Μήνες πριν την 29η Μαρτίου του 2007, την ημέρα που ο Μιχάλης Φιλόπουλος άφηνε την τελευταία του πνοή στο «ξυρισμένο» οδόστρωμα της Λεωφόρου Λαυρίου, η ατμόσφαιρα μύριζε μπαρούτι. Μήνες πριν, οι νεότερες γενιές των χούλιγκαν άρχισαν ν’ αντιλαμβάνονται πως ερχόταν η ώρα τους για να καλύψουν το κενό που σιγά σιγά άφηναν οι γερόλυκοι του χώρου.

Από τα μέσα της δεκαετίας του ’90, το σκηνικό στο ποδόσφαιρο άρχισε να μεταστρέφεται ριζικά. Μαζί, άρχισαν να αλλάζουν και οι εξέδρες. Αργές αλλά σταθερές ζυμώσεις σε αυτό που αποκαλείται «οπαδικό κίνημα» αλλά και η επιρροή του χρόνου έφεραν την κλάση των 80’s στο προσκήνιο. Και μαζί μ’ αυτή, τα νέα ήθη και έθιμα στον οπαδικό κόσμο. Η αρρωστημένη λατρεία για το σήμα, εξελίχθηκε. Μαζί μ’ αυτή εξελίχθηκε και ο κώδικας εμπλοκής.

Εκείνη την εποχή οι νέοι στο κουρμπέτι έπρεπε να φέρουν το καινούργιο. Το «καλύτερο». Το «άλλο». Τα κινητά ως εργαλεία αποτύπωσης των κατορθωμάτων είναι εν παραδείγματι, κάτι που δεν περνούσε ούτε κατά διάνοια από τα μυαλά της παλιάς φρουράς. Ποιος μπορεί άλλωστε να ξεχάσει τόσα και τόσα… θολά (λόγω πρώιμης τεχνολογίας) περιστατικά, όπως για παράδειγμα η σύγκρουση στη Λεωφόρο Υμηττού στο Παγκράτι, σχεδόν δύο δεκαετίες πριν. Αργότερα, έγινε σαφές πως τότε, ξεκίνησε η αντίστροφη μέτρηση της ωρολογιακής βόμβας. Οι οπαδικές συγκρούσεις λίγο μετά, θα άλλαζαν οριστικά. Προς το χειρότερο…

Μιχάλης Φιλόπουλος

Τον κάλεσαν μέσα στον ύπνο του

Η ζωή ήταν γεμάτη για τον 22χρονο. Γόνος πολύτεκνης οικογένειας βιοπαλαιστών, έμενε στον Κολωνό. Ο Μιχάλης Φιλόπουλος έκανε διάφορες δουλειές, μα πάνω απ’ όλα ήταν ο Παναθηναϊκός. Συνδεσμίτης ο ίδιος, «ανερχόμενος». Ασχολούνταν ακόμη και με τα ερασιτεχνικά αθλήματα. Σύντομα είχε καταφέρει να γίνει μία καθ’ όλα αναγνωρίσιμη φιγούρα μέσα στο πράσινο οικοσύστημα.

Εκείνη την εποχή όμως, είχε και έναν περισπασμό. Ουσιαστικά την πρώτη του σοβαρή σχέση. Λέγεται μάλιστα πως εκείνο το κορίτσι του συζητούσε συχνά πυκνά αφ’ ενός να είναι προσεκτικός, αφ’ ετέρου να μην «μπλέκεται» σε ακραίες καταστάσεις. Η σύγκρουση στη Λαυρίου δε, ήταν γνωστή μέρες πριν από εκείνη την 29η Μαρτίου και λέγεται πως είτε από προαίσθημα, είτε από κοινή λογική του είχε ζητηθεί ν’ απέχει.

«Εκείνη την ημέρα η κοπέλα του έδωσε μεγάλο αγώνα για να μην πάει ο Μιχάλης στην Παιανία. Δεν τα κατάφερε. Και επειδή είχε μάθημα στη σχολή της δεν πήγε και εκείνη μαζί του. Κοιμόταν ο Μιχάλης εκείνο το πρωινό. Και τον ξύπνησαν για να πάει εκεί», είπε σε παλαιότερη συνέντευξή της, η μητέρα του Φιλόπουλου, Αφροδίτη.

