Για τους σύγχρονους ρομαντικούς, το «swipe right» στα dating apps, έχει γίνει μία δημοφιλής έκφραση της έλξης και της αναζήτησης του έρωτα καθ’ αυτής. Τώρα βρίσκεται υπό πυρά.

Την Ημέρα του Αγίου Βαλεντίνου, μια αγωγή που κατατέθηκε από έξι άτομα κατηγόρησε δημοφιλείς Dating apps ότι σχεδίασαν «εθιστικές, παιχνιδιάρικες» λειτουργίες.

Η Match Group, ιδιοκτήτρια πολλών δημοφιλών διαδικτυακών Dating apps και εναγόμενη στην υπόθεση, απορρίπτει πλήρως την κριτική, λέγοντας ότι η αγωγή «είναι γελοία και έχει μηδενική αξία».

Αλλά η είδηση έχει επίσης τραβήξει την προσοχή σε μια συνεχιζόμενη συζήτηση: Είναι τα Dating apps πραγματικά εθιστικά;

Τι συμβαίνει όταν κάνουμε swipe;

Η πιθανότητα το ιδανικό ταίρι να βρίσκεται ένα«swipe» μακριά μπορεί να είναι ακαταμάχητη.

«Ο εγκέφαλος είναι έτοιμος να εθιστεί, ιδιαίτερα όταν πρόκειται για την αγάπη», λέει η Έλεν Φίσερ, βιολογική ανθρωπολόγος και ανώτερη ερευνήτρια στο Ινστιτούτο Κίνσεϊ του Πανεπιστημίου της Ιντιάνα. Τα dating apps «πωλούν το μεγαλύτερο βραβείο της ζωής».

Ο Ελίας Αμπουζάντουμπε, κλινικός καθηγητής ψυχιατρικής στο Στάνφορντ, λέει ότι τα Dating apps δίνουν στους χρήστες μια «βιασύνη» που προέρχεται από τη λήψη ενός like ή ενός match. Αν και οι ακριβείς μηχανισμοί είναι ασαφείς, εικάζει ότι μπορεί να εμπλέκεται ένα μονοπάτι ανταμοιβής που μοιάζει με ντοπαμίνη.

«Γνωρίζουμε ότι η ντοπαμίνη εμπλέκεται σε πολλές, πολλές εθιστικές διαδικασίες και υπάρχουν κάποια στοιχεία που υποδηλώνουν ότι εμπλέκεται στον εθισμό μας στην οθόνη», λέει.

Μέρος του προβλήματος είναι ότι πολλά παραμένουν άγνωστα για τον κόσμο των dating apps. Όχι μόνο οι αλγόριθμοι των εταιρειών είναι ιδιόκτητοι και ουσιαστικά βρισκόμαστε αντιμέτωποι με ένα μαύρο κουτί, αλλά υπάρχει επίσης έλλειψη έρευνας σχετικά με τις επιπτώσεις τους στους χρήστες. «Αυτό είναι κάτι που παραμένει σοβαρά υπομελετημένο», λέει ο Αμπουζάντουμπε.

Η Άμι Γκόρντον, επίκουρη καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μίτσιγκαν, συμφωνεί, λέγοντας ότι η πρόβλεψη της συμβατότητας είναι «ένα μεγάλο γνωστό μυστήριο» μεταξύ των ερευνητών σχέσεων. «Δεν ξέρουμε γιατί ορισμένοι άνθρωποι καταλήγουν μαζί».

Η Match Group αρνήθηκε να σχολιάσει τον τρόπο με τον οποίο καθορίζει τη συμβατότητα. Ωστόσο, σε πρόσφατη συνέντευξή του στο περιοδικό Fortune, ο διευθύνων σύμβουλος της Hinge, Τζάστιν ΜακΛέον, αρνήθηκε ότι η εφαρμογή χρησιμοποιεί ένα «σκορ ελκυστικότητας» και αντ ‘αυτού δημιουργεί ένα «προφίλ γεύσης» με βάση τα ενδιαφέροντα κάθε χρήστη, καθώς και τα μοτίβα συμπάθειας και αντιπάθειας. Σε μια ανάρτηση της εταιρείας, η Hinge λέει ότι χρησιμοποιούν τον αλγόριθμο Gale-Shapley για να επιλέξουν ζεύγη που είναι πιο πιθανό να ταιριάξουν.

