτοί οι πιο πάνω για να προκαλέσουν τόσο, σε μια μέρα όπου όλα τα βέλη είναι στραμμένα πάνω τους και η κοινωνία περιμένει, έστω και τώρα, να ακούσει πως θα δικαστούν όλοι οι εμπλεκόμενοι και θα αναζητηθεί η πιθανότητα ευθύνης τους.

Απεραντολογώ άνευ ουσίας θαρρώ, αλλά είναι πραγματικά ανεξήγητο να βλέπεις να σβήνονται με τέτοια προσήλωση τα 57 ονόματα των νεκρών στα Τέμπη. Δεν πρόλαβε να στεγνώσει η μπογιά και τα εξαφάνισαν.

Κάτι τέτοια ενισχύουν την πεποίθησή μου πως όλοι όσοι μας κυβερνούν και έχουν ευθύνη για το έγκλημα στα Τέμπη, δεν είναι άνθρωποι διαφορετικοί από εμάς. Απλώς, σε μια θέση εξουσίας, όλα τα στραβά διογκώνονται, έχουν πρόσφορο έδαφος να αυξηθούν. Και πως αν για μια εβδομάδα περάσουμε όλοι μας από αυτή τη θέση, ίδιοι με αυτούς που μας εξοργίζουν θα γίνουμε.

Τα ονόματα αυτά θα μας υπενθυμίζουν ότι πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να γίνουμε σαν κι αυτούς και θα μας κρατούν σε εγρήγορση για να μην κατρακυλήσουμε. Το σβήσιμο τους είναι σαν να λέμε στους εαυτούς μας «δε μπορείς να γλυτώσεις από τη νόσο του Έλληνα»!