Μιχάλης Φιλόπουλος

Τι, πραγματικά, έγινε στη Λαυρίου

Σπανίως αποκαλύπτεται η αλήθεια για το τι συμβαίνει στις συγκρούσεις μεταξύ των οπαδών. Άλλωστε, πολλές φορές, ακόμη και οι ίδιοι οι εμπλεκόμενοι κοροϊδεύουν τον εαυτό τους, μπερδεύοντας τις αναμνήσεις τους: Ο λόγος είναι ξεκάθαρος. Κάθε σύγκρουση αποτελεί ζήτημα τιμής. Η «ήττα» δεν είναι επιλογή. Ακόμη κι αν μια παράταξη έχει υποστεί σημαντικές απώλειες, πρέπει με κάθε κόστος μέσω μηχανισμών προπαγάνδας το αποτέλεσμα να ωραιοποιηθεί.

Στις καταθέσεις όμως που ακολούθησαν προκειμένου να εντοπιστεί ο δράστης του μοιραίου χτυπήματος στον Φιλόπουλο, μερικοί από τους οπαδούς του Ολυμπιακού περιέγραψαν με σημαντική έμφαση στη λεπτομέρεια το πως φτάσαμε στο πεδίο της μάχης, όπου ο Μιχάλης Φιλόπουλος άφησε την τελευταία του πνοή.

«Δέκα μέρες πριν τον αγώνα βόλεϊ μαζευτήκαμε στην “Ερυθρόλευκη Στρατιά”, στον σύνδεσμο που είναι κοντά στο γήπεδο Καραϊσκάκη, και αποφασίσαμε να πάμε στην Παιανία να πάρουμε το αίμα μας πίσω για δύο περιστατικά που είχαν γίνει στο Παγκράτι. Στο Παγκράτι και τις δύο φορές ήταν το παιδί που σκοτώθηκε στην Παιανία από τον Κολωνό (σ.σ. ο Μιχάλης Φιλόπουλος) και το είχαμε σταμπάρει από τότε. Αυτός ήταν γνωστός και είχε χτυπήσει παιδιά δικά μας στο Παγκράτι», είχε πει ο Χ.Σ., οπαδός του Ολυμπιακού.

Το «σύστημα» μιλούσε τότε για αποδιοπομπαίο τράγο. Ο Χ.Σ. είχε ιστορικό χρήσης ναρκωτικών. Από τη μία η πλευρά της οικογένειας του Μιχάλη έλεγαν (παραθέτουμε σχηματικά) πως «βρήκαν ένα πρεζάκι και του φόρτωσαν τον φόνο». Παρόμοιοι όμως ήταν και οι ψίθυροι από την πλευρά των οργανωμένων οπαδών. Επίσης σχηματικά, εκείνη την εποχή σημείωναν πως «ένα πρεζάκι είναι, δεν ξέρει τι λέει». Ωστόσο το ένστικτο των αστυνομικών που λάμβανε τις καταθέσεις, βαρούσε… κόκκινο.

Όταν όμως ο Χ.Σ. κλήθηκε, μετά κόπων, βασάνων και μεγάλης καθυστέρησης να απολογηθεί ενώπιον των δικαστικών λειτουργών, ανέτρεψε τα πάντα:

«Δεν ήμουν στην Παιανία. Επειδή είμαι τοξικομανής είχα πάει στο πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ εκείνο το πρωί. Έφυγα από το πρόγραμμα, πήγα στην πλατεία Βάθης και πήγα σ’ ένα καφενείο· ήμουν με δύο φίλους μου εκεί και κοιμήθηκα. Όταν το απόγευμα συνήλθα άκουσα για το περιστατικό της συμπλοκής και βρήκα ευκαιρία γυρνώντας στο σπίτι να πω δήθεν στη μάνα μου ότι έχω μπλέξει, για να της αποσπάσω χρήματα και να φύγω για τη νομική μου υπεράσπιση.

Κάποιο απόγευμα ήρθε η Αστυνομία, με πήρε από το σπίτι και με οδήγησε στην Ασφάλεια έχοντας ήδη στερητικά σύνδρομα. Επειδή ήμουν σε κακή κατάσταση, οι αστυνομικοί με έδιωξαν, χωρίς να μου πάρουν κατάθεση και χωρίς να υπογράψω το παραμικρό. Εξάλλου δεν ήμουν σε κατάσταση να επικοινωνήσω και να αντιληφθούν τι μου έλεγαν.