Έχουν σχεδιαστεί τα dating apps για να είναι εθιστικά;

Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε άλλη πλατφόρμα κοινωνικών μέσων, υπάρχει λόγος να πιστεύουμε ότι τα dating apps θέλουν να κρατήσουν τους χρήστες τους αφοσιωμένους. «Τα dating apps είναι εταιρείες», λέει η Κάρθιν Κοντούτο, επίκουρη καθηγήτρια της επιστήμης των μέσων ενημέρωσης στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης. «Αυτοί είναι άνθρωποι που προσπαθούν να βγάλουν χρήματα και ο τρόπος με τον οποίο κερδίζουν χρήματα είναι με το να κάνουν τους χρήστες να παραμείνουν στις εφαρμογές τους».

Η Match Group αρνείται τον ισχυρισμό ότι τα Dating apps της έχουν σχεδιαστεί για να προωθούν και να επωφελούνται από την αφοσίωση και όχι από τη σύνδεση. «Προσπαθούμε ενεργά να κάνουμε τους ανθρώπους να βγαίνουν ραντεβού κάθε μέρα και από τις εφαρμογές μας», δήλωσε εκπρόσωπος της εταιρείας. «Όποιος δηλώνει οτιδήποτε άλλο δεν καταλαβαίνει τον σκοπό και την αποστολή ολόκληρης της βιομηχανίας μας». Στη συνέντευξή του στο Fortune, ο ΜακΛεόν υποστήριξε επίσης ότι ο αλγόριθμος του Hinge δεν προσπαθεί να κατευθύνει τους χρήστες να πληρώσουν για μια συνδρομή.

Ο Φίσερ, επικεφαλής επιστημονικός σύμβουλος της Match.com, συμφωνεί, λέγοντας ότι το καλύτερο πράγμα για τις επιχειρήσεις είναι οι χρήστες να βρουν αγάπη και να πουν στους φίλους τους να εγγραφούν επίσης.

Ο Τσένγκ «Κρίς» Τσεν, ως επίκουρος καθηγητής σχεδιασμού επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο Έλον, λέει ότι ενώ οι συγκεκριμένοι αλγόριθμοι κρατούνται μυστικοί, ο τρόπος με τον οποίο σχεδιάζονται δεν είναι ακριβώς ουδέτερος. Πάρτε το swiping: είναι απλώς πιο διασκεδαστικό από το πάτημα, κάνοντας την όλη διαδικασία να μοιάζει περισσότερο με παιχνίδι», λέει.

Τα dating apps χρησιμοποιούν επίσης έξυπνες τακτικές για να κάνουν τους χρήστες να επιστρέφουν, λέει, όπως οι ειδοποιήσεις push.

Καθώς οι πλατφόρμες κοινωνικών μέσων προχωρούν, ο καθηγητής κοινωνιολογίας του Στάνφορντ Μίκαελ Ροσεφέλτντ βλέπει τα Dating apps ως σχετικά χρήσιμα και αληθινά στον επιδιωκόμενο στόχο τους.

«Η πραγματικότητα είναι ότι οι άνθρωποι κάνουν σχέσεις και απεγκαθιστούν τις εφαρμογές κατά εκατομμύρια κάθε χρόνο», λέει. «Τελικά, η εφαρμογή δεν θα είχε χρήστες αν δεν συνέδεαν πραγματικούς ανθρώπους μεταξύ τους».

