Για χιλιάδες χρόνια, το φεγγάρι ενέπνεε τους ανθρώπους από μακριά, αλλά ο φωτεινός φάρος στον νυχτερινό ουρανό της Γης που βρίσκεται σε απόσταση μεγαλύτερη από 200.000 μίλια (321.868 χιλιόμετρα) παρέμενε απρόσιτος.

Όλα άλλαξαν στις 13 Σεπτεμβρίου 1959, όταν το διαστημόπλοιo χωρίς πλήρωμα της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, Luna 2, προσγειώθηκε στην επιφάνεια της Σελήνης. Ο ανιχνευτής Luna 2 δημιούργησε έναν κρατήρα όταν έπεσε στο φεγγάρι μεταξύ των σεληνιακών περιοχών Mare Imbrium και Mare Serenitatis, σύμφωνα με τη NASA.

Αυτή η κομβική, σεληνιακή στιγμή σηματοδότησε την αρχή των προσπαθειών της ανθρωπότητας να εξερευνήσει το φεγγάρι, και ορισμένοι επιστήμονες προτείνουν τώρα ότι ήταν επίσης η αρχή μιας νέας γεωλογικής εποχής που ονομάζεται «Σεληνιακός Ανθρωπόκαινος», σε ένα άρθρο που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Nature Geoscience στις 8 Δεκεμβρίου.

«Η ιδέα είναι περίπου η ίδια θεωρία που έχει να κάνει και με την ανρωπόκαινο περίοδο στη Γη και την εξερεύνηση του πόσο πολύ έχουν επηρεάσει οι άνθρωποι τον πλανήτη μας», είπε ο κύριος συγγραφέας της εργασίας Τζάστιν Χόλκομμπ, μεταδιδακτορικός ερευνητής στο Γεωλογικό Ινστιτούτο του Κάνσας. «Η συναίνεση είναι ότι στη Γη η ανθρωπόκαινος στιγμή ξεκίνησε κάποια στιγμή στο παρελθόν, είτε πριν από εκατοντάδες χιλιάδες χρόνια είτε στη δεκαετία του 1950.

Ομοίως, στη Σελήνη, υποστηρίζουμε ότι η Σεληνιακή Ανθρωπόκαινος έχει ήδη ξεκινήσει. Οι επιστήμονες προσπάθησαν εδώ και χρόνια να προσδιορίσουν ένα οριστικό Ανθρωπόκαινο στη Γη και πρόσφατα παρουσίασαν νέα στοιχεία για μια τοποθεσία στον Καναδά που ορισμένοι ερευνητές πιστεύουν ότι σηματοδοτεί την έναρξη του μετασχηματιστικού κεφαλαίου στην ιστορία του πλανήτη μας.

Η ιδέα του σεληνιακού ανθρωπόκαινου έρχεται σε μια εποχή που οι πολιτικοί διαστημικοί φορείς και οι εμπορικές οντότητες δείχνουν ανανεωμένο ενδιαφέρον να φτάσουν στη Σελήνη. Και οι συντάκτες της εργασίας υποστηρίζουν ότι το περιβάλλον της Σελήνης, που έχει ήδη διαμορφωθεί από τους ανθρώπους κατά την έναρξη του Σεληνιακού Ανθρωπόκαινου, θα αλλάξει με πιο δραστικό τρόπο καθώς αυξάνεται η εξερεύνηση.

φεγγάρι

Το αποτύπωμα της ανθρωπότητας στο φεγγάρι

Οι λάτρεις των υπαίθριων δραστηριοτήτων και οι επισκέπτες των εθνικών πάρκων είναι πιθανώς εξοικειωμένοι με τον σεβασμό και τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος, αφήνοντας τα πράγματα όπως βρέθηκαν και κάνοντας σωστή διάθεση των απορριμμάτων τους. Το φεγγάρι, ωστόσο, είναι γεμάτο με τα ίχνη της εξερεύνησης. Από την προσεδάφιση του Luna 2, περισσότερα από εκατό διαστημόπλοια έχουν κάνει ήπιες προσγειώσεις στο φεγγάρι και οι άνθρωποι έχουν προκαλέσει επιφανειακές διαταραχές σε τουλάχιστον 58 επιπλέον θέσεις στη σεληνιακή επιφάνεια.

