Η Ε.Ε. είναι έτοιμη να αποδυναμώσει ένα ορόσημο της νομοθεσίας για τη ρύπανση των αυτοκινήτων μετά από εκτεταμένες πιέσεις από την αυτοκινητοβιομηχανία, η οποία σύμφωνα με τους ειδικούς θα προκαλέσει εκτιμώμενο κόστος 100 δισεκατομμυρίων ευρώ για την υγεία και το περιβάλλον.

Η ανάλυση που παρέχεται από την Κοινοπραξία για εξαιρετικά χαμηλές εκπομπές οχημάτων (Clove) αποκλειστικά στους Guardian και Voxeurop δείχνει ότι το ήμισυ της προβλεπόμενης οικονομικής εξοικονόμησης από τα νέα πρότυπα Euro 7 για τις εκπομπές των αυτοκινήτων θα χαθεί λόγω ζημιών που προκαλείται από την περίσσεια διοξειδίου του αζώτου.

49.000 θάνατοι στην Ε.Ε. οφείλονται στα αέρια των οχημάτων

Αυτό το τοξικό αέριο είναι ο κύριος ρύπος που απελευθερώνεται από τους κινητήρες εσωτερικής καύσης, ειδικά τους ντίζελ, και ευθύνεται για 49.000 πρόωρους θανάτους στην Ε.Ε. και 5.750 στο Ηνωμένο Βασίλειο σε μόλις ένα χρόνο.

Η Clove, του οποίου τα μέλη περιλαμβάνουν κορυφαίους ακαδημαϊκούς, ερευνητικούς και επιχειρηματικούς ειδικούς της Ευρώπης στον τομέα της αυτοκινητοβιομηχανίας, ενήργησε ως αμειβόμενος σύμβουλος για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή – στην πραγματικότητα τη δημόσια διοίκηση της Ε.Ε. – για να εξετάσει τις πιο αποτελεσματικές επιλογές πολιτικής για το Euro 7, το τελευταίο σε μια σειρά νομοσχέδια που ρυθμίζουν τη ρύπανση από τις εκπομπές των αυτοκινήτων.

Οι ειδικοί συνέστησαν σημαντική μείωση της ποσότητας διοξειδίου του αζώτου που επιτρέπεται να εκπέμπουν τα οχήματα και αυστηρότερες πραγματικές συνθήκες οδήγησης στις δοκιμές έγκρισης για νέα μοντέλα. Ωστόσο, βάσει συμφωνίας που συνήψαν τα 27 κράτη μέλη της Ε.Ε. τον Σεπτέμβριο, τα όρια για το διοξείδιο του αζώτου (και άλλους επιβλαβείς ρύπους, όπως τα εξαιρετικά λεπτά σωματίδια), καθώς και οι δοκιμές έγκρισης, θα παραμείνουν πρακτικά αμετάβλητα από αυτά της προηγούμενης νομοθεσίας, Euro 6.

Η μόνη σημαντική μεταρρύθμιση είναι ότι θα ρυθμιστούν για πρώτη φορά τα όρια στις εκπομπές σωματιδίων από τα ελαστικά και τα φρένα. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες είχαν πει ότι η πρόταση της Επιτροπής ήταν «εντελώς δυσανάλογη, οδηγώντας σε υψηλό κόστος για τη βιομηχανία και τους πελάτες με περιορισμένα περιβαλλοντικά οφέλη».

Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πρόκειται να ψηφίσει την πρόταση για το Euro 7 την Πέμπτη. Η Clove υποστηρίζει ότι το κόστος για τη βιομηχανία για την παραγωγή καθαρότερων οχημάτων – που υπολογίζεται σε περίπου 30 δις ευρώ – θα ήταν πολύ μικρότερο από το αναμενόμενο όφελος των 182 δισεκατομμυρίων ευρώ για την ΕΕ που θα μπορούσαν να είχαν επιφέρει ισχυρότεροι περιορισμοί στην οδική ρύπανση.

«Η ανάλυσή μας κόστους-οφέλους βασίζεται σε διαφανείς υποθέσεις μοντελοποίησης και σε διεξοδικό διάλογο με όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινητοβιομηχανιών και των προμηθευτών αυτοκινήτων», δήλωσε ο καθηγητής Ζήσης Σαμαράς, συντονιστής της Clove.

Η μυστική συνάντηση τον Ιούνιο του 2022

Οι αυτοκινητοβιομηχανίες άσκησαν εκτεταμένες πιέσεις για να αποδυναμωθούν οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις. Τα μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και τα πρακτικά που ελήφθησαν από τον Guardian και τη Voxeurop μέσω αιτημάτων για την ελευθερία της πληροφόρησης δείχνουν ότι στηαν Επιτροπή ασκήθηκαν έντονες πιέσεις από την Ευρωπαϊκή Ένωση Κατασκευαστών Αυτοκινήτων (Acea).

Σε μια μυστική συνάντηση την 1η Ιουνίου 2022 μεταξύ ενός εκπροσώπου του Ευρωπαίου επιτρόπου για την ενιαία αγορά, Thierry Breton, και του τότε προέδρου της Acea, Oliver Zipse, ο οποίος είναι επίσης διευθύνων σύμβουλος της BMW, οι αυτοκινητοβιομηχανίες υποστήριξαν τα αυστηρά όρια εκπομπών διοξειδίου του αζώτου και υπέρ της διατήρησης αδύναμων δοκιμών έγκρισης.

