Αν πάει κανείς στην Ιρλανδία, στην περιοχή Ένις στα δυτικά, και βρεθεί στα προάστια της, θα συναντήσει μια τεράστια έκταση γης που έχει σταθμούς ενέργειας και φάρμες με γελάδια και πρόβατα. Ανάμεσα σε αυτά τα στοιχεία, μια εταιρεία ανάλυσης δεδομένων έχει κάνει αίτηση στην ιρλανδική κυβέρνηση για να εγκαταστήσει τους χώρους της σε μια έκταση όσο είναι 22 γήπεδα αμερικάνικου football. Εάν εγκριθεί, θα είναι μια από τις μεγαλύτερες εγκαταστάσεις που συναντά κανείς στη χώρα.

Η Art Data Centres Ltd., μια εταιρεία με βάση της το Δουβλίνο, κατέθεσε τον περασμένο Ιούλιο την αίτηση για να στήσει εκεί τις υποδομές της, μέσα από ένα σχέδιο που καταστρώνεται από το 2018. Ο διευθυντής της εταιρείας έχει εμπλακεί σε πάνω από 6.500 ιρλανδικές εταιρείες που βρίσκονται στις κρατικές λίστες. Οι 3.000 έκλεισαν λόγω χρεών.

Στο ρεπορτάζ που δημοσιεύει το CNN, δεν διευκρινίζεται ποια ακριβώς θα είναι η χρήση αυτού του δικτύου δεδομένων, όμως πρόκειται για μια επένδυση 1.2 δισεκατομμυρίων ευρώ, στα οποία η κυβέρνηση Micheál Martin δε μπορεί να αγνοήσει. Άλλωστε, η δημιουργία μεγάλων hubs διακίνησης δεδομένων, είναι στις προτεραιότητες για την ανάπτυξη των υποδομών της. Κι ας έρχεται σε αντίθεση με τον στόχο της να μειώσει στο 80% ως το 2030 τις εκπομπές αέριων ρύπων.

Το Δουβλίνο είναι ο ευρωπαϊκός άμβωνας των τεχνολογικών κολοσσών

Η Ιρλανδία είναι μια χώρα που το κλίμα της ευνοεί να μειωθεί η κατανάλωση ενέργειας που απαιτείται για να «δροστιστούν» οι servers. Έχει επίσης ένα από τα χαμηλότερα φορολογικά επίπεδα για τις εταιρείες και αποτελεί έναν ευρωπαϊκό φορολογικό παράδεισο για τους τεχνολογικούς κολοσσούς όπως τα κεντρικά των Google, Facebook-Meta, Intel και Apple στην Ευρώπη.

Παρόλο λοιπόν που υπάρχουν αυτά τα δεδομένα στην Ιρλανδία, είναι πολύ μεγάλη η ποσότητα ηλεκτρισμού που καταναλώνουν τα κέντρα δεδομένων. Σύμφωνα με την αντίστοιχη ΔΕΗ, την EirGrid, αυτά τα κέντρα κατανάλωσαν το 2021 το 17% της ενέργειας. Τα τελευταία 4 χρόνια σπατάλησαν όση ενέργεια χρησιμοποιούν μισό εκατομμύριο σπίτια.

Η Ιρλανδία αποτελεί τα τελευταία χρόνια έναν οικοδεσπότη δεδομένων που προωθείται μέσα από το επιχειρηματικό γκρουπ Host In Ireland, με την αύξηση το 2021 στα κέντρα δεδομένων να είναι της τάξεως του 25%. Καθώς αυτά συνεχίζουν να αυξάνονται, οι περιβαλλοντικοί οργανισμοί εκφράζουν την ανησυχία τους πως οι στόχοι της χώρας σε κλιματικό επίπεδο απομακρύνονται όλο και περισσότερο.

Οι τοπικές αρχές του Ένις όμως προπαγανδίζουν υπέρ της κατασκευής αυτών των κέντρων, γιατί αποτελούν πυλώντα του οικονομικού πλάνου ανάπτυξης. Το νέο κέντρο θα προσφέρει 250 μόνιμες θέσεις εργασίας και 1.200 στη διάρκεια της κατασκευής, ενώ θα επιφέρει μια αποκέντρωση στον τεχνολογικό συνωστισμό του Δουβλίνου, αποσυμπιέζοντας την πρωτεύουσα. Στο Δουβλίνο ο τεχνολογικός τομέας απασχολεί 37.000 ανθρώπους και έχει ετήσιο τζίρο στα 35 δισ. ευρώ.

