Η ακραία ξηρασία στη βόρεια Ιταλία έχει διπλασιαστεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, δημιουργώντας ένα κλίμα που αντικατοπτρίζει όλο και περισσότερο αυτό της Αιθιοπίας και του Κέρατος της Αφρικής, σύμφωνα με έρευνα.

Η ανάλυση των δορυφορικών εικόνων και δεδομένων από επιστήμονες αποκαλύπτει πώς η παγκόσμια θέρμανση δημιουργεί ένα «φαινόμενο μαστιγίου», δημιουργώντας ακανόνιστα ακραία και όρια. Η ανάλυση των κλιματικών δεδομένων που κυκλοφόρησαν από τα πανεπιστήμια WaterAid και Cardiff και Bristol διαπιστώνει ότι κάτω από ακραίες κλιματικές πιέσεις, οι περιοχές που αντιμετώπιζαν συχνές ξηρασίες είναι τώρα πιο επιρρεπείς σε συχνές πλημμύρες, ενώ άλλες περιοχές ιστορικά επιρρεπείς σε πλημμύρες υφίστανται πλέον συχνότερες ξηρασίες.

Η ξηρασία και οι πλημμύρες πλήττουν την Αφρική

Η νότια περιοχή Shabelle της Αιθιοπίας, η οποία μεταξύ 1980 και 2000 γνώρισε πολλές περιόδους πλημμύρας, παρουσιάζει μια στροφή προς την παρατεταμένη και σοβαρή ξηρασία, δείχνει η ανάλυση που δημοσιεύθηκε την Τρίτη. Ο ποταμός Shabelle, ο οποίος είναι μια σημαντική πηγή νερού για τη Σομαλία, γνώρισε πρόσφατα τις χειρότερες συνθήκες ξηρασίας στο Κέρας της Αφρικής. Οι αυξημένες ξηρασίες αντικατοπτρίζονται στη βόρεια Ιταλία και η έρευνα δείχνει ότι ο αριθμός των έντονων ξηρασιών που βιώνουν και οι δύο περιοχές έχει υπερδιπλασιαστεί από το 2000.

Ωστόσο, ως μέρος αυτού που οι ερευνητές περιγράφουν ως «ανατροπή του κλιματικού κινδύνου», οι ξηρασίες και στις δύο περιοχές χαρακτηρίζονται από ακραίες βροχοπτώσεις που προκαλούν καταστροφικές πλημμύρες, που σημειώθηκαν στην περιοχή της Λομβαρδίας της Ιταλίας αυτό το καλοκαίρι. Η έρευνα εξέτασε τη συχνότητα και το μέγεθος των κινδύνων πλημμύρας και ξηρασίας τα τελευταία 41 χρόνια σε τοποθεσίες σε έξι χώρες: Πακιστάν, Αιθιοπία, Ουγκάντα, Μπουρκίνα Φάσο, Γκάνα και Μοζαμβίκη. Η Ιταλία συμπεριλήφθηκε ως ευρωπαϊκή σύγκριση.

Η ανατροπή των ακραίων κλιματικών συνθηκών βιώνεται από εκατομμύρια ανθρώπους που ζουν σε μερικές από τις φτωχότερες περιοχές του κόσμου, όπου οι κοινότητες είναι συχνά ανεπαρκώς εξοπλισμένες για να τις αντιμετωπίσουν, λένε οι ερευνητές.

Ο Tim Wainwright, διευθύνων σύμβουλος της WaterAid, είπε ότι η κλιματική κρίση ήταν μια κρίση νερού σε όλο τον κόσμο. «Το κλίμα μας γίνεται όλο και πιο απρόβλεπτο με καταστροφικές συνέπειες», είπε. «Από τις αγροτικές εκτάσεις που επλήγησαν από την ξηρασία έως τους κατεστραμμένους από τις πλημμύρες οικισμούς, οι κοινότητες στο Πακιστάν, την Μπουρκίνα Φάσο, την Γκάνα και την Αιθιοπία αντιμετωπίζουν όλες ανησυχητικές κλιματικές επιπτώσεις. Η Ουγκάντα ​​βιώνει ολοένα και πιο καταστροφικές πλημμύρες και η Μοζαμβίκη ένα χαοτικό μείγμα και των δύο άκρων».