Η προσεδάφιση στη σεληνιακή επιφάνεια είναι απίστευτα δύσκολη, όπως αποδεικνύεται από πολλές προσεδαφίσεις που έχουν αφήσει το στίγμα τους και έχουν δημιουργήσει νέους κρατήρες. Η ανθρωπότητα έχει αφήσει το στίγμα της στο φεγγάρι με πολλούς τρόπους, συμπεριλαμβανομένων κρατήρων πρόσκρουσης που αφήνουν διαστημόπλοια, ίχνη σεληνιακού ρόβερ, αποτυπώματα αστροναυτών, επιστημονικά πειράματα και ακόμη και οικογενειακές φωτογραφίες που έφεραν αστροναύτες.

φεγγάρι

Η διαστημική κούρσα του Ψυχρού Πολέμου ξεκίνησε μία σειρά σεληνιακών αποστολών. Οι αποστολές Apollo της NASA ήταν οι πρώτες που έστειλαν ανθρώπους στο φεγγάρι κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του 1960. Τελικά, 12 αστροναύτες της NASA περπάτησαν στη σεληνιακή επιφάνεια μεταξύ 1969 και 1972. Με την επιστροφή τους ήρθε πίσω και μια πληθώρα αντικειμένων που άλλοι αστροναύτες είχαν αφήσει πίσω, συμπεριλαμβανομένου επιστημονικού εξοπλισμού για πειράματα, εξαρτημάτων διαστημόπλοιων, σημαιών, φωτογραφιών, ακόμη και μπάλες του γκολφ, σακούλες με ανθρώπινα περιττώματα και θρησκευτικά κείμενα.

Από τη Γη, το φεγγάρι φαίνεται αμετάβλητο. Σε τελική ανάλυση, δεν έχει προστατευτική ατμόσφαιρα ή μαγνητόσφαιρα όπως έχει ο κόσμος μας που διατηρεί τη ζωή. Οι μικρομετεωρίτες χτυπούν τακτικά την επιφάνεια επειδή το φεγγάρι δεν έχει τρόπο να προστατευτεί από τους διαστημικούς βράχους. Η δήλωση της ύπαρξης ενός σεληνιακού ανθρωπόκαινου θα μπορούσε να καταστήσει σαφές ότι το φεγγάρι αλλάζει με τρόπους που δεν θα γινόταν φυσικά λόγω της ανθρώπινης εξερεύνησης.

Ο αστροναύτης Eugene A. Cernan οδήγησε ένα σεληνιακό περιπλανώμενο όχημα στην επιφάνεια της Σελήνης κατά τη διάρκεια της αποστολής Apollo 17 το 1972. Βρίσκεται ακόμα στο φεγγάρι περισσότερα από 50 χρόνια αργότερα.

Οι πολιτιστικές διεργασίες αρχίζουν να ξεπερνούν το φυσικό υπόβαθρο των γεωλογικών διεργασιών στο φεγγάρι. Αυτές οι διεργασίες περιλαμβάνουν κινούμενα ιζήματα, τα οποία αποκαλούμε «regolith», στο φεγγάρι. Συνήθως, αυτές οι διεργασίες περιλαμβάνουν, μεταξύ άλλων, κρούσεις μετεωροειδών και γεγονότα μαζικής μετακίνησης. Ωστόσο, όταν λαμβάνουμε υπόψη τον αντίκτυπο των ρόβερ, των προσγειώσεων και της ανθρώπινης κίνησης, διαταράσσουν σημαντικά τον ρεγόλιθο.

Το φεγγάρι έχει επίσης χαρακτηριστικά όπως μια λεπτή εξώσφαιρα που αποτελείται από σκόνη, αέρια και πάγο μέσα σε μόνιμα σκιασμένες περιοχές που είναι ευάλωτες και θα μπορούσαν να διαταραχθούν από τις συνεχείς εξερευνήσεις, αναφέρει σχετική μελέτη. «Οι μελλοντικές αποστολές πρέπει να εξετάσουν τον μετριασμό των επιβλαβών επιπτώσεων στο σεληνιακό περιβάλλον».

Φρενίτιδα σεληνιακής εξερεύνησης

Ένας νέος διαστημικός αγώνας θερμαίνεται καθώς πολλές χώρες στοχεύουν στην προσγείωση τόσο με ρομποτικές όσο και με επανδρωμένες αποστολές για να εξερευνήσουν τον νότιο πόλο της Σελήνης και άλλες ανεξερεύνητες και δυσπρόσιτες σεληνιακές περιοχές.