Το Ένις έχει ένα παρελθόν στο να οραματίζεται την ανάπτυξη του μέσα από την τεχνολογία και γι΄αυτό το 1997 είχε λάβει τον τίτλο «Information Age Town» μαζί με 22 εκατομμύρια δολάρια από την ιρλανδική εταιρεία τηλεπικοινωνιών Telecom Eireann. Το Ένις θέλει ένα μεγάλο κομμάτι στην πίτα των 35 δισ. και τα κέντρα δεδομένων είναι το μέσο του.

70 data centers υπάρχουν στην Ιρλανδία

Ως προς τις εγκαταστάσεις που θα χτιστούν, πρόκειται για 6 κτήρια δύο ορόφων και ένα κέντρο ενέργειας 4.600 τ.μ. με 18 μηχανές φυσικού αερίου και 66 γενήτριες που θα καταναλώνουν diesel. Η εγκατάσταση θα περιλαμβάνει και ηλιακά πάνελ και εκμετάλλευση του βρόχινου νερού.

Παρόλο που οι κατασκευαστές εκτιμούν ότι δεν θα επηρεάσει τις περιβαλλοντικές υποχρεώσεις που έχει αναλάβει η Ιρλανδία προς την Ε.Ε., οι εγκαταστάσεις θα εκπέμπουν 657.000 τόνους διοξειδίου του άνθρακα κάθε χρόνο, δηλαδή το 1.1% που εκπέμπει ως σήμερα η χώρα. «1% μπορεί να σας φαίνεται μικρό αν δείτε μόνο αυτό το ένα κέντρο δεδομένων, αλλά κατά μέσο όρο το κάθε ένα εκπέμπει ένα ποσοστό μεταξύ του 0.3 και 1%. Αν δείτε και τα 70 κέντρα που υπάρχουν, με πολλά ακόμα να βρίσκονται στο πλάνο, είναι πολύ», εξηγεί η Phoebe Duvall, επικεφαλής στρατηγικής του περιβαλλοντικού πρακτορείου An Taisce.

Η Melina Sharp από το Futureproof Clare, δήλωσε στο CNN ότι μπορεί οι άνθρωποι να έχουν κατανοήσει πόσο βλαβερά είναι τα πλαστικά μιας χρήσης, αλλά δεν γνωρίζουν το αποτύπωμα της ψηφιακής τους δραστηριότητας. Το να στείλεις ένα mail, εκπέμπει ρύπους. Τα πλαστικά και τα data παράγονται από ορυκτά καύσιμα.

Εκτός από το περιβαλλοντικό αποτύπωμα, αυτά τα κέντρα δεδομένων λέγεται πως μπορεί να προκαλέσουν ανεπάρκεια σε καύσιμα. Στο τέλος του 2021, η Επιτροπή Διαχείρισης Βασικών Αγαθών (CRU) στην Ιρλανδία, προειδοποίησε ότι μια αύξηση στα κέντρα δεδομένων θα μπορούσε να προκαλέσει απανωτά μπλακάουτ.

Τα κέντρα δεδομένων εμποδίζουν τους κλιματικούς στόχους

Αυτό που συμβαίνει στην Ιρλανδία δεν είναι μεμονωμένο. Στην Ολλανδία και στη Σιγκαπούρη υπογράφουν οι κυβερνήσεις moratoria που θα διασφαλίζουν ότι τα data centers δε θα ανακόπτουν την επίτευηξη των περιβαλλοντικών στόχων.

Η Ιρλανδία έχει να διανύσει μεγάλο δρόμο για να πετύχει την παραγωγή ενέργειας κατά 80% από ΑΠΕ ως το 2030 και ήδη οι ενδείξεις δεν φανερώνουν αισιοδοξία. Το 2020 ήταν 2.5% κάτω από τον στόχο του 16%, σύμφωνα με αναφορά της Αρχής Βιώσιμης Ενέργειας της Ιρλανδίας. Στην αναφορά της η Αρχή τονίζει πως μεγάλο εμπόδιο αποτέλεσαν οι εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας που είναι τώρα η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή ηλεκτρισμού μετά το φυσικό αέριο.

