Ενόψει της συμπλήρωσης ενός χρόνου από την εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία, η Κίνα έχει εξαπολύσει μία επίθεση δημόσιας διπλωματίας για να αποκτήσει τον έλεγχο του αφηγήματος σχετικά με τον ρόλο της στη σύγκρουση, προσπαθώντας να απαλλαγεί από τις κατηγορίες ότι τάχθηκε στο πλευρό της Ρωσίας, ενώ κατηγορεί τις ΗΠΑ ότι μετέτρεψαν τη σύγκρουση σε πόλεμο «δι’ αντιπροσώπων».

Λίγες από τις θέσεις που διατύπωσαν οι Κινέζοι αξιωματούχοι σε έναν καταιγισμό ομιλιών και εγγράφων αυτή την εβδομάδα είναι νέες, αλλά υπογράμμισαν γιατί το Πεκίνο συνεχίζει να στέκεται στο πλευρό της Μόσχας, ακόμα και όταν δηλώνει «βαθιά ανησυχία» για τη σύγκρουση. Η Κίνα, λοιπόν, θεωρεί τις ΗΠΑ – και όχι τη Ρωσία – ως τον δημιουργό της παγκόσμιας ανασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της Ουκρανίας.

Το Πεκίνο επιμένει ότι είναι ουδέτερο στη σύγκρουση, αλλά αυτοί οι ισχυρισμοί συγκρούονται τακτικά με τη ρητορική και διπλωματική υποστήριξή του προς τη Ρωσία, όπως αναφέρει η «Washington Post».

Αυτό, άλλωστε, φάνηκε αυτή την εβδομάδα, με την άφιξη του κορυφαίου διπλωμάτη της Κίνας, Γουάνγκ Γι, στη Μόσχα σε μία επίδειξη αλληλεγγύης προς τη Ρωσία, ειδικά όταν αντιπαραβάλλεται με το απροειδοποίητο ταξίδι του Προέδρου των ΗΠΑ, Τζο Μπάιντεν στο Κίεβο, όπου περπάτησε στους δρόμους με τον Ουκρανό ομόλογό του, Βολοντίμιρ Ζελένσκι.

Ακλόνητη η σχέση ανάμεσα στην Κίνα και στη Ρωσία

Η σχέση Κίνας – Ρωσίας έχει αντέξει στη δοκιμασία των θυελλωδών διεθνών συνθηκών και παραμένει «σταθερή σαν το όρος Τάι», δήλωσε σήμερα (22/02) ο Γουάνγκ Γι στον Ρώσο Πρόεδρο, Βλαντίμιρ Πούτιν. «Η κρίση και το χάος εμφανίζονται επανειλημμένα μπροστά μας, αλλά μέσα στην κρίση υπάρχει ευκαιρία» είπε ακόμα ο Κινέζος αξιωματούχος.

Μάλιστα, οι δύο χώρες μπορούν να επιτύχουν μία ακόμα βαθύτερη ολοκληρωμένη στρατηγική εταιρική σχέση και αυτή η σχέση «δεν θα εξουδετερωθεί από τον εξαναγκασμό ή την πίεση ενός τρίτου μέρους», επειδή είναι χτισμένη σε ένα ισχυρό οικονομικό, πολιτικό και πολιτιστικό θεμέλιο, πρόσθεσε ο Γουάνγκ Γι.

Ο Κινέζος ηγέτης, Σι Τζινπίνγκ, αναμένεται να επισκεφθεί τη Ρωσία κάποια στιγμή φέτος, αλλά το Κρεμλίνο αρνήθηκε, σήμερα (22/02), να σχολιάσει δημοσιεύματα που αναφέρουν ότι αυτό θα μπορούσε να γίνει τον Απρίλιο.

Η πιθανή ομιλία του Σι Τζινπίνγκ για ειρήνη στην Ουκρανία

Από την αρχή του πολέμου, η Κίνα προσπάθησε να προστατεύσει τους ταχέως βαθαίνοντες οικονομικούς και πολιτικούς δεσμούς της με τη Ρωσία, ενώ ταυτόχρονα διαβεβαίωνε τη Δύση ότι επιθυμεί την ειρήνη και ότι δεν πρέπει να αποτελέσει στόχο κυρώσεων. Καθώς, όμως, ο ρόλος της Κίνας ως σανίδα σωτηρίας για την απομονωμένη Ρωσία αυξάνεται, γίνεται όλο και πιο δύσκολο για το Πεκίνο να μείνει στο περιθώριο.

Το Υπουργείο Εξωτερικών στο Πεκίνο αρνήθηκε να σχολιάσει τις αναφορές ότι ο Σι Τζινπίνγκ θα εκφωνήσει μία «ειρηνευτική ομιλία» την Παρασκευή (24/02), δηλαδή ακριβώς έναν χρόνο από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, λέγοντας μόνο ότι η Κίνα θα εκδώσει ένα έγγραφο που θα αποσαφηνίζει τη στάση της την ημέρα αυτή.

Το πρόβλημα με την ιστορία της Κίνας ως έντιμου διαμεσολαβητή είναι ότι η Ρωσία παραμένει ένας «σύμμαχος-κλειδί στην προσπάθεια απώθησης της τάξης πραγμάτων υπό την ηγεσία των ΗΠΑ», δήλωσε ο Άρθουρ Κρόιμπερ, στέλεχος στην εταιρεία ερευνών Gavekal Dragonomics.

«Ο πραγματικός σκοπός της ομιλίας του Σι Τζινπίνγκ», εφόσον πραγματοποιηθεί, «θα είναι να μπει σφήνα μεταξύ των ΗΠΑ και των Ευρωπαίων συμμάχων τους, υπονοώντας ότι η Κίνα, όχι οι ΗΠΑ, είναι ο πραγματικός υποστηρικτής μίας ειρηνικής επίλυσης του πολέμου Ρωσίας – Ουκρανίας”, έγραψε σε σημερινό (22/02) σημείωμά του.

