Το ελληνικό σινεμά στα καλύτερά του. Να, μια φράση δημοσιογραφικό κλισέ, που την χρησιμοποιούμε όλο και λιγότερο τα τελευταία χρόνια, ακόμα και για ταινίες που μπορούμε να δούμε στο Ertflix. Μετρημένες οι καλές ταινίες, με προσεγμένη παραγωγή, σενάριο με ανατροπές και ζωντανούς διαλόγους. Για το «Πίσω από τις Θημωνιές», όμως, την ελληνική ταινία του 2022 που σάρωσε τα περσινά βραβεία ΙΡΙΣ της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, και φυσικά κέρδισε τον Χρυσό Αλέξανδρο στο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και ήταν και υποψήφια καλύτερη ξενόγλωσση ταινία στα περσινά Όσκαρ, το κλισέ επανέρχεται στο πολλαπλάσιο.
Πρεμιέρα στο Ertflix στις 8 Μαρτίου
Η ταινία έκανε πρεμιέρα στο Ertflix, την ψηφιακή πλατφόρμα της ΕΡΤ, ανήμερα της Παγκόσμιας Ημέρας της Γυναίκας (8 Μαρτίου) και βρίσκεται ακόμα εκεί για να την απολαύσεις. Ούτως ή άλλως λόγω θέματος παραμένει επίκαιρη. Η ταινία της Ασημίνας Προέδρου, που έγραψε το σενάριο και επιμελήθηκε τη σκηνοθεσία, προβάλλει στην οθόνη (μικρή και μεγάλη) πολλά πρόσωπα της σύγχρονης Ελλάδας, τα οποία θέλουμε να κρύψουμε κάτω από το χαλί.
Ποια είναι, με λίγα λόγια, η υπόθεση της ταινίας;
Η ταινία διαδραματίζεται το 2015 στα σύνορα Ελλάδας και Βόρειας Μακεδονίας, και συγκεκριμένα στη στην λίμνη Δοϊράνη, σε μία περίοδο που πολλές ευρωπαϊκές χώρες είχαν κλείσει τα σύνορά τους, με συνέπεια των εγκλωβισμό πολλών προσφύγων στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας.
Ο Στέργιος, ένας ψαράς και αγρότης, κάτοικος παραλίμνιου χωριού στα βόρεια σύνορα της Ελλάδας, μεταφέρει μετανάστες με τη βάρκα του στη Βόρεια Μακεδονία, έναντι αδράς αμοιβής φυσικά. Το κάνει, όπως λέει, για να ανακουφιστεί από τα πολλά χρέη του. Η σύζυγός του Μαρία, νοικοκυρά και καντηλανάφτισσα της εκκλησίας, είναι μια γυναίκα που αναζητά τον πραγματικό λόγο του Θεού. Η κόρη τους Αναστασία ασφυκτιά σ’ αυτό το καταπιεστικό περιβάλλον και προσπαθεί να ορίσει τη ζωή της.
Ένα τραγικό γεγονός που έχει σχέση με την παράνομη δραστηριότητα του Στέργιου θα τους φέρει και τους τρεις μπροστά σε προσωπικά αδιέξοδα και αδυναμίες. Ο καθένας θα πρέπει να αναλογιστεί για πρώτη φορά στη ζωή του το κόστος των πράξεών του. Προφανώς η αντίδραση του κάθε ήρωα είναι διαφορετική, και το ενδιαφέρον είναι ποιος τελικά θα επικρατήσει.
Η ταινία φυσικά ήταν η πρώτη στα εισιτήρια ανάμεσα στις ελληνικές κινηματογραφικές παραγωγές του 2022 και συνέχισε να προβάλλεται ακόμα και έξι μήνες μετά την πρεμιέρα της, κάτι πολύ σπάνιο ακόμα και για ξένο έργο. Οι ηθοποιοί που υποδύονται τους κεντρικούς χαρακτήρες (Στάθης Σταμουλακάτος, Λένα Ουζουνίδου και Ευγενία Λάβδα) απέσπασαν πολύ κολακευτικά σχόλια για την ερμηνεία τους, ακόμα και από τους «αυστηρούς» κριτικούς. Στο καστ βρίσκεται και ο Πασχάλης Τσαρούχας, ενώ συμμετέχουν και ηθοποιοί όχι μόνο από την Ελλάδα, αλλά και από τη Βόρεια Μακεδονία.
Η Ασημίνα Προέδρου γεννήθηκε το 1982 και έχει ένα πολύ πλούσιο κινηματογραφικό βιογραφικό. Σπούδασε σκηνοθεσία κινηματογράφου και πριν ακόμη πάρει το πτυχίο της (2013) γνώρισε την πρώτη της μεγάλη διάκριση. Η μικρού μήκους ταινία της «Red Hulk», την οποία ολοκλήρωσε (σενάριο, σκηνοθεσία, παραγωγή) στo πλαίσιo των προπτυχιακών της σπουδών, κέρδισε τον Χρυσό Διόνυσο στο Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους Δράμας (2013) και το πρώτο βραβείο καλύτερης ταινίας μικρού μήκους στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου της Αθήνας Νύχτες Πρεμιέρας (2013).
Η συγκεκριμένη ταινία έχει παρουσιαστεί σε πάνω από εξήντα διεθνή φεστιβάλ, μεταξύ των οποίων και το Διεθνές Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού Μήκους του Clermont-Ferrand (Διεθνές Διαγωνιστικό, 2014), αποσπώντας εννέα διεθνή βραβεία.
Η ταινία αποτελεί μια συμπαραγωγή Ελλάδας, Γερμανίας και Βόρειας Μακεδονίας, και ολοκληρώθηκε, μεταξύ άλλων, με την υποστήριξη του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, της ΕΡΤ, του προγράμματος «Creative Europe MEDIA», του Κινηματογραφικού Δικτύου Νοτιοανατολικής Ευρώπης (SΕΕ Cinema Network), του Οργανισμού Κινηματογράφου της Βόρειας Μακεδονίας, του γερμανικού τηλεοπτικού σταθμού ZDF-Arte και του ευρωπαϊκού ταμείου στήριξης Eurimages.
Η ταινία διαρκεί ελάχιστα λιγότερο από δύο ώρες (118 λεπτά), τα οποία σίγουρα αξίζει να διαθέσεις. Είναι μια ανθρωποκεντρική ματιά σ’ ένα πρόβλημα που μας ταλανίζει και δεν πρόκειται εύκολα να ξεφύγουμε απ’ αυτό.
