Ο τρόπος με τον οποίο είχαν εξελιχθεί οι εκλογές στην πρώτη Κυριακή, είχαν προκαλέσει έναν εφησυχασμό σε άπαντες, ειδικά στη ΝΔ και κανείς δεν περίμενε αυτό που τελικά συνέβη στην κάλπη της 15ης Οκτωβρίου. Λες και υπήρξε μια κρυφή συνεννόηση ψηφοφόρων να αποπροσανατολίσουν τα κόμματα στην πρώτη Κυριακή και να τους σοκάρουν όλους στον δεύτερο γύρο. Και το πέτυχαν. Μπακογιάννης out, Αγοραστός out, Ζέρβας out και κάμποσες ακόμα, λιγότερο κραυγαλέες, περιπτώσεις, όπου η ΝΔ ηττήθηκε κατά κράτος.

Όπως ήταν λογικό, δόθηκε μια ευκαιρία στην αντιπολίτευση, κατά βάση στο ΠΑΣΟΚ που έχει μείνει μόνο και φαίνεται να έχει επισκιάσει τον ΣΥΡΙΖΑ, για να πανηγυρίσει πάνω από το «πληγωμένο θηρίο» και να επιχαίρει όχι γιατί κέρδισαν οι ίδιοι τον μεγαλύτερο δήμο της χώρας και μια σημαντική περιφέρεια, αλλά γιατί ηττήθηκαν οι επιλογές του Μητσοτάκη. Ας πεθάνει δηλαδή η κατσίκα του γείτονα και μετά βλέπουμε τι θα κάνουμε κι εμείς. Αυτό ήταν το μήνυμα που δόθηκε ξεκάθαρα από τις δηλώσεις που έκαναν στα πάνελ οι εκπρόσωποι και δη οι κ.κ. Μάντζος-Σπυρόπουλος.

Ο δε Νίκος Ανδρουλάκης, όπως απευθύνθηκε εθελοτυφλώντας το βράδυ των βουλευτικών εκλογών της 25ης Ιουνίου, το ίδιο έκανε και χθες, μιλώντας για συνεργασίες του Μητσοτάκη ακόμα και με το σκοτάδι. Τι εννοούσε με αυτό, το γνωρίζει ο ίδιος.

Ήταν εμφανές πως ο καθένας επέλεγε να κάνει την πιο βολική για τον ίδιο ανάγνωση, αγνοώντας τα δεδομένα που δεν εξυπηρετούσαν το αφήγημα.

Στη ΝΔ για παράδειγμα ανέφεραν συνεχώς ότι κέρδισαν 8 από τις 13 περιφέρειες και επιχειρούσαν να μειώσουν την ήττα της απώλειας του μεγαλύτερου δήμου της χώρας και του δεύτερου μεγαλύτερου δήμου.

Την ίδια στιγμή, στο ΠΑΣΟΚ πανηγύριζαν και έβγαζαν μια εικόνα πως είναι ήδη μια ισχυρή αξιωματική αντιπολίτευση που έχει εκτοπίσει τον ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μάλλον αγνοούν ότι παραμένουν ένα κόμμα του 12%, όπως φάνηκε και στις βουλευτικές και στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Και καλό είναι να μην ψηλώνουν παραπάνω από το μπόι τους χωρίς να υπάρχουν τα εργαλεία για να υποστηριχθεί αυτό, διότι η εικόνα που βγάζει το ΠΑΣΟΚ από τις βουλευτικές εκλογές και μετά, είναι εικόνα που απωθεί.

Ο πολίτης δε νοιάζεται για τα μαθηματικά των κομμάτων

Εικόνα που…αποχή, θα έλεγα καλύτερα, μιας και η αποχή που υπήρξε συνολικά στη χώρα, αλλά ιδίως στον δήμο Αθηναίων, δεν είναι ένα μήνυμα μόνο προς τον Μπακογιάννη και τη ΝΔ. Έχει τον ίδιο κύριο αποδέκτη, αλλά έχει και εν συνόλω το πολιτικό σύστημα.

Χάρης Δούκας δήμος Αθήνα ΝΔ

«Μας κουράσατε». Αυτό είπε με τον τρόπο του ο μέσος πολίτης σε όλο το πολιτικό σύστημα. Μια κούραση και από τις φορές που κλήθηκε να ψηφίσει – αν και σε όλες τις περιπτώσεις η αποχή ήταν τεράστια – αλλά κυρίως μια κούραση από τις ανούσιες φωνές που έχουν γίνει και πάλι η νέα νόρμα στο πολιτικό σκηνικό. Κάθονται και τσακώνονται για τα μαθηματικά ΝΔ και ΠΑΣΟΚ, τα οποία ερμηνεύουν κατά το δοκούν. Στο ΠΑΣΟΚ μόνο πως 1+1 κάνει 12 δε μας είπαν.