Ουδέποτε πήγα στην Παιανία ούτε συμμετείχα σε οιοδήποτε επεισόδιο. Κανένας μάρτυρας δεν αναφέρει τη φυσική μου παρουσία, κανείς δεν με αναγνωρίζει καν».

Εκείνη την εποχή τα Μέσα μιλούσαν για πρωτοφανή ασυνεννοησία μεταξύ Αστυνομίας και Δικαιοσύνης. Σχηματίστηκαν απόψεις που μιλούσαν για ανεπανάληπτη προσπάθεια συγκάλυψης, ενώ Αστυνομία και Εισαγγελία ήταν στα «μαχαίρια» καθώς είχαν παρατηρηθεί αρρυθμίες σχετικά με το σύννομο της προανακριτικής διαδικασίας. Η υπόθεση τραυματίστηκε σοβαρά από γραφειοκρατικά (το λιγότερο) μέχρι και δικονομικά (το χειρότερο) κωλύματα. Ο Μιχάλης Φιλόπουλος, η μνήμη του και η απαραίτητη απονομή δικαιοσύνης άρχιζαν να φαντάζουν έννοιες φευγαλέες…

Μιχάλης Φιλόπουλος

Οι δύο «νίκες» που οδήγησαν στην αλαζονεία

Είναι εξαιρετικά δύσκολο να μπει κανείς στη λογική του οπαδού. Από την εποχή των χούλιγκανς στις γειτονιές του Λονδίνου, μέχρι και τα τέλη των 80’s, υπήρχε μία σταθερά. Άγρια, αλλά σταθερά. Ακροβατώντας μεταξύ ζωής και θανάτου, ο θάνατος ήταν μόνο αποτέλεσμα «ατυχήματος». Όταν υπήρχε ισορροπία, τα πράγματα ήταν «καλά». «Δίνω μία, τρώω μία» ήταν το «παιχνίδι». Μετά, λίγο κομπορρημοσύνη και ο λεγόμενος σεβασμός για τους μπροστάρηδες μαχητές. Έτσι φτιάχνονταν οι θρύλοι μεταξύ τους.

Ωστόσο ο εγωισμός παίζει κι αυτός τα δικά του παιχνίδια. Ο Χ.Σ. ισχυρίζεται πως οι οπαδοί του Παναθηναϊκού, μετά από δύο απανωτές «νίκες» ζητούσαν εκ νέου συνάντηση. Φαίνεται πως δεν ήθελαν να «σβήσει» το momentum. Αυτό συμβαίνει όταν η νίκη δεν είναι αρκετή. Όταν χάνεται ο σεβασμός στον αντίπαλο. Όταν ξαφνικά σκοπός είναι ο εξευτελισμός και ο αφανισμός του αντιπάλου. Συγχωρέστε τον κυνισμό που ακολουθεί: Οι «ηττημένοι» δεν θα μπορούσαν να πάνε σε νέα συνάντηση χωρίς να εξασφαλίσουν πως θα «νικήσουν». Με κάθε τρόπο. Με κάθε κόστος.

«Έτσι στην “Ερυθρόλευκη Στρατιά” στη συγκέντρωση ήμασταν γύρω στα 50 άτομα και πριν μιλούσαν πιο πολύ οι Μ.Κ. και Μ.Μ. καθώς και ο Τ.Π., ο Τ.Κ., ο Ν. που παίζει τρομπέτα και είναι από το Παγκράτι και άλλα παιδιά. Ήταν και παιδιά από το Ρorto Leone, από τη Νίκαια, από τον Κορυδαλλό. Ο Μ., ο Π., ο Κ. μιλούσαν πιο πολύ και έλεγαν ότι “θα πάμε να τους γ… και όποιος κάνει πίσω θα πεθάνει”. Οι Παναθηναϊκοί μετά τα δεύτερα επεισόδια στο Παγκράτι μάς έπαιρναν συνέχεια τηλέφωνο και μας έλεγαν να βρεθούμε στην Παιανία να λύσουμε τις διαφορές μας», είπε ο Χ.Σ. με σοκαριστική λεπτομέρεια για… πρεζάκι.

Μιχάλης Φιλόπουλος

Mind games

Και από την άλλη πλευρά όμως προέκυψαν πολύ σημαντικές λεπτομέρειες που καθορίζουν ξεκάθαρα το πλαίσιο της σύγκρουσης. Περιγράφονται μάλιστα στοιχεία τα οποία καταδεικνύουν αφ’ ενός τη στρατηγική που ακολουθείται, αφ’ ετέρου τις προετοιμασίες οι οποίες είναι αναγκαίες ώστε το συγκεκριμένου τουλάχιστον ραντεβού να σταθεί αντάξιο στις προσδοκίες των εμπλεκομένων.