Ο Patrick Bresnihan, λέκτορας στο πανεπιστήμιο του Maynooth για την επιστήμη και την τεχνολογία, αναφέρει στο CNN πως είναι δύσκολο να φέρει κανείς τις τεχνολογικές εταιρείες ενώπιον των ευθυνών τους, έτσι όπως έχουν δομήσει τις πράσινες πολιτικές τους. Γι΄αυτό προτείνει ότι οι κυβερνήσεις δεν πρέπει να ορίσουν στόχους μείωσης της ρύπανσης, αλλά αύξησης των επενδύσεων από τις εταιρείες αυτές σε πράσινη ενέργεια και σε δενδροφύτευση. Ένα μπαλαντσάρισμα δηλαδή των ρύπων που απελευθερώνουν με τους ρύπους που θα απορροφούν τα δέντρα που θα φυτέψουν.

Στην Ιρλανδία, οι εταιρείες τεχνολογίας, μεγάλες και μικρές, μπορούν να εισέλθουν στη Συμφωνία Εξαγοράς Εταιρικής Ενέργειας, όπου η συμφωνία είναι να εξαγοράσουν ηλεκτρισμό από ανανεώσιμες πηγές σε συγκεκριμένη τιμή για συγκεκριμένο χρόνο. Αυτό προσφέρει οικονομική ασφάλεια στους παρόχους ηλεκτρισμού να χτίσουν μια φάρμα αιολικής ενέργειας και να έχουν μια εγγυημένη τιμή. Αυτό αποτελεί στάχτη στα μάτια, γιατί αυτές οι επενδύσεις είναι ελάχιστες και επιτρέπουν στις εταιρείες να προβάλλουν ένα καλό πρόσωπο που κρύβει τη ζημιά που προκαλούν.

Η Ιρλανδία ποντάρει στα αιολικά πάρκα

Η Amazon για παράδειγμα, είναι ένας από τους μεγαλύτερους αγοραστές ανανεώσιμης ενέργειας στην Ιρλανδία. Μέσω της εταιρείας Asper Investment Management, επενδύει σε βιώσιμες υποδομές. «Η Amazon έχει δεσμευτεί να παίρνει το 100% της ενέργειας της από αιολικά πάρκα στο Κορκ, το Ντόνεγκαλ και το Γκαλγουέι. Αυτά χτίστηκαν χωρίς κυβερνητικές χορηγίες χάρη στην επένδυση της Amazon και έσωσαν δεκάδες εκατομμύρια ευρώ». Εκπρόσωπος της Meta-Facebook ανέπτυξε στο CNN το πλάνο της εταιρείας να υποστηρίξει οικονομικά με τη σειρά της στην Ιρλανδία αυτή την αιολική ανάπτυξη.

Οι αρχές του Ένις έχουν δώσει ένα χρονικό διάστημα 2-3 μηνών στους επενδυτές των data centers για να παρέχουν όλες τις λεπτομέρειες του πλάνου τους. Ο δημοτικός σύμβουλος Johnny Flynn λέει πως «προσπαθούμε να αφαιρέσουμε τον άνθρακα από τον τρόπο που ζούμε, αλλά είναι σαν να προσπαθείς να κατέβεις μια κινούμενη σκάλα που πάει προς τα πάνω». Παρόλα αυτά είναι αισιόδοξος πως τα κέντρα αυτά θα προσελκύσουν τεχνολογικούς κολοσσούς ώστε να επεκτείνουν τις επιχειρήσις τους στο Ένις, που βρίσκεται κοντά στον ποταμό Σάνον και στον Ατλαντικό. Σημείο δηλαδή εκμετάλλευσης και του μεγάλου αιολικού πάρκου και του υδροηλεκτρισμού.

Η EirGrid έχει συντάξει ένα προσχέδιο με το οποίο εξηγεί ότι οι μεγάλοι σταθμοί ενέργειας μπορούν να τοποθετηθούν στα δυτικά και στα νότια στην Ιρλανδία, κοντά σε πηγές καθαρής ενέργειας και να αφαιρέσουν φορτίο από τα ανατολικά, ώστε να επιτευχθεί ο στόχος του 2030.

Πηγή: CNN