Δεν είναι clickbait ο τίτλος. Ούτε λογοπαίγνιο προσπαθεί να κάνει, ούτε και να υπονοήσει ότι υπάρχει παρέμβαση μιας χώρας στα εσωτερικά μιας άλλης. Απλούστατα, μετά τις εκλογές της Κυριακής 3 Απριλίου στη Φινλανδία χρειάζεται να γίνουν ιστορικοί συμβιβασμοί και να μετατοπιστεί το κόμμα της σουηδικής μειονότητας, ώστε το συντηρητικό κόμμα του Εθνικού Συνασπισμού του Πέτερι Όρπο να σχηματίσει κυβέρνηση.
Ο Εθνικός Συνασπισμός ανέβασε τα ποσοστά του στο 20,8% και στις 48 έδρες. Πέρασε το ακροδεξιό Κόμμα των Φινλανδών (20,1% και 46 έδρες) και το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της απερχόμενης πρωθυπουργού Σάνα Μάριν (19,9% και 43 έδρες).
Αυτή η ανάγνωση δεν λέει όλη την αλήθεια. Για την ακρίβεια, τα μπλοκ χωρίστηκαν ακριβώς στη μέση. Τα κόμματα που αποτελούσαν μέχρι πρότινος τον κυβερνητικό συνασπισμό ελέγχουν πλέον 100 έδρες στο νέο κοινοβούλιο (Σοσιαλδημοκρατικό 43, Κεντρώοι 23, Πράσινη Λίγκα 13, Αριστερή Συμμαχία 11 και Σουηδοί 10) και τα άλλα κόμματα, τα «δεξιόστροφα», ελέγχουν τις άλλες 100 (Εθνικός Συνασπισμός 48, Φινλανδοί 46, Χριστιανοδημοκράτες 5, φιλελεύθερο Κίνημα Τώρα 1).
Τα δύο μονοπάτια του Όρπο
Μετά απ’ αυτά τα αποτελέσματα ο 53χρονος Όρπο, που είχε διατελέσει αναπληρωτής πρωθυπουργός το διάστημα 2017-19, έχει δύο επιλογές μπροστά του όταν πάρει την εντολή. Η πρώτη είναι να ψάξει μήπως υπάρχει περιθώριο συνεργασίας με τους Φινλανδούς, αξιοποιώντας τα πιο μετριοπαθή στελέχη του ακροδεξιού κόμματος.
Επειδή τα κουκιά δεν φτάνουν, μονόδρομος είναι και η επιδίωξη συνεργασίας με τα μειονοτικά κόμματα: Το Κόμμα των Σουηδών Πολιτών που ελέγχει 9 έδρες αυτοπροσδιορίζεται ως κεντρώο και παραδοσιακά έχει στηρίξει κυβερνήσεις συνεργασίας και προς τα δεξιά και προς τα αριστερά. Από την ίδρυσή του το 1995 επιδιώκει να βρίσκεται στη μεριά των νικητών, για να προστατεύει πιο αποτελεσματικά τα συμφέροντα της σουηδικής μειονότητας (που αριθμεί 6,5% του πληθυσμού) κυρίως στο θέμα της διατήρησης της γλώσσας και της εκπαίδευσης.
Υπάρχει κι άλλο ένα μικρό κόμμα, επίσης μειονοτικό, που εκπροσωπεί το αυτόνομος αρχιπέλαγος των νησιών Άλαντ (επίσης σουηδόφωνο) και ελέγχει έναν βουλευτή, ο οποίος παραδοσιακά συντάσσεται με το κόμμα των Σουηδών Πολιτών. Κάθεται, μάλιστα, και μαζί τους στο κοινοβούλιο.
Το δεύτερο σενάριο είναι να επιδιωχθεί ένας συμβιβαστικός συνασπισμός με το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Μάριν. Εκεί η πλειοψηφία προφανώς θα είναι πολύ πιο άνετη, ωστόσο χρειάζεται πολύ νερό στο κρασί και από τους δύο. Αυτό πιθανότατα θα είναι το τελευταίο αποκούμπι του Όρπο για να αναρριχηθεί στην πρωθυπουργία.
Η Μάριν λογίζεται ως ηττημένη (το παραδέχτηκε κιόλας στις δηλώσεις της μετά την ανακοίνωση των αποτελεσμάτων). Το κόμμα της βρισκόταν πίσω από τον Εθνικό Συνασπισμό στις δημοσκοπήσεις, αλλά περίμενε τουλάχιστον τη δεύτερη θέση και ότι τα κόμματα που αποτελούσαν τον κυβερνητικό συνασπισμό θα είχαν έναν καθαρό έλεγχο στο νέο κοινοβούλιο. Έτσι θα μπορούσε να μπλοκάρει τις διαδικασίες, ώστε να μην κάνει κυβέρνηση ο Όρπο, και να επιδιώξει αυτή μια δεύτερη κυβερνητική θητεία έστω και με «κυβέρνηση ηττημένων» (ένας όρος, πάντως, που δεν υπάρχει στην Ευρώπη).
Μαύρα πρόβατα μεν, αλλά… πολλά οι ακροδεξιοί
Οι ακροδεξιοί Φινλανδοί αύξησαν τις δυνάμεις τους, αλλά παραμένουν μαύρα πρόβατα για τους αντιπάλους τους. Κανείς δεν επιδιώκει να συνεργαστεί μαζί τους. Κι αν το κάνει ο Όρπο, θα γίνει με βαριά καρδιά και με απώτερο στόχο να επαναπατρίσει ψηφοφόρους των Φινλανδών στο δικό του συντηρητικό κόμμα.
Αναλυτές εκτιμούν ότι το μειονοτικό σουηδικό κόμμα μπορεί να ζητήσει μέχρι και το υπουργείο εκπαίδευσης για να συμμετάσχει στην κυβέρνηση. Δηλαδή να έχει τον απόλυτο έλεγχο στο θέμα που το ενδιαφέρει πρωτίστως. Όπως και να’ χει, οι ζυμώσεις αναμένονται με μεγάλο ενδιαφέρον για να δούμε τι είδους πολιτικό κέικ θα προκύψει.
Photo credits: Facebook@OrpoPetteri