Ένας οπαδός του Παναθηναϊκού, κατά τη διάρκεια της προανάκρισης περιέγραψε τη ροή πληροφοριών που έφτανε στις τάξεις των οργανωμένων της ομάδας, αλλά και τα όσα είχε ο ίδιος ακούσει για το πως θα «εξασφαλιστεί» πως θα χτιστεί hype και στην πλευρά των «πράσινων», ώστε η Λαυρίου ν’ αποτελέσει ένα all star ξεκαθάρισμα, μία επική μάχη. Μία ρεβάνς που θα ικανοποιούσε τους Ολυμπιακούς για τις… ατιμωτικές ήττες στο Παγκράτι, ένα τελικό χτύπημα που θα ικανοποιούσε τους Παναθηναϊκούς και την ανάγκη να… τριπλοδηλώσουν την κυριαρχία τους στις οδομαχίες (;).

Δημοσιεύματα της εποχής που επικαλούνται την κατάθεση συνδεσμίτη του Παναθηναϊκού από τη Νίκαια σημειώνουν:

«… θα πέσει ξύλο και θα πρέπει να πάμε προετοιμασμένοι. Άκουσα τους… (κατονομάζει 3 ηγετικά στελέχη φιλάθλων του Παναθηναϊκού) να λένε ότι αποφάσισαν να βρεθούμε όλοι μαζί στη Δουκίσσης Πλακεντίας στις 13:30 την Πέμπτη για να πάμε οργανωμένοι. Μας είπαν να είμαστε πολλοί επειδή θα ήταν πολλοί και οι Ολυμπιακοί και σίγουρα θα έπεφτε ξύλο», φέρεται να είπε ο συνδεσμίτης και συνέχισε αποποιούμενος οποιαδήποτε ευθύνη για τα επεισόδια, ενώ ξεκαθάρισε πως βρέθηκε τυχαία στο ραντεβού:

«Πήγα να δω τον αγώνα με ένα φίλο μου…. Είδα έναν πιτσιρικά να τον χτυπάνε οπαδοί του Ολυμπιακού και μπήκα στη μέση να τον σώσω». Όταν του διεμήνυσαν πως ήταν από εκείνους που έκανε… pep talk πριν τη μοιραία σύγκρουση, ο ίδιος αρνήθηκε: «Το λένε επειδή είμαι ο πιο γνωστός Παναθηναϊκός παγκοσμίως…».

Όλα πλέον έβγαζαν νόημα. Η τυφλή βία δεν είναι πια τυφλή. Είναι βγαλμένη από την Τέχνη του Πολέμου του Σουν Τσου. Είναι φαινόμενο που αγγίζει σοβαρά ζητήματα της κοινωνιολογικής επιστήμης, όπως και αυτής της ψυχολογίας.

Όλα τα παραπάνω, σαφώς και δεν αφορούν τα παιδιά που ρίχνουν τα σώματά τους σα να μην υπάρχει αύριο πάνω σε σιδερογροθιές, λοστούς, κριπτονάιτ και εσχάτως (τότε ήταν πρωτοφανές) σε μαχαίρια. Οι πιο «ξύπνιοι» έφταναν να «ράβουν» επενδύσεις στα μπουφάν τους. Για να περιορίσουν την πιθανότητα εισχώρησης του μετάλλου στις σάρκες τους, έφτιαχναν ακόμη και επενδύσεις από jewel cases. Τα λεγόμενα κουτιά των CD, που συγκρατούσαν ή εξοστράκιζαν εν μέρει τη λάμα.

Αυτά, αφορούσαν όμως μόνο τους «οπλίτες». Οι «στρατηγοί» είχαν άλλα πλεονεκτήματα. Αλλά και το «βάρος» να διαλέγουν τις «μάχες», τους «μαχητές» τους, αλλά και να καθορίζουν τι θα βγαίνει προς τα έξω, πριν και μετά τις συγκρούσεις.

