Σε αυτούς τους 19 μήνες πανδημίας, αν υπάρχει μια χώρα που να έχει αντιμετωπίσει σε κάθε φάση του τον κορωνοϊό με τη μέγιστη αποτελεσματικότητα, αυτή είναι η Νέα Ζηλανδία. Σίγουρα υπάρχουν κι άλλες, όπως η Ταϊβάν ή η Δανία, αλλά η Νέα Ζηλανδία είναι πιο χαρακτηριστική περίπτωση γιατί είχε από τα πιο αυστηρά lockdown όποτε χρειάστηκε, έχει από τις πιο αυστηρές πολιτικές σε επίπεδο τουρισμού και ταξιδιών από και προς τη χώρα, αλλά παρόλα αυτά είδε τη μετάλλαξη Δέλτα να αναπτύσσεται απειλητικά μέσα σε μερικές ημέρες.

Από τη δυνητική απειλή μέχρι την πραγματική απειλή υπάρχει μια απόσταση την οποία η Νέα Ζηλανδία απέτρεψε. Μέχρι τις 10 Αυγούστου, τα νούμερα νέων κρουσμάτων ήταν καθημερινά μονοψήφια και με άριστο tracing επαφών, αλλά και απόλυτη συμμόρφωση των ασθενών με τους κανόνες απομόνωσης. Σε εκείνο το σημείο εντοπίστηκε το πρώτο κρούσμα με μετάλλαξη Δέλτα και η κυβέρνηση της Άρντερν αποφάσισε να πάει η χώρα σε lockdown 2 εβδομάδων, ιδίως το Όκλαντ, όπου εντοπίζονταν και τα περισσότερα κρούσματα κορωνοϊού, μαζί με το 1 της Δέλτα.

Lockdown για ένα κρούσμα φαίνεται σχεδόν αυταρχικό στα δικά μας μάτια, αλλά για μια χώρα που σε 19 μήνες πανδημίας έχει καταγράψει λιγότερα από 4.000 κρούσματα συνολικά, για έναν πληθυσμό πάνω από τα 5 εκατομμύρια, και μόλις 27 θανάτους, αυτό το ένα κρούσμα θα μπορούσε να κάνει τη διαφορά προς το χειρότερο. Και κάτι τέτοιο δεν το ήθελαν με τίποτα.

Τα ημερήσια κρούσματα ανέβαιναν για περίπου 21 ημέρες και πλησίαζαν επικίνδυνα τα 100. Για την ακρίβεια, στο τέλος Αυγούστου η Νέα Ζηλανδία κατέγραψε 84 νέα κρούσματα σε μια ημέρα, αριθμός που δεν είχε καταγραφεί ούτε στο ξεκίνημα της πανδημίας που ήταν κάτι το πρωτόγνωρο. Με το που μπήκε ο Σεπτέμβρης, τα 84 έγιναν 76 και σιγά σιγά φτάσαμε στα 19 της χθεσινής ημέρας.

Η Νέα Ζηλανδία ακολουθεί το δόγμα «Go hard, go early»

Αν συνυπολογιστεί πως σε αυτό το διάστημα η Νέα Ζηλανδία είχε να διαχειριστεί την κρίση στο Αφγανιστάν και έφερε μερικές δεκάδες ανθρώπους από εκεί, αλλά και το ότι η γειτονική Αυστραλία είχε χάσει τον έλεγχο εξάπλωσης της μετάλλαξης Δέλτα, ιδίως στη Νέα Νότια Ουαλία, τότε το επίτευγμα της κυβέρνησης Άρντερν είναι αξιοθαύμαστο. Με εξαίρεση το Όκλαντ που παραμένει σε lockdown, η υπόλοιπη χώρα είναι και πάλι ελεύθερη για να βρεθεί σε μπαρ, εστιατόρια, εκκλησίες, σχολεία, χώρους εκδηλώσεων. Οι μάσκες θα παραμείνουν υποχρεωτικές σε κλειστούς χώρους πάντως, για εμβολιασμένους και ανεμβολίαστους.

«Βρισκόμαστε σε πολύ καλό σημείο και πολύ κοντά στο να τελειώσουμε αυτό το νέο ξέσπασμα. Δεν είναι θέμα υποθετικό πια, αλλά ζήτημα χρόνου να συμβεί» λέει με συγκρατημένη αισιοδοξία ο επιδημιολόγος και μέλος της επιστημονικής επιτροπής της κυβέρνησης, καθηγητής Μάικλ Μπέικερ στη Guardian.

«Μπορούμε να πούμε ότι το lockdown επιπέδου 4 ήταν αυτό που περιόρισε τη μετάλλαξη Δέλτα» εξηγεί ο επιδημιολόγος στο ερευνητικό κέντρο Te Pūnaha Matatini, Σον Χέντι. «Σκεφτόμασταν πολύ ότι ίσως αυτή τη φορά το lockdown να μην είναι τόσο επιδραστικό απέναντι στη μετάλλαξη Δέλτα, όπως ήταν στα προηγούμενα ξεσπάσματα του κορωνοϊού. Όμως απεδείχθη ότι ήταν αποτελεσματικό και βοηθήθηκε από τον ρυθμό εμβολιασμού. Σίγουρα, αυτή τη φορά ξεπεράσαμε τα όρια μας και τεστάραμε στα συστήματα μας, αλλά ανεβάσαμε πολύ το επίπεδο ανταπόκρισης μας. Μετά από δύο-τρεις εβδομάδες, είμαστε στις ράγες εκμηδενισμού του ξεσπάσματος».

Από την πρώτη στιγμή της πανδημίας, η χώρα της Ωκεανίας ακολουθεί το δόγμα «go hard, go early», δηλαδή επιβάλλει τα πιο σκληρά μέτρα με αμεσότητα, γνωρίζοντας πως αυτό θα κρατήσει για λιγότερο διάστημα την κοινωνία σε lockdown και δεν θα προλάβει να πλήξει τόσο πολύ την οικονομία και την ψυχολογία. Οι πολίτες εμπιστεύονται την κυβέρνηση και κατάλαβαν ότι είναι καλύτερο να υπάρξουν 2-3 εβδομάδες που θα κλείσουν τα πάντα, παρά να υπάρχουν 3-4 μήνες που θα είναι τα μισά κλειστά και τα μισά ανοιχτά, αλλά θα υπάρχει ένα ψυχολογικό μπρος-πίσω και δε θα μπορεί να γίνει κανένα σχέδιο από τις επιχειρήσεις.

«Είμαστε από τις λίγες χώρες στον πλανήτη που το πέτυχαν αυτό. Μπορούμε να επιλέξουμε εμείς πότε θα δεσμεύσουμε τη χώρα στον ιό, ενώ οι περισσότερες χώρες δεν έχουν αυτή την επιλογή. Εμείς έχουμε ανοιχτές τις επιλογές μας. Θα ήταν λάθος να χάσουμε αυτό το πλεονέκτημα και γι΄αυτό πρέπει να έχουμε υπομονή μέχρι να το κάνουμε με τους δικούς μας όρους» περιγράφει ο Μπέικερ.