Είναι το πρόβλημα τα dating apps, τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ή η ψυχική υγεία;

Οι επιστήμονες έχουν παρατηρήσει ανθρώπους που παρουσιάζουν αρνητικές συμπεριφορές σε Dating apps – όπως αυτές που παρατηρούνται σε άλλες πλατφόρμες κοινωνικών μέσων.

«Για μένα είναι μια πολύ θολή γραμμή ανάμεσα στο τι κάνουν τα Dating apps και στο τι έχουν κάνει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης», λέει ο Αμπουζάντουμπε. Οι άνθρωποι «αρχίζουν να βασίζονται σε Dating apps για λόγους αυτοεκτίμησης, για επιφανειακή σύνδεση, για προσωρινή ώθηση στη διάθεσή τους».

Το αν αυτή η συμπεριφορά αποτελεί πραγματικό εθισμό, ωστόσο, είναι θέμα συζήτησης.

Η Κοντούτο λέει ότι διστάζει να αποδώσει μια ιατρική διάγνωση στην καταναγκαστική χρήση εφαρμογών γνωριμιών. Δεν υπάρχει ευρέως αποδεκτός ορισμός για τον εθισμό στο πλαίσιο των κοινωνικών μέσων ενημέρωσης και η τελευταία έκδοση του Διαγνωστικού και Στατιστικού Εγχειριδίου Ψυχικών Διαταραχών δεν αναγνωρίζει ούτε τον εθισμό στο διαδίκτυο ούτε στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης ως ιατρική διαταραχή.

Ωστόσο, λέει, μερικά από τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα του εθισμού είναι παρόντα – όπως ο καταναγκαστικός έλεγχος των dating apps και ακόμη και η εμπειρία απόσυρσης.

Αυτή η συμπεριφορά είναι πιο έντονη μεταξύ των ανθρώπων που βιώνουν κοινωνικό άγχος και μοναξιά, σύμφωνα με την Καντούτο, της οποίου η έρευνα έχει δείξει ότι η αλληλεπίδραση μεταξύ αυτών των δύο συναισθηματικών καταστάσεων οδηγεί σε καταναγκαστική χρήση εφαρμογών γνωριμιών.

Ο Αμπουζάντουμπε, επίσης, έχει παρατηρήσει ότι οι άνθρωποι ξοδεύουν ώρες σε Dating apps ως μηχανισμό αντιμετώπισης της κατάθλιψης ή του άγχους, γεγονός που οδηγεί επίσης σε σημαντικά χαμηλότερη ικανοποίηση των χρηστών. Ακόμα κι αν αυτό δεν πληροί τα κριτήρια για εθισμό, λέει ο Αμπουζάντουμπε, «το γεγονός είναι ότι έχει τα σημάδια της παθολογικής συμπεριφοράς».

Αλλά η ιδέα ότι τα dating apps μετατρέπουν τους ανθρώπους σε μοναχικά ζόμπι μπορεί να είναι περισσότερο ηθικός πανικός παρά πραγματικότητα.

Περίπου 15 εκατομμύρια νέες ρομαντικές ή σεξουαλικές σχέσεις σχηματίζονται στις ΗΠΑ κάθε χρόνο, λέει ο Ρόσεφολντ. Ακριβώς επειδή δεν θα βρει κάθε άτομο ένα τέλειο ταίρι στο προτιμώμενο χρονικό πλαίσιο δεν σημαίνει ότι οι εφαρμογές δεν λειτουργούν.

«Δεν συμφωνώ με την αγωγή ότι η Match [Group] εκμεταλλεύεται ανθρώπους», λέει. «Νομίζω ότι στην πραγματικότητα κάνουν αρκετά αποτελεσματική δουλειά στην εύρεση συντρόφων».

Οι ειδικοί λένε ότι τα dating apps θα μπορούσαν επίσης να είναι πιο διαφανή σχετικά με τους αλγορίθμους τους.

Πηγή: National Geographic

Photo Credit: Shutterstock