Μιχάλης Φιλόπουλος

Η παράταξη, ο οπλισμός, το σχέδιο επίθεσης

Ο Χ.Σ. αποτελεί μέχρι και σήμερα τη μοναδική λεπτομερή καταγραφή των γεγονότων. Πάντα με επιφύλαξη, καθώς κανείς δεν είναι σε θέση αντικειμενικά και χωρίς συναισθηματισμούς να περιγράψει το τι συνέβη:

«Ήταν παιδιά από την Καλλιθέα, ο αρχηγός του συνδέσμου, ο αρχηγός του Κορυδαλλού, ο Α. από τους Αγίους Αναργύρους, ο Β. Ρ. από το Ίλιον και άλλα πολλά παιδιά. Ήταν επίσης ο Δ.Μ. με το μούσι, ο Ν. που παίζει τρομπέτα στον Ολυμπιακό, αυτός που έχει στη δεξιά γάμπα ένα τατουάζ με πολεμιστή και γράφει “Roma”, ο χοντρός από το Ρorto Leone που κάνει εκπομπή σε τηλεοπτικό κανάλι. Ήταν και άλλα παιδιά που, αν τα θυμηθώ, θα σας τα πω.

Εκεί στο “Καραϊσκάκη” είδα ότι όλα τα παιδιά, γύρω στα 300 άτομα, είχαν κράνη, φωτοβολίδες, ξύλα, μαχαίρια, σιδερολοστούς, έτοιμοι για τα επεισόδια. Εγώ είχα σιδερολοστό και φορούσα κράνος. Ξεκινήσαμε με τα μηχανάκια, μπροστά πήγαιναν να βλέπουν και να μας ειδοποιούν οι Κ., Π., Μ., Κ.. Μαζί μας ήταν και 50 Σέρβοι από τον Ερυθρό Αστέρα, την ομάδα».

Στη συνέχεια της περιγραφής αποτυπώνεται η μανία των οπαδών του Ολυμπιακού. Η αποφασιστικότητα να μην επιτραπεί τρίτη «ήττα». Βεβαίως αναδεικνύεται η παρουσία αλλοδαπών και συγκεκριμένα Σέρβων στη συμπλοκή.

«Στην Αγία Παρασκευή είδα ότι πολλοί Ολυμπιακοί φορούσαν αλεξίσφαιρα γιλέκα μέσα από το μπουφάν, άρβυλα με σίδερα μπροστά και κράνη. Χωριστήκαμε δύο ομάδες, δεν φορούσαμε κασκόλ και τέτοια, και πέσαμε στους Παναθηναϊκούς λοξά σε δύο γκρουπ, σαν σφήνα. Οι Παναθηναϊκοί μάς πέταξαν μολότοφ, πέτρες, μπουκάλια, με πιστόλια φωτοβολίδες, αλλά εμείς δεν σπάγαμε και πέφταμε πάνω τους. Οι Σέρβοι που ήταν μαζί μας πέταξαν χειροβομβίδες κρότου-λάμψης».

Μιχάλης Φιλόπουλος

Τα χτυπήματα που δέχτηκε ο Μιχάλης Φιλόπουλος

Παρά τα όσα είχαν συμβεί και είχαν «μολύνει» τη μαρτυρία του Χ.Σ., ουσιαστική εικόνα για το τι είχε συμβεί πραγματικά και πως πέθανε ο Μιχάλης Φιλόπουλος, δεν υπάρχει.

«Κάνουμε ντου στους Παναθηναϊκούς, δεν καταλαβαίναμε τίποτα εμείς, και αυτοί, όσο πλησιάζαμε, έτρεχαν να φύγουν. Όλοι έφυγαν, μόνο αυτός ο Κολωνιώτης (σ.σ. ο Μιχάλης Φιλόπουλος) ήταν μπροστάρης, έμεινε τελευταίος και έγραφε τα επεισόδια με κινητό τηλέφωνο.

Όλοι τον ξέραμε αυτόν από τα προηγούμενα επεισόδια που ήταν μπροστά με τους άλλους Βάζελους και είχε χτυπήσει παιδιά. Έτσι πέσαμε όλοι πάνω του, εγώ του έριξα δύο με το σίδερο στο κεφάλι, ο Κ., ο Π., ο Τ. ο καραφλός γεροδεμένος, ο Μ. τον χτύπησε με ξύλο, ενώ ο Κ. με τον Τ. με μαχαίρι. O Κ. χτυπούσε και αυτός με το μαχαίρι. Τον είδα που έπεσε, από το δικό μου χτύπημα κόντευε να πέφτει, δεν είχε αίματα, δεν είχε φάει τις μαχαιριές από τους άλλους.

