Οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (αιολική, ηλιακή κτλ.) αποτελούν ένα από τα βασικότερα στοιχήματα της ανθρωπότητας για τα επόμενα χρόνια. Μόνο που, και σ’ αυτόν τον τομέα, η υπερβολή βλάπτει. Κανείς δεν αμφιβάλλει ότι η εκμετάλλευση του ήλιου, του αέρα, των κυμάτων της θάλασσας μειώνει την εκμετάλλευση του πετρελαίου, του άνθρακα, του φυσικού αερίου. Όμως όταν ακόμα και για την πράσινη ενέργεια υπάρχει ενδιαφέρον σε μορφή μανίας, το αποτέλεσμα δεν είναι καλό.

Από αυτή την μανία για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας, πιο συγκεκριμένα για ηλιακούς συλλέκτες, έχει καταληφθεί τα τελευταία χρόνια η Κίνα. Σε σημείο που όχι μόνο να επενδύει κολοσσιαία ποσά, αλλά και να «αναγκάζει» εταιρείες που δεν έχουν καμία σχέση με τον χώρο να ασχοληθούν με την κατασκευή συλλεκτών και κάθε είδους ανταλλακτικών. Αυτή η μανία μπορεί να φαινομενικά να είναι καλή, όμως δημιουργεί ήδη προβλήματα στην παγκόσμια αγορά και δεν αποκλείεται το τωρινό τεράστιο ενδιαφέρον να αποδειχτεί μια τεράστια φούσκα. Αν αυτή σκάσει, οι συνέπειες θα είναι απρόβλεπτες.

Από την αρχή του έτους, οι τιμές για το κινεζικό πολυπυρίτιο, το δομικό στοιχείο των ηλιακών συλλεκτών, μειώθηκαν κατά 50% και τα πάνελ κατά 40%. Αυτό ανακοίνωσε η υπηρεσία παρακολούθησης δεδομένων OPIS, η οποία ανήκει στον Dow Jones. Είναι ένα πρώτο ανησυχητικό στοιχείο, δείχνει την τεράστια υπερπροσφορά.

80 δις δολάρια για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας

Η κρατικά καθοδηγούμενη οικονομία της Κίνας ξόδεψε σχεδόν 80 δις δολάρια για την παραγωγή καθαρής ενέργειας και για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας μόνο το 2022. Αυτό αντιστοιχεί σε περίπου  90% όλων αυτών των επενδύσεων παγκοσμίως. Οι ετήσιες δαπάνες της χώρας για την πράσινη ενέργεια συνολικά αυξήθηκαν κατά περισσότερα από 180 δις δολάρια ετησίως από το 2019, όπως αναφέρει ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας.

Η αγορά αυτή που παίρνει ανεξέλεγκτες διαστάσεις έχει προσελκύσει άσχετες με το αντικείμενο εταιρείες: Η μεγαλύτερη γαλακτοκομική βιομηχανία της Κίνας, μια αλυσίδα κοσμημάτων, ένας παραγωγός εξοπλισμού ελέγχου της ρύπανσης και μια φαρμακευτική εταιρεία έχουν εξαγγείλει στις δραστηριότητές τους για το 2024 την κατασκευή τεράστιων φωτοβολταϊκών πάρκων.

Στο μεταξύ, οι κινεζικές εξαγωγές όλων των ειδών, από μπαταρίες και ηλεκτρικά οχήματα μέχρι ηλιακούς συλλέκτες και ανεμογεννήτριες, έχουν αυξηθεί δραματικά. Αυτό προκαλεί ανησυχία σε μέρη όπως η Ευρώπη και οι ΗΠΑ, που προσπαθούν να αναπτύξουν τη δική τους εγχώρια παραγωγή καθαρής ενέργειας.

