Μετά από πέντε ταινίες, ο Ντάνιελ Κρεγκ, ως James Bond, μας άφησε χρόνους. Κυριολεκτικά και μεταφορικά. Διότι μεταφορικά, μας είχαν αφήσει χρόνους όλοι οι προηγούμενοι ηθοποιοί που υποδύθηκαν τον 007, είτε διότι (παρα)μεγάλωσαν, είτε διότι εμπορικά δεν έσκισαν κιόλας, είτε διότι ήθελε μια ανανέωση η ιστορία. Αλλά ο Κρεγκ μας άφησε χρόνους και κυριολεκτικά: στο τέλος της τελευταίας ταινίας, αποδημεί εις Κύριον, σε μια σεναριακή ανατροπή που ομολογουμένως δεν την περίμενε κανείς. Μόνο που εκτός από σεναριακή ανατροπή, ήταν και μεγάλο φάουλ – απ’ αυτά που στο μπάσκετ, θα σφυριζόταν «αντιαθλητικό».
Τον Φλέμινγκ, τον «ρώτησε» κανείς;
Προφανώς και κανείς δεν μπορεί να ρωτήσει τον Ίαν Φλέμινγκ, τον εμπνευστή και δημιουργό του Bond, εκεί που βρίσκεται (εν τόπω χλοερό…) τη γνώμη του. Αλλά με έναν τρόπο, μπορούν να τον συμβουλευτούν, ρίχνοντας μια ματιά στα βιβλία του. Πεθαίνει σε κανένα απ’ αυτά ο Bond; Ούτε κατά διάνοια: τραυματίζεται, χαροπαλεύει, τρώει σφαίρες, μαχαιριές, σκάνε βόμβες δίπλα του, πέφτει από αεροπλάνα, τρένα και λεωφορεία, αλλά με κάποιον τρόπο πάντα βρίσκει τρόπο να επιζήσει. Έτσι το οραματίστηκε ο Φλέμινγκ και έτσι είναι εδώ και τόσες δεκαετίες. Οπότε ποιος έχει το δικαίωμα να παίρνει τα βιβλία του δημιουργού και να τα πετάει στο τζάκι; Τυπικά, αυτοί που έχουν τα πνευματικά δικαιώματα, η παραγωγός κυρία Μπροκόλι και οι εταιρείες τους. Αλλά συναισθηματικά; Ουσιαστικά; Κανονικά, κανείς.
Καλά να είμαστε να τον θυμόμαστε (και τον Bond και τον Κρεγκ)
Ο Ντάνιελ Κρεγκ υπηρέτησε το ρόλο του Bond με τρόπο εντυπωσιακό – σίγουρα σε ό,τι έχει να κάνει με το κομμάτι των εισπράξεων αλλά και τον τρόπο που «επανεφηύρε» και «επαναλανσάρισε» τον 007: τον έβαλε στην ποπ – κουλτούρα των πιτσιρικάδων, τον μετέτρεψε σε action – hero, ένα κράμα Μπρους Γουίλις, Τζέισον Στέιθαμ και Ματ Ντέιμον ως Τζέισον Μπορν και του πρόσθεσε κυνηγητά με αυτοκίνητα που θα ζήλευε και το «Fast & Furious». Με άλλα λόγια τον έκανε κάτι πολύ σύγχρονο, αφαιρώντας του όμως τη γοητεία, το μυστήριο, τη «βιντατζιά» και την ατμόσφαιρα του παλιού, ορθόδοξου 007. Δεν φταίει φυσικά ο Ντάνιελ Κρεγκ γι’ αυτό, εκείνος υπηρέτησε πιστά ένα πλάνο, ένα σενάριο που του δόθηκε και έβγαλε και το τελευταίο σεντ που εισέπραξε. Και τελικά βαρέθηκε ή αποφάσισε ότι θέλει να κάνει κάτι άλλο στη ζωή και την καριέρα του, να παίξει διαφορετικούς ρόλους και να μην είναι αυτός που για όλη του τη ζωή θα τον βλέπουν και θα λένε «ααα, εσείς δεν είστε ο κύριος Bond; Πολύ μας αρέσετε». Με γεια του και χαρά του στην τελική – αλλά γιατί έπρεπε οι σεναριογράφοι να «πεθάνουν» τον Bond, επειδή αποφάσισε να κρεμάσει το κοστούμι του ο Κρεγκ; Έσπασε κανένα καλούπι και δεν το ξέραμε;
Η αναζήτηση του Ιερού Δισκοπότηρου
Από τη μέρα του «θανάτου» του Bond, ένα όργιο φημών έχει κάνει το γύρο του κόσμου. Ποιος θα είναι ο επόμενος Bond, που στην πραγματικότητα δεν θα είναι Μποντ αλλά κάποιος άλλος πράκτορας, αφού ο Bond έγινε σκόνη και θρύψαλα; Θα είναι ο Χένρι Κέιβιλ; Θα είναι μαύρος, άρα ο Ίντρις Έλμπα; Θα είναι γκέι; Θα είναι γυναίκα; Θα είναι εξωγήινος; Πολλές οι ερωτήσεις – μόνο που οι απαντήσεις βρίσκονται στο πιο προφανές μέρος: μα στα γραπτά του Φλέμινγκ φυσικά! Ο συγγραφέας οραματίστηκε τον ήρωά του με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά: Άγγλο, λευκό, στρέιτ.