Εγώ έτρεχα μπροστά, γινόταν πόλεμος εκεί και ο καθένας έσωζε το τομάρι του. Ξέχασα να πω ότι τους Παναθηναϊκούς τούς κυκλώσαμε, δεν ξέρω ποιοι ήταν στην άλλη ομάδα, όμως ήταν και αυτοί σκληροπυρηνικοί, έτοιμοι για πόλεμο. Καθώς έτρεχα, έφαγα σκεπαρνιά στο κεφάλι από οπαδό του Παναθηναϊκού, όμως με έσωσε το κράνος. Η κατάσταση είχε ξεφύγει και γινόταν μάχη σώμα με σώμα, πόλεμος. Έφτασε η Αστυνομία και έληξαν τα επεισόδια, αλλιώς θα είχαμε και άλλους νεκρούς».

Μιχάλης Φιλόπουλος

Η… παράσυρση από αυτοκίνητο

Δεν είναι διόλου τυχαίο πάντως, πως ώρες μετά τη μυθική σε διάσταση σύγκρουση στη Λαυρίου, είχε αρχίσει να κτίζεται ένα ψέμα. Η ανακοίνωση του θανάτου ενός νέου ανθρώπου, συνοδεύτηκε με την αισχρή φημολογία πως έχασε τη ζωή του όταν κατά τη διάρκεια των επεισοδίων παρασύρθηκε από διερχόμενο αυτοκίνητο. Ο Μιχάλης Φιλόπουλος, το σώμα του άλλωστε, ήταν σε τέτοια κατάσταση που θα μπορούσε να δικαιολογήσει μία τέτοια φημολογία. Ωστόσο ο ιατροδικαστής, ο αείμνηστος Χρήστος Λευκίδης είχε εντελώς διαφορετική γνώμη.

Σύμφωνα με την έκθεση, ο 22χρονος Μιχάλης Φιλόπουλος έφερε βαριές κρανιοεγκεφαλικές κακώσεις από αμβλύ θλων όργανο και τραύματα στον μηρό από δύο διαφορετικού τύπου μαχαίρια. Ανεπίσημα κάποιοι μιλούσαν για 30 μαχαιριές από τη μέση και κάτω. Για χτυπήματα από σιδερογροθιές και λοστούς. Η… ωραιοποιημένη εξήγηση του… τροχαίου εξανεμίστηκε. Γρήγορα όλοι κατάλαβαν πως δεν ήταν παρά ένα θρασύδειλο, «κοντό» και αισχρό ψέμα. Όπως και να ‘χει η ουσία ήταν πως ο Μιχάλης Φιλόπουλος ήταν νεκρός…

«Έτσι γ… τα Μανιατάκια»

Απ’ όλα τα παραπάνω είναι πολύ πιθανό να έχετε αντιληφθεί πως ο Μιχάλης Φιλόπουλος είχε αποκτήσει ένα συνήθειο. Του άρεσε να βιντεοσκοπεί. Ως νέος σε αυτή την κουλτούρα πιθανότατα διαπίστωσε πως δεν υπάρχει καλύτερη απόδειξη της έκβασης οποιασδήποτε περιπέτειας από το βιντεοληπτικό υλικό.

Οι νεότεροι θα πρέπει να καταλάβουν πως εκείνη την εποχή, κυρίως οι νέοι είχαν πιάσει για πρώτη φορά στα χέρια τους τα κινητά με κάμερα. Από τα σχολεία μέχρι και τις διάφορες πλατείες, η μόδα επίτασσε την λήψη βίντεο με κάμερες που δεν ξεπερνούσαν τα 1 με 2 Megapixel. Παράλληλα τότε είχε αρχίσει να εξαπλώνεται η λογική της ανταλλαγής υλικού. Από τα πλέον gruesome σκηνικά, μέχρι πορνό και παντελώς weird καταστάσεις. Μοιραία αυτή η λογική θα εισαγόταν και στις οπαδικές συγκρούσεις.