Ποιοι οι στόχοι της Κίνας κόντρα στις ΗΠΑ

Ο τερματισμός του πολέμου είναι μόνο ένα στοιχείο της φιλόδοξης ατζέντας του Σι Τζινπίνγκ για την αναδιαμόρφωση της παγκόσμιας τάξης, ώστε οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους να μην μπορούν να επιβραδύνουν την άνοδο της Κίνας ή να αμφισβητήσουν τις εδαφικές της διεκδικήσεις. Έτσι, για τον σκοπό αυτό, η Κίνα παραμένει στενά ευθυγραμμισμένη με τη Ρωσία. Εκτός από τη δικαιολόγηση της στάσης της Κίνας ως προς τον πόλεμο στην Ουκρανία, το Πεκίνο επιχειρεί να διασκεδάσει τις εντυπώσεις πως προτίθεται να ενισχύσει την υποστήριξη της πολεμικής προσπάθειας του Βλαντίμιρ Πούτιν, καθώς αυτή εισέρχεται στο δεύτερο έτος της.

Το Πεκίνο απέρριψε την προειδοποίηση του Αμερικανού υπουργού Εξωτερικών, Άντονι Μπλίνκεν, ότι η Κίνα μπορεί να εξετάζει το ενδεχόμενο να παράσχει «θανατηφόρα» υποστήριξη στη Ρωσία, χαρακτηρίζοντάς την ως «άγρια κατηγορία» και κατηγόρησε τις ΗΠΑ ότι θέλουν η Ουκρανία να «πολεμήσει μέχρι τον τελευταίο Ουκρανό».

«Είναι ξεκάθαρο για τον κόσμο ποιος καλεί σε διάλογο και αγωνίζεται για την ειρήνη και ποιος ρίχνει λάδι στη φωτιά, μοιράζει μαχαίρια και υποκινεί την εχθρότητα», δήλωσε την Τρίτη (21/02) ο εκπρόσωπος του υπουργείου Εξωτερικών της Κίνας, Γουάνγκ Γουενμπίν.

Οι θέσεις της Κίνας για τα παγκόσμια ζητήματα

Στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων του Σι Τζινπίνγκ για την προώθηση της ασφάλειας της Κίνας βρίσκεται η προσπάθεια να εξουδετερωθεί η επιρροή των ΗΠΑ στη διεθνή τάξη, συχνά με τη στρατολόγηση χωρών που έχουν παρόμοια παράπονα.

Τα κινεζικά παράπονα για την αμερικανική «κατάχρηση της ηγεμονίας» στις παγκόσμιες στρατιωτικές, πολιτικές και οικονομικές υποθέσεις απαριθμούνται σε ένα πεντασέλιδο έγγραφο που εκδόθηκε από το κινεζικό υπουργείο Εξωτερικών, τη Δευτέρα (20/02), το οποίο χαρακτήρισε τη σύγκρουση στην Ουκρανία ως μια περίπτωση των για τις ΗΠΑ, «που επαναλαμβάνουν την παλιά τους τακτική να διεξάγουν πολέμους δι’ αντιπροσώπων».

Μάλιστα, σε αυτό το κινεζικό «έγγραφο» καταγράφονται οι θέσεις του Πεκίνου σε παγκόσμια ζητήματα καυτών σημείων, από την ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση έως τα νησιά του Ειρηνικού.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Κίνας, Τσιν Γκανγκ, έδωσε στη δημοσιότητα το έγγραφο σε εκδήλωση στο Πεκίνο, το οποίο αναφέρεται σε μία σειρά από ευρείες δεσμεύσεις για την τήρηση του καταστατικού χάρτη του ΟΗΕ, την απόρριψη της χρήσης πυρηνικών όπλων και την προστασία της εδαφικής ακεραιότητας, ενώ παράλληλα εξαπέλυσε ελαφρώς συγκεκαλυμμένες αιχμές κατά των ΗΠΑ για την «κατάχρηση μονομερών κυρώσεων» και τη δημιουργία μπλοκ ασφαλείας.

Το έγγραφο, το οποίο δεν αναφερόταν στη Ρωσία, έκανε μόνο μια επιφανειακή αναφορά στην «ουκρανική κρίση», χαρακτηρίζοντάς την ως ζήτημα που πρέπει να επιλυθεί μέσω διαλόγου. Ακόμα, το Πεκίνο επανέλαβε ότι «οι νόμιμες ανησυχίες όλων των χωρών για την ασφάλεια» θα πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψη, μία φράση που χρησιμοποιείται συχνά από το Πεκίνο για την υπεράσπιση της Μόσχας.

Από την έναρξη του πολέμου, η Κίνα προσπάθησε να κάνει διάκριση μεταξύ των ενεργειών της Ρωσίας και της δικής της κλιμακούμενης στρατιωτικής επιθετικότητας στα Στενά της Ταϊβάν. Για πολλούς στην αυτοδιοικούμενη νησιωτική δημοκρατία, ωστόσο, ο πόλεμος ήταν αφύπνιση για την ανάγκη να είναι καλύτερα προετοιμασμένοι ώστε να αποκρούσουν μία ενδεχόμενη επίθεση από την Κίνα.

Πάντως, από τη νέα προληπτική στάση που διατύπωσε η Κίνα, αυτή την εβδομάδα, λείπει οποιαδήποτε ένδειξη ότι το Πεκίνο είναι πρόθυμο να αναλάβει ηγετικό ρόλο στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.

Φωτογραφία κειμένου: Shutterstock