Δεν είναι θέμα ούτε ρατσισμού, ούτε σεξισμού, ούτε κοινωνικού αποκλεισμού αλλά η έμπνευση του συγγραφέα. Κι όπως ακριβώς ο Ηρακλής Πουαρό είναι μουστακαλής Βέλγος κι ο Σέρλοκ Χολμς ένας φλεγματικός Άγγλος, όπως ακριβώς ο Μπαρμπα – Θωμάς είναι μαύρος, η Γουόντερ Γούμαν γυναίκα και ο Μπρους Λι Ασιάτης, έτσι ακριβώς και ο 007 (ή ο 008 προσεχώς) είναι αυτός που είναι.
Η πολιτική ορθότητα αποδεικνύεται ο μεγαλύτερος αντίπαλός του
Ποια SPECTRE και ποιος Μπλόφελντ και ποιοι Ρώσοι και Κινέζοι και Κορεάτες; Ο μεγαλύτερος αντίπαλος του θρυλικού πράκτορα, αποδεικνύεται η κορεκτίλα. Αυτή, που του «ανάγκασε» στην τελευταία ταινία να πει στην Άνα Ντε Άρμας, όταν ήθελε να αλλάξει, να γυρίσει από την άλλη για να μην τον δει γυμνό. Αυτή που μας «αναγκάζει» να μπούμε στη συζήτηση και να κάνουμε poll, για το αν πρέπει να είναι μαύρος, γυναίκα ή γκέι. Και αυτή, που «ξαναγράφει» τα βιβλία του Bond, αφαιρώντας πράγματα που κάνουν «τζιζ», όπως αναφορές σε μαύρους ή ανατολικοασιάτες ή ατάκες όπως «γλυκό του βιασμού», «να τσακίζουν τις γυναίκες», «ανδρική δουλειά» και η ομοφυλοφιλία είναι μια «πεισματική αναπηρία». Ο εκδοτικός οίκος Ian Fleming Publications Ltd, που κατέχει τα δικαιώματα για το έργο του, ανέθεσε σε αναγνώστες να κρίνουν τη σειρά βιβλίων βάσει των σημερινών ευαίσθητων δεδομένων. Με άλλα λόγια, έδωσε το δικαίωμα σε μη – συγγραφείς όχι απλά να κρίνουν το έργο ενός σπουδαίου συγγραφέα, αλλά να αφαιρέσουν ή να «πετσοκόψουν» πράγματα που τους ενοχλούν. Πράγματα που φυσικά δεν γράφτηκαν σήμερα, χθες ή προχθές, αλλά πολλές δεκαετίες πίσω, σε ένα συγκεκριμένο κοινωνικό πλαίσιο, σε έναν κόσμο αλλιώτικο, διαφορετικό, με ελαττώματα αλλά και προτερήματα, με παθογένειες αλλά και ρομαντισμό, με κουσούρια αλλά και αθωότητα.
Τι θα γίνει τελικά; Θα καταλήξουμε κάπου;
Καταλαβαίνουμε όλοι ότι όσο συνεχίζεται η συζήτηση για το μέλλον των ταινιών του Μποντ, τόσο γίνεται διαφήμιση, κουβέντα, υπάρχουν αντιδράσεις και αντιπαραθέσεις, άρα το θέμα μένει στον «αφρό», χωρίς να χρειάζεται η παραγωγή να χαλάσει έστω και ένα δολάριο. Πιθανότατα έχουν καταλήξει στον διάδοχο του Bond – κι αν με ρωτάτε, εγώ θα έλεγα ότι δεν θα είναι ούτε γυναίκα, ούτε μαύρος, ούτε γκέι: τους έκανε πολύ καλό όλη αυτή η συζήτηση, αλλά τελικά θα πρυτανεύσει η λογική και θα δούμε απλά έναν νεότερο, στιλάτο και δυναμικό πράκτορα, που θα πασχίσει να μπει στα παπούτσια του Ντάνιελ Κρεγκ. Ή έτσι ελπίζω τουλάχιστον να είναι τα πράγματα, ώστε να συνεχίζουμε να «αγαπάμε» τις ταινίες του Bond και στο μέλλον, όσο κι αν μας λείπει (σε εμάς τουλάχιστον που τις έχουμε δει όλες) το αινιγματικό χαμόγελο του Σον Κόνερι και ο αέρας γοητείας που εξέπεμπε (κάποτε) ο 007.