Όταν ο Μιχάλης Φιλόπουλος άφηνε την τελευταία του πνοή, σαν σε αρχαία τραγωδία, η αγάπη του για το βίντεο στιγμάτισε για πάντα τους οικείους του αλλά και όλους όσοι είχαμε ζήσαμε εκείνες τις εποχές. Μέσα από τα pixelιασμένα καρέ, ο Μιχάλης Φιλόπουλος διακρινόταν αιμόφυρτος στο έδαφος. Παράλληλα όμως είχε αποτυπωθεί μία ατάκα που στοιχειώνει ακόμη το λεγόμενο «οπαδικό κίνημα»: «Έτσι γ… τα Μανιατάκια», ακούγεται σε βίντεο που αφορά τις κρίσιμες στιγμές της «Μάχης της Λαυρίου».

Για τη δικαστική πορεία της υπόθεσης, για την ανθρωπογεωγραφία του «οπαδικού κινήματος» και πολύ αργότερα για την εξέλιξη διάφορων πτυχών του οργανωμένου εγκλήματος, η συγκεκριμένη ατάκα αποτέλεσε σημείο αναφοράς…

Τα εισιτήρια στους… σωστούς και η παρωδία με τους παίκτες του Μαρκό

Τα στοιχεία που υποδήλωναν την πλήρη ενοχή όλων των εμπλεκομένων, από πρόσωπα, φορείς, ομάδες, ομοσπονδίες ακόμη και Αστυνομία, Δικαιοσύνη και Πολιτεία, ήταν ακριβώς μπροστά στα μάτια όλων των Ελλήνων πολιτών. Εσκεμμένα, καθώς δεν έχει πραγματικά καμία σχέση με την ουσία του θέματος, του θανάτου δηλαδή του Μιχάλη Φιλόπουλου, μέχρι στιγμής σε αυτό το κείμενο δεν έχει γίνει η παραμικρή νύξη στην αφορμή για τη συνάντηση των οπαδών των δύο ομάδων.

Ένας αγώνας γυναικείου βόλεϊ. Ένας τελικός Κυπέλλου Ελλάδος. Αυτό ήταν το… μέγα γεγονός, όπου στάθηκε αφορμή για να χάσει τη ζωή του, ο Μιχάλης Φιλόπουλος. Μέχρι και πριν από λίγα χρόνια, τόσο οπαδοί του Ολυμπιακού, όσο και οπαδοί του Παναθηναϊκού «τσακώνονται» για το ποιος έστησε ενέδρα σε ποιον στη Λαυρίου, αν και από την πρώτη στιγμή ήταν πασιφανές πως ο… νικητής θα ήταν και αυτός που εν τέλει θα… έμπαινε στο Κλειστό της περιοχής για να… παρακολουθήσει την αναμέτρηση!

Λίγα λεπτά μετά την αιματηρή σύγκρουση, όταν όλα καταλάγιασαν το Κλειστό είχε μία παράταιρη εικόνα. Οι οπαδοί του Παναθηναϊκού δεν μπόρεσαν να φτάσουν εκεί. Ένας σημαντικός πυρήνας οπαδών του Ολυμπιακού ήταν κανονικά στη θέση τους. Πλέον ήταν σαφές πως ο συγκεκριμένος αριθμός εισιτηρίων που είχε διατεθεί στις δύο ομάδες, δόθηκαν στους… σωστούς.

Ένα άλλο σουρεαλιστικό περιστατικό που έλαβε χώρα εκείνη την ημέρα, ήταν η επίθεση σε τέσσερις ποδοσφαιριστές της… Μαρκό.

Για όσους δεν είστε μυημένοι, ο Γυμναστικός Σύλλογος Μαρκό αποτελεί μία από τις ιστορικές ποδοσφαιρικές ομάδες του ερασιτεχνικού ποδοσφαίρου, που κατά καιρούς έφτασε στις επαγγελματικές κατηγορίες του ελληνικού ποδοσφαίρου, ήτοι στην Γ’ Εθνική (σ.σ. τότε ήταν επαγγελματική).

Η (έχει καθιερωθεί η προσφώνηση με θηλυκό άρθρο) Μαρκό φορούσε πράσινα και λευκά. Όπως και ο Παναθηναϊκός. Ενώ ο Παναθηναϊκός έχει σήμα το τριφύλλι, η Μαρκό έχει σήμα ένα αμπελόφυλλο, σαφέστατα παραπομπή στα Μεσόγαια και το Μαρκόπουλο, το οποίο και εκπροσωπεί.