Τουλάχιστον 13 εταιρείες, συμπεριλαμβανομένων των ηγετών της κινεζικής βιομηχανίας. Πολλοί Κινέζοι κατασκευαστές προσπαθούν να ξεφορτώσουν τα αποθέματα σε τιμές ευκαιρίας στην Ευρώπη, μια από τις λίγες μεγάλες αγορές ηλιακής ενέργειας χωρίς δασμούς ή άλλα εμπόδια στις εισαγωγές πάνελ. Ορισμένοι ευρωπαίοι παραγωγοί αντιμετώπιζαν ήδη εγχώριες προκλήσεις στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας: Αργή αδειοδότηση, έλλειψη ειδικευμένου εργατικού δυναμικού, υψηλό ενεργειακό κόστος. Ο ανταγωνισμός με του Κινέζους είναι δύσκολος.

Θέλετε και παραδείγματα ενδιαφέροντος για ανανεώσιμες πηγές ενέργειας; Η εταιρεία Tongwei ξεκίνησε ως προμηθευτής ιχθυοτροφών που απέκτησε έναν κατασκευαστή ηλιακών συλλεκτών κατά τη διάρκεια της ύφεσης του 2013 για να συμπληρώσει τις δραστηριότητές της στον τομέα της υδατοκαλλιέργειας με ηλιακά πάρκα. Η Tongwei είναι πλέον ο μεγαλύτερος κατασκευαστής πολυπυριτίου στον κόσμο.

Η Zhejiang Ming Jewelry, η οποία διαχειρίζεται 1.000 καταστήματα χρυσών κοσμημάτων στην Κίνα, ανακοίνωσε σχέδια για επένδυση 1,5 δις δολαρίων για την κατασκευή ενός εργοστασίου ηλιακών κυψελών. Τον περασμένο Αύγουστο, η εταιρεία κατασκευής παιχνιδιών Mubang High-Tech ανακοίνωσε μια κοινοπραξία με την τοπική κυβέρνηση για μια βάση παραγωγής ηλιακών κυψελών ύψους 660 εκατομμυρίων δολαρίων.

Στη μισή τιμή τα κινεζικά πάνελ

Η πρόσφατη πτώση των τιμών της ηλιακής ενέργειας σήμαινε ότι τα κινεζικά πάνελ πωλούνται για περίπου το ήμισυ του κόστους κατασκευής για τα μέλη της ένωσης της ευρωπαϊκής βιομηχανίας ηλιακής παραγωγής. Μια νορβηγική εταιρεία κατασκευής ηλιακών συλλεκτών χρεοκόπησε τον Αύγουστο. Ο μοναδικός εναπομείνας ευρωπαϊκός ανταγωνιστής της, η NorSun, σταμάτησε την παραγωγή τις τελευταίες εβδομάδες επειδή οι πελάτες της δεν μπορούσαν να πουλήσουν τα προϊόντα τους λόγω μεγάλης διαφοράς στην τιμή.

Αυτή η υπερπροσφορά μπορεί να λειτουργήσει γρηγορότερα από το αναμενόμενο, επειδή ορισμένες εταιρείες είναι πιθανό να ακυρώσουν ή να αναβάλουν σχέδια επέκτασης και άλλες να αποσύρουν παλιά εργοστάσια για να επενδύσουν σε νέα, προκειμένου να επενδύσουν σε ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.

Ήδη από τον περασμένο Ιανουάριο το χρηματιστήριο της Σενζέν εξέδωσε μια επιστολή ανησυχίας στην εταιρεία Shijing, γνωστή για τον εξοπλισμό ελέγχου της ρύπανσης. Το χρηματιστήριο ζήτησε από thn Shijing από όπου αντλούσε το επενδυτικό του κεφάλαιο ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων για την κατασκευή ενός εργοστασίου ηλιακών κυψελών. Στην απάντησή της, η Shijing υποστήιξε ότι το 60% της επένδυσης θα παρασχεθεί από την τοπική κυβέρνηση. Προσπάθησε, δηλαδή, να μπει κάτω από τον κρατικό μανδύα, για να αποφύγει περαιτέρω έλεγχο και να τονίσει ότι οι ανανεώσιμες πηγές ενέργειας είναι κάτι απαραίτητο.

** Mε πληροφορίες από Wall Street Journal.