Είναι πιθανότατα ο πιο άγνωστος χριστουγεννιάτικος προορισμός της Ευρώπης. Κάθε χρόνο, από το 2013 και μετά, οι 170 κάτοικοι της Cabeça στην οροσειρά Serra de Estrela, μετατρέπουν το χωριό τους σε μια χώρα των θαυμάτων για τα Χριστούγεννα. Ακόμα και Πορτογάλοι δε γνώριζαν ότι μπορεί αυτό το χωριό να προσφέρει συμπυκνωμένη όλη τη μαγεία της εορταστικής περιόδου.

Μέχρι το 2013 δεν ήταν προορισμός για καμία εποχή του χρόνου. Μετά την ιδέα που «έπεσε στο τραπέζι» εκείνη τη χρονιά από έναν δημοτικό σύμβουλο, το Cabeça άλλαξε. Και κρατάει την παράδοση ακόμα και σε εποχή πανδημίας.

Στα στενά σοκάκια του θα συναντήσει κανείς pop-up καταστήματα και υπαίθριες αγορές που τις τρέχουν οι ντόπιοι για τους εφήμερους τουρίστες. Το χωριό δεν έχει πολλά καταλύματα να φιλοξενήσει τουρισμό. Γι΄αυτό οι περισσότεροι πηγαίνουν μονοήμερες εκδρομές για να πάρουν όση χριστουγεννιάτικη μαγεία μπορούν.

Από τα μαγαζιά του ξεχωρίζει το Loripão, ένα αρτοποιείο που έχει μέσα πολλά χριστουγεννιάτικα γλυκά και ζαχαρωτά, με το βασιλικό του κέικ, το bolo rei, να είναι το best seller του, ενώ φτιάχνει κι ένα στρογγυλό ζαχαρούχο άρτο με topping κρυσταλιζέ φρούτα που εξυμνείται από τους Πορτογάλους και το έχουν πάντοτε ως επιδόρπιο στα χριστουγεννιάτικα τραπέζια τους.

Στο Cabeça (είναι το κεφάλι στα πορτογαλικά) τα σπίτια είναι από γρανίτη κι έχουν τετράγωνο σχήμα. Η αρχιτεκτονική εδώ έχει μια τρομερή ομοιογένεια. Τα πάντα έχουν φτιαχτεί στο χέρι, δεν θα βρεις τίποτα μαζικής παραγωγής στα σπίτια. Από τα τζάμια σε σχήμα καρδιάς καλυμμένα από φτέρες μέχρι τα στόρια που καλύπτονται από βρύα και κόκκινα μούρα.

Μόνο τα χριστουγεννιάτικα φωτάκια που απλώνονται μεταξύ των σπιτιών και στις στέγες, είναι μαζικό εδώ. Στο Cabeça δεσπόζει η εκκλησία και το Café Dias, που είναι το μόνο μέρος ανοιχτό όλο το χρόνο και αποτελεί τόπο συνάντησης για όλους τους κατοίκους. Καθώς γύρω από το χωριό βρίσκονται ολόδασες βουνοπλαγιές, όταν ο ήλιος δύει και απλώνεται το χειμωνιάτικο σκοτάδι, το Cabeça μοιάζει με ένα άστρο σε όσους το βλέπουν από χαμηλά.

Εννοείται πως διοργανώνονται πλήθος διαγωνισμών στο χωριό κάθε Χριστούγεννα. Οι περισσότεροι φτιάχνουν φιγούρες σκαλισμένες από λεπτό κορμό δέντρου περίπου 1 μέτρο σε ύψος, για να στήσουν τη φάτνη τους. Κάποιοι κάνουν τη διαφορά φτιάχνοντας περούκες από φύλλα έλατου και φωλιά για το μωρό Ιησού από φύλλα. Εδώ μπορείς επίσης να συμμετέχεις σε δραστηριότητες όπως χορωδία, συναυλίες, μαθήματα μαγειρικής και workshops για κατασκευές.

Το Cabeça είναι το χωριό του Άη Βασίλη στο νότο της Ευρώπης

Στο Cabeça υπάρχει κι ένα μέρος που δικαιωματικά ανακηρύσσει το χωριό ως το νότιο εργαστήρι του Άγιου Βασίλη. Το Oficina de Natal (γραφείο Χριστουγέννων ή, καλύτερα, εργαστήρι Χριστουγέννων), είναι ένας χώρος πολύ διαφορετικός από την εικόνα που έχουμε στο μυαλό μας, κάπως πιο artisanal, με τα προϊόντα να φτιάχνονται αποκλειστικά από υλικά που συναντά κανείς στους λόγους, δηλαδή κουκουνάρια, βαμβάκι, ξύλο και φτέρες.

Εκείνο που κάνει το Cabeça ιδιαίτερο, είναι η αίσθηση του χρόνου. Όλα εδώ κυλάνε αργά. Καθώς η μέση ηλικία είναι στα 68 ετή για τους κατοίκους και με μόλις τρία παιδιά κάτω των 15 ετών, τα πάντα προσπερνούν το χρόνο ή τον επιβραδύνουν. Η καθημερινότητα τους περιλαμβάνει βόλτες στην κοιλάδα χαμηλά, στους ελαιώνες και στο ποτάμι. Οι μεγάλες πέτρες στα μονοπάτια αποκαλύπτουν εικόνες του πολύ παρελθόντος.

Το χριστουγεννιάτικο τραπέζι στο Cabeça περιλαμβάνει φουλ αλατισμένο μπακαλιάρο, βραστές πατάτες, ένα επιδόρπιο με νουντλς αυγού, χυμό λαχανικών, μαύρα λουκάνικα, alheira που είναι ένα σκορδάτο λουκάνικο γεμιστό με breadcrumbs και pica pau, ένα εποχικό πιάτο με τηγανικό κιμά μοσχαριού.

Η οροσειρά Serra da Estrela προσφέρεται εν γένει για ένα τουρ, αφού το Cabeça είναι το επίκεντρο σε μια περιοχή με 42 χωριά. Εκεί θα συναντήσει κανείς ένα folk φεστιβάλ στη Lapa dos Dinheiros το χειμώνα και την καλοκαιρινή γιορτή ευλογίας των προβάτων στη Foldosa da Madalena.

Τα όσα γίνονται κάθε Χριστούγεννα στο Cabeça είναι μια απόδειξη πως οι παραδόσεις δε μπορούν να μένουν για πάντα σταθερές. Εμφανίζεται πάντα μια καινούργια που αντικαθιστά μια παλιότερη. «Είναι η περηφάνια των κατοίκων του χωριού αυτό που συμβαίνει κάθε χρόνο» λέει η Célia Gonçalves, επικεφαλής του δικτύου των ορεινών χωριών της Serra da Estrella.

Πηγή: Guardian