Εκείνη την ημέρα τέσσερις παίκτες της Μαρκό πήγαιναν στην προπόνησή τους, ντυμένοι με τα ρούχα της ομάδας τους. Οι παίκτες της Μαρκό δέχτηκαν επίθεση από «οπαδούς του Ολυμπιακού», όπως δήλωσαν οι ίδιοι, μέσα στο αυτοκίνητό τους. Μαχαίρωσαν τον ένα από αυτούς τρεις φορές στο γοφό και μια στην ωμοπλάτη, ενώ και οι τέσσερις ξυλοκοπήθηκαν.

«Την ώρα που πηγαίναμε στην προπόνηση, βρέθηκαν γύρω μας 40 μηχανάκια και άρχισαν να σπάνε το αυτοκίνητο με ό,τι έβρισκαν μπροστά τους. Στην συνέχεια επιτέθηκαν και μαχαίρωσαν τον Δημήτρη, ενώ λίγα μέτρα πιο μπροστά είχαν βάλει φωτιά σ’ ένα άλλο αυτοκίνητο», δήλωσε τότε ένας από τους… επιζήσαντες.

Η πρωτόδικη απόφαση, το Εφετείο

Τόνοι μελανιού έχουν χυθεί για το τι διημείφθη στις δύο δίκες που ακολούθησαν. Στην πραγματικότητα όμως αποδόθηκε δικαιοσύνη στο… περίπου. Πάντα υπό καθεστώς παντελούς έλλειψης συνεργασίας, απουσίας διάθεσης ανάληψης ευθυνών, τόσο στον πρώτο βαθμό, όσο και στην έφεση, τα όσα ακούστηκαν είχαν μόνο ψήγματα ειλικρίνειας.

Ειδικά στον πρώτο βαθμό, από τους συνολικά 27 κατηγορούμενους για τον μισό Ποινικό Κώδικα, το Τριμελές Εφετείο Κακουργημάτων Αθήνας καταδίκασε ομόφωνα σε ισόβια μόνο τον Χ.Σ.. Εκείνον που εν τέλει ανασκεύασε την πρώτη του, πλήρως διαφωτιστική κατάθεση.

Ως συνεργοί καταδικάστηκαν με 10 χρόνια φυλάκιση οι Ν.Β. και Β.Ψ. Και οι δυο άσκησαν έφεση και αφέθηκαν ελεύθεροι. Άλλοι οκτώ κρίθηκαν ένοχοι για παράνομη οπλοκατοχή, και καταδικαστήκαν σε φυλάκιση από 3 έως 7 μήνες με τριετή αναστολή. Στην αγόρευσή του ο εισαγγελέας είχε ζητήσει την ενοχή των 19 από τους 27 κατηγορουμένους, εκ των οποίων πέντε και για τη δολοφονία του Μιχάλη Φιλόπουλου.

Στο περιθώριο αυτής της πρωτοφανούς απόφασης, σαφώς λόγω όλων των παραπάνω, σημειώθηκαν τρομερά επεισόδια μεταξύ οπαδών του Παναθηναϊκού και αστυνομικών, έξω από το Εφετείο.

Χρειάστηκε να περάσουν τέσσερα ολόκληρα χρόνια, αλλά και η άσκηση έφεσης από τον εισαγγελέα για να φτάσουμε στον δεύτερο βαθμό, όπου χρειάστηκαν 13 συνεδριάσεις για να διαμορφωθεί μια πιο ολοκληρωμένη αλλά και πάλι στο… περίπου για το τι έγινε στη Λαυρίου.

Ωστόσο στο Πενταμελές Εφετείου Κακουργημάτων «έσπασαν» τα ισόβια για τον Χ.Σ., με την ποινή του να μετασχηματίζεται σε 16 έτη φυλάκισης. Παράλληλα όμως στη λίστα των βαρυποινιτών μπήκε και ο Β.Σ., στον οποίο επιβλήθηκε 12ετής ποινή φυλάκισης. Ο λεγόμενος «Ράμπο» πολλά χρόνια αργότερα θα απασχολήσει τις Αρχές με τον φρικτό θάνατό του σε ενέδρα για εκτέλεση συμβολαίου θανάτου.

Στη λίστα παρέμειναν οι Ν.Β. και Β.Ψ. και πάλι με 10ετή φυλάκιση αυτή τη φορά με την αναγνώριση ελαφρυντικών…

*Με πληροφορίες από «Καθημερινή», «Το Βήμα», contra.gr και τον τηλεοπτικό σταθμό «Alpha»

**Photo credits: Icon Press (για λογαριασμό της Evrokinissi)