Το Ρεύμα του Κόλπου (στα αγγλικά Gulf Stream) είναι ένα ισχυρό ρεύμα στον Ατλαντικό Ωκεανό που ξεκινάει από τον Κόλπο του Μεξικού και ρέει στον Ατλαντικό στην άκρη της Φλόριντα, επιταχύνοντας κατά μήκος των ανατολικών ακτών των Ηνωμένων Πολιτειών και της Νέας Γης. Αποτελεί μέρος του υποτροπικού κυκλικού θαλάσσιου ρεύματος του Βορείου Ατλαντικού, ενός από τα πέντε μεγάλα ωκεάνια ρεύματα (μεγάλα συστήματα κυκλικών ρευμάτων και ισχυρών ανέμων).

Η συμπεριφορά του ρεύματος καθορίζεται από τις ακτές της Βόρειας Αμερικής. Οι άνεμοι από την Αφρική οδηγούν το νερό στον Ατλαντικό προς τα δυτικά μέχρι να φτάσει στην αμερικάνικη ακτογραμμή και να ωθηθεί προς τα βόρεια. Με τη σειρά του, το Ρεύμα του Κόλπου επηρεάζει το κλίμα των περιοχών που βρίσκονται πιο κοντά στο ρεύμα μεταφέροντας την τροπική θερμότητα προς τα βόρεια γεωγραφικά πλάτη.

Ανησυχίες για την κλιματική αλλαγή

Όπως πολλές πτυχές του περιβάλλοντος, το Ρεύμα του Κόλπου έχει επηρεαστεί από την υπερθέρμανση του πλανήτη και η έρευνα δείχνει ότι ο πυρήνας του ρεύματος μετακινήθηκε 125 μίλια βόρεια το 2011.

Ορισμένοι επιστήμονες ανησυχούν ότι οι παγετώνες που λιώνουν θα στείλουν κρύο νερό στο ρεύμα και θα διαταράξουν τη ροή του Ρεύματος του Κόλπου. Υπάρχει πιθανότητα χωρίς τη ζεστασιά που προσφέρει το Ρεύμα του Κόλπου, η Βόρεια Ευρώπη να εισέλθει σε μια νέα εποχή των παγετώνων.

Ρεύμα του Κόλπου
Τα νερά του ρεύματος του Κόλπου με κίτρινο και πορτοκαλί χρώμα. (Απεικόνιση θερμοκρασιών των νερών του Ατλαντικού, πηγή: NASA)

Τι έδειξε νέα μελέτη – Πότε θα καταρρεύσει το Ρεύμα του Κόλπου

Το Ρεύμα του Κόλπου (Gulf Stream) θα μπορούσε να καταρρεύσει το 2025, σύμφωνα με μια νέα μελέτη. Στοιχεία από προηγούμενες καταρρεύσεις υποδεικνύουν αλλαγές θερμοκρασίας 10 βαθμούς Κελσίου σε μερικές δεκαετίες, αν και αυτές συνέβησαν κατά τη διάρκεια της εποχής των παγετώνων.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες, η προοπτική μιας κατάρρευσης του Gulf Stream ήταν εξαιρετικά ανησυχητική και θα έπρεπε να δώσει ώθηση στις γρήγορες περικοπές στις εκπομπές άνθρακα. Το ρεύμα του Κόλπου μεταφέρει ζεστό νερό του ωκεανού προς τα βόρεια προς τον πόλο όπου ψύχεται και βυθίζεται, οδηγώντας τα ρεύματα του Ατλαντικού. Αλλά μια εισροή νερού από την επιταχυνόμενη τήξη του πάγου της Γροιλανδίας και άλλων πηγών «πνίγει» όλο και περισσότερο τα ρεύματα.

Οι επιπτώσεις

Μια κατάρρευση του Gulf Stream θα είχε καταστροφικές συνέπειες σε όλο τον κόσμο, διακόπτοντας σοβαρά τις βροχές από τις οποίες δισεκατομμύρια άνθρωποι εξαρτώνται για φαγητό στην Ινδία, τη Νότια Αμερική και τη δυτική Αφρική. Θα αύξανε τις καταιγίδες και θα ρίξει τη θερμοκρασία στην Ευρώπη και θα οδηγήσει σε άνοδο της στάθμης της θάλασσας στο ανατολικό κόστος της Βόρειας Αμερικής. Θα έθετε επίσης σε περαιτέρω κίνδυνο το τροπικό δάσος του Αμαζονίου και τα στρώματα πάγου της Ανταρκτικής.

«Πιστεύω ότι πρέπει να ανησυχούμε πολύ», δήλωσε ο καθηγητής Peter Ditlevsen, στο Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης στη Δανία, ο οποίος ηγήθηκε της νέας μελέτης. «Αυτή θα ήταν μια πολύ, πολύ μεγάλη αλλαγή. Το Amoc δεν έχει κλείσει εδώ και 12.000 χρόνια».