Τα πρακτικά δείχνουν ότι ο εκπρόσωπος διαβεβαίωσε τους λομπίστες ότι η επιτροπή θα «έθετε φιλόδοξες αλλά εφικτές απαιτήσεις». Η πρόταση που υποβλήθηκε από την Επιτροπή τον Νοέμβριο του 2022 ενέκρινε σε μεγάλο βαθμό τα όρια εκπομπών που συνιστώνται από τη βιομηχανία, σε αντίθεση με τις απαιτήσεις της Clove και παρά το γεγονός ότι η Ε.Ε. ξόδεψε 80 εκατομμύρια ευρώ σε έργα, συχνά με αυτοκινητοβιομηχανίες, δείχνοντας ότι ήταν δυνατές προσιτές αναβαθμίσεις για τη μείωση των εκπομπών με τις σύγχρονες τεχνολογίες.

Η συνάντηση μεταξύ του εκπροσώπου της Επιτροπής και της Acea δεν δηλώθηκε στο μητρώο δημόσιας διαφάνειας, παρά το γεγονός ότι ήταν υποχρεωτική η γνωστοποίηση τέτοιων συναντήσεων. «Η συνάντηση δεν καταγράφηκε έγκαιρα λόγω διοικητικής παράβλεψης. Έχει καταγραφεί τώρα», δήλωσε εκπρόσωπος της Επιτροπής. Αρκετές πηγές ανέφεραν ότι τα χαμηλότερα όρια εκπομπών καυσαερίων αντιτάχθηκαν από την Επιτροπή ως μέρος μιας ανείπωτης συμφωνίας για τη διασφάλιση της υποστήριξης της βιομηχανίας για τη σταδιακή κατάργηση των κινητήρων εσωτερικής καύσης σε ολόκληρη την Ε.Ε. το 2035.

Ο Matthias Johansson, επικεφαλής δημοσίων υποθέσεων της Volvo, είπε στον Guardian ότι ένα αυστηρό Euro 7 θα απαιτούσε «να δεσμευτούν οι πόροι και οι μηχανικοί στην τεχνολογία των κινητήρων εσωτερικής καύσης που θα καταστεί απαρχαιωμένη σε λίγα μόλις χρόνια από τώρα». Οι νομοθετικές προτάσεις της επιτροπής πρέπει να εγκριθούν από τις εθνικές κυβερνήσεις και μια αδύναμη αρχική πρόταση αφήνει λιγότερο χώρο για διαπραγματεύσεις.

Μεγάλο πισωγύρισμα στις δεσμεύσεις για το κλίμα

Οι περιβαλλοντικές ΜΚΟ επέκριναν την αποδυναμωμένη νομοθεσία. Η Anna Krajinska, διευθύντρια εκπομπών οχημάτων και ποιότητας αέρα στο Transport & Environment, δήλωσε: «Ενενήντα πέντε εκατομμύρια νέα οχήματα με πιστοποίηση Euro 7 θα πωλούνται έως το 2035. Χωρίς αποτελεσματικούς κανόνες που μειώνουν τις εκπομπές, πολλά από αυτά τα οχήματα θα συνεχίσουν να δηλητηριάζουν τον αέρα μας τουλάχιστον μέχρι το 2050, πάνω από τις διασφαλίσεις που προτείνει ο ΠΟΥ». Είπε ότι η πρόταση για το Euro 7 ήταν ένα «πράσινο Euro 6».

Στην πράξη, τα νόμιμα όρια εκπομπών εξακολουθούν να υπερβαίνουν συχνά, σύμφωνα με πρόσφατες δοκιμές. Οι ειδικοί λένε ότι οι τρέχουσες εργαστηριακές μετρήσεις αποτυγχάνουν να καταγράψουν πραγματικές συνθήκες οδήγησης, για παράδειγμα σε παλαιότερα αυτοκίνητα, σε χαμηλές θερμοκρασίες ή για ταξίδια μικρότερα από 16 χιλιόμετρα (10 μίλια), τα οποία συνήθως πραγματοποιούνται σε αστικές περιοχές.

Η αντίθεση της βιομηχανίας στην αναβάθμιση των δοκιμών εκπομπών απηχεί το σκάνδαλο Dieselgate του 2015, όπου οι κατασκευαστές χρησιμοποίησαν κόλπα λογισμικού για να παρακάμψουν τους κανόνες που περιορίζουν τους καπνούς της εξάτμισης. Το Διεθνές Συμβούλιο για τις Καθαρές Μεταφορές δήλωσε ότι η έγκαιρη εφαρμογή της πρότασης της Επιτροπής θα αποτρέψει 7.300 πρόωρους θανάτους στην Ε.Ε. έως το 2050. Η Krajinska είπε: «Για κάθε δισεκατομμύριο που κερδίζουν μερικές αυτοκινητοβιομηχανίες, οι ευρωπαίοι πολίτες θα χάσουν πολλά δισεκατομμύρια σε ασθένειες, νοσηλεία, υποβάθμιση φυσικών αγαθών και άλλα κοινωνικά κόστη.

Τα κράτη μέλη θα πρέπει να ντρέπονται που βάζουν τα συμφέροντα των κερδοσκόπων πάνω από την υγεία των πολιτών τους». Η Επιτροπή και η Acea επιβεβαίωσαν ότι η συνάντηση του Ιουνίου 2022 είχε πραγματοποιηθεί.

«Η Acea αναφέρθηκε πράγματι σε προτάσεις για το Euro 7, οι οποίες είχαν σταλεί στον Επίτροπο Breton», δήλωσε εκπρόσωπος της Acea. Ένας εκπρόσωπος της Επιτροπής είπε: «Η πρόταση για το Euro 7 δεν είναι το αποτέλεσμα των αιτημάτων ενός ενδιαφερόμενου μέρους, αλλά μάλλον ο καρπός μιας προσεκτικής εξέτασης… μετά από μια πολύ ευρεία διαβούλευση με όλους τους ενδιαφερόμενους».

* Πηγή: The Guardian

**Photo Credits: Shutterstock