Η έρευνα δημοσιεύτηκε την παραμονή της διάσκεψης του ΟΗΕ για το κλίμα Cop28, όπου τα κεφάλαια για να βοηθήσουν τις κοινότητες να προσαρμοστούν και να γίνουν πιο ανθεκτικές στα άκρα της κλιματικής αλλαγής θα είναι για άλλη μια φορά στην ημερήσια διάταξη. «Δεν μπορεί να είναι άλλη μια σύνοδος κορυφής όπου η προσαρμογή του κλίματος μπορεί να απορριφθεί», δήλωσε ο Wainwright. «Οι ηγέτες μας πρέπει να αναγνωρίσουν την επείγουσα ανάγκη και να δώσουν προτεραιότητα στις επενδύσεις σε γερά και ανθεκτικά συστήματα νερού τώρα».

Έντονη ξηρασία Αφρική Ιταλία

Τα σημεία που πρέπει να στοχεύουν τα μέτρα

Η WaterAid καλεί τους παγκόσμιους ηγέτες στο Cop28 να δώσουν προτεραιότητα στο καθαρό νερό, την αξιοπρεπή αποχέτευση και την υγιεινή ως βασικά στοιχεία των προγραμμάτων προσαρμογής του κλίματος, καθώς και για ταχεία κλιμάκωση των επενδύσεων στην ασφάλεια του νερού σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος.

Οι κοινότητες που αντιμετωπίζουν την κλιματική αλλαγή λόγω των ακραίων καιρικών φαινομένων είναι μερικές από τις λιγότερο ικανές να τις αντιμετωπίσουν. Το 2022, το χωριό Bachal Bheel στην περιοχή Badin του νοτιοανατολικού Πακιστάν καταστράφηκε από πλημμύρες που έπληξαν τα δύο τρίτα της χώρας.

Η WaterAid μίλησε με ανθρώπους που είχαν υποφέρει από τις πλημμύρες. Η Soni Bheel είπε ότι όταν ήταν παιδί, η τοπική γεωργία είχε ευημερήσει και οι χωρικοί είχαν καλή υγεία, αλλά ότι το χωριό της καταστράφηκε πέρυσι. Τώρα 83 ετών, είπε: «Το χωριό μας παρασύρθηκε από την πλημμύρα, αλλά μας δίδαξε ένα ζωτικό μάθημα: πρέπει να χτίσουμε τα σπίτια μας σε υψηλότερα εδάφη για να τα προστατεύσουμε από μελλοντικές πλημμύρες. Τώρα ανυψώνουμε τα σπίτια μας με μια πλατφόρμα ύψους 2 μέτρων.»

Τα δεδομένα δείχνουν ότι το Mbale, μια ανατολική περιοχή της Ουγκάντα ​​στη σκιά του όρους Έλγκον, βιώνει πολύ πιο υγρές συνθήκες, γεγονός που έχει δημιουργήσει άνευ προηγουμένου πλημμύρες τα τελευταία τρία χρόνια.

Η WaterAid μίλησε με τον Okecho Opondo, έναν συνταξιούχο δάσκαλο πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης, ο οποίος είπε ότι η αλλαγή των καιρικών συνθηκών προκαλεί τεράστια προβλήματα. «Είμαστε σε πλήρη σύγχυση. Οι μήνες που κάποτε ήταν βροχεροί τώρα είναι ξηροί. Όταν έρχονται οι βροχές, μπορεί να είναι σύντομες αλλά έντονες, οδηγώντας σε πλημμύρες», είπε. «Σε άλλες περιπτώσεις, οι περίοδοι βροχών είναι πολύ μεγάλες, οδηγώντας σε καταστροφή υποδομών και αποτυχία των καλλιεργειών. Και τότε οι περίοδοι ξηρασίας μπορεί να ήταν πολύ μεγάλες, οδηγώντας περαιτέρω σε αποτυχία των καλλιεργειών και πείνα».

Η Κατερίνα Μιχαηλίδη, καθηγήτρια υδρολογίας ξηρών εδαφών στο Ινστιτούτο Cabot του Πανεπιστημίου του Μπρίστολ για το Περιβάλλον και από κοινού επικεφαλής συγγραφέας της έρευνας, είπε ότι η κλιματική κατάρρευση δεν οδηγεί σε μονολιθική αλλαγή. «Αντίθετα, το προφίλ κινδύνου για οποιαδήποτε περιοχή είναι πιθανό να αλλάξει για απρόβλεπτους τρόπους. Αυτοί οι παράγοντες πρέπει να ληφθούν υπόψη για να υποστηρίξουν την κλιματική προσαρμογή για τις ζωές και τα μέσα διαβίωσης των ανθρώπων σε όλο τον κόσμο».

Πηγή: The Guardian

*Photo Credits: Unsplash