Η αποστολή Chandrayaan-3 της Ινδίας πραγματοποίησε μια ιστορική επιτυχή προσγείωση στο φεγγάρι το 2023 μετά τη προσεδάφιση του ρωσικού διαστημικού σκάφους Luna 25 και του προσεδάφισης HAKUTO-R της ιαπωνικής εταιρείας Ispace. Φέτος, πολλές αποστολές κατευθύνονται προς το φεγγάρι, συμπεριλαμβανομένου του ιαπωνικού Moon Sniper που αναμένεται να επιχειρήσει να προσγειωθεί στις 19 Ιανουαρίου. Το διαστημόπλοιο Peregrine της Astrobotic Technology εκτοξεύτηκε αυτή την εβδομάδα εν μέσω αντιρρήσεων από το Έθνος Ναβάχο, οι οποίες πυροδοτούν νέα συζήτηση για το ποιος ελέγχει το φεγγάρι.

Αλλά ένα πρόβλημα πρόωσης που παρατηρήθηκε ώρες μετά την απογείωση σημαίνει ότι ο Peregrine δεν θα είναι σε θέση να επιχειρήσει προσγείωση σε φεγγάρι και επί του παρόντος, η μοίρα του είναι αβέβαιη. Το πρόγραμμα Artemis της NASA σκοπεύει να επιστρέψει τους ανθρώπους στη σεληνιακή επιφάνεια το 2026. Οι φιλοδοξίες του οργανισμού περιλαμβάνουν τη δημιουργία μιας διαρκούς ανθρώπινης παρουσίας στο φεγγάρι.

Οι διαστημικές φιλοδοξίες της Κίνας περιλαμβάνουν επίσης την προσγείωση στο φεγγάρι. Στόχος των ανθρώπων είναι να διαλύσουν τον σεληνιακό-στατικό μύθο και να τονίσουν την σημασία της επίδρασής τους, όχι μόνο στο παρελθόν αλλά και στην εξέλιξη και στο μέλλον. Στόχος είναι να ξεκινήσουν συζητήσεις για τον αντίκτυπό που έχει η ανθρώπινη παρουσία στη σεληνιακή επιφάνεια πριν να είναι πολύ αργά».

φεγγάρι

Το αρχαιολογικό αρχείο της Σελήνης

Τα ίχνη της ανθρωπότητας στο φεγγάρι έχουν αρχίσει να θεωρούνται ως τεχνουργήματα που ουσιαστικά χρειάζονται κάποια μορφή προστασίας. Οι ερευνητές έχουν εκφράσει εδώ και καιρό την επιθυμία να διατηρήσουν τις τοποθεσίες προσγείωσης του Apollo και να καταγράψουν τα αντικείμενα που άφησαν πίσω τους για να διατηρήσουν τη «διαστημική κληρονομιά».

Αλλά αυτό το είδος διατήρησης είναι δύσκολο να επιτευχθεί επειδή καμία χώρα ή οντότητα δεν «κατέχει» το φεγγάρι. Η έννοια του Σεληνιακού ανθρωπόκαινου στοχεύει να αυξήσει την ευαισθητοποίηση και τον στοχασμό σχετικά με την επίδρασή μας ως ανθρώπινο είδος στη σεληνιακή επιφάνεια, καθώς και την επιρροή μας στη διατήρηση των ιστορικών αντικειμένων.

Η προσγείωση του Apollo 11 σηματοδότησε την πρώτη φορά που οι άνθρωποι πάτησαν το πόδι τους σε έναν άλλο κόσμο. Τα ίχνη που αφήνουν οι αστροναύτες πάνω στη σεληνιακή σκόνη είναι ίσως το πιο εμβληματικό στοιχείο από το συνεχιζόμενο ταξίδι της ανθρωπότητας, το οποίο πιθανότατα θα περιλαμβάνει πλανήτες όπως ο Άρης στο μέλλον. Αυτά τα αποτυπώματα είναι συνυφασμένα με την πρωταρχική αφήγηση της εξέλιξης.

*Photo Credits: Shutterstock

Πηγή: CNN.COM