Ο ΣΥΡΙΖΑ μπορεί να είναι το ίδιο σκιώδης επί Κασσελάκη, όπως ήταν και πριν εμφανιστεί, αλλά το ΠΑΣΟΚ κρατάει τον τόνο σε υψηλά επίπεδα, με τον Σπυρόπουλο κατά κύριο λόγο να προκαλεί περισσότερο κακό στο κόμμα του, παρά να πείθει με τους ισχυρισμούς του.

Στο πάνελ στον ΣΚΑΪ, αλλά και σε όποιο πάνελ βρίσκεται, παρεμβαίνει διαρκώς την ώρα που ο λόγος έχει δοθεί σε άλλους και οδηγεί μόνιμα την συζήτηση σε φωνασκίες και κοκορομαχίες. Χθες, κατάφερε να παρασύρει μέχρι και τον ήρεμο στον τόνο του κ. Μάντζο και να κάνουν ένα πρίμο σεκόντο. Είναι επίτευγμα να καταφέρνουν να κάνουν τον Άδωνι Γεωργιάδη να βγάζει το ακουστικό και να λέει πως θα αποχωρήσει.

Υπάρχουν κάμποσες ερμηνείες στην χθεσινή «πανωλεθρία» της ΝΔ. Η λέξη ακούγεται βαριά, αλλά σε αντίθεση με τα στελέχη του, ο Κυριάκος Μητσοτάκης δεν επιχείρησε να ωραιοποιήσει την κατάσταση. Το χθεσινό αποτέλεσμα θα το χρησιμοποιήσει ως ξυπνητήρι για αρκετά στελέχη του κόμματος και της κυβέρνησης που με τις δηλώσεις τους και την αδράνεια τους, προκαλέσαν «τραύμα» στη ΝΔ. Ένας είναι ο Λευτέρης Αυγενάκης με μια δήλωση για τα κονδύλια για τη Θεσσαλία που ίσως να απαιτούσε μέχρι και την απομάκρυνσή του από το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης. Ένα κλύσμα βοηθάει να σφίξουν οι κώλοι.

Ένα το μήνυμα: κανένα κόμμα δεν πρέπει να είναι κυρίαρχο

Μια πολύ βασική εξηγήση για το χθεσινό αποτέλεσμα, είναι η ανάγκη του πολίτη να μην έχει μια παντοκρατορία, ένα κόμμα που να κυριαρχεί. Μπορεί να μην έχουμε κάνει σπουδαίες πολιτικές επιλογές στη χώρα στη μεταπολίτευση, αλλά είναι εμφανής η ανάγκη να μην υπάρχει ένας απόλυτος κυρίαρχος, ο Μητσοτάκης, και από κάτω το απόλυτο τίποτα. Οι χθεσινές εκλογές δεν άλλαξαν δραματικά αυτό το «απόλυτο τίποτα», αλλά έδειξαν την ανάγκη να υπάρχει πάντοτε μια δεύτερη δύναμη.

Αυτή, διαφαίνεται αυτή τη στιγμή, δε μπορεί να είναι μία. Μπορεί να είναι μόνο συνασπισμός. ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ μόνοι τους δεν έχουν τα πρόσωπα και το εκτόπισμα για να σταθούν μόνα τους. Ακόμα κι ο Κασσελάκης που φαινόταν πριν 20-25 μέρες έτοιμος να διεκδικήσει αυτή την ευκαιρία, κατάλαβε γρήγορα πως πρέπει να τείνει χείρα συνεργασίας προς τον Ανδρουλάκη. Ο τελευταίος την απορρίπτει αρειμανίως, αλλά κάποια στιγμή θα κατανοήσει πως δεν είναι αυτό το πολιτικό μέγεθος που θα πάει το ΠΑΣΟΚ στο 25-30% και θα το επαναφέρει στην εποχή της διεκδίκησης της εξουσίας.

Ειρήσθω εν παρόδω, η δήλωση Παπανδρέου για προοδευτική συνεργασία, έφερε στην επιφάνεια τις αντιθέσεις και συγκρούσεις που έχει το ΠΑΣΟΚ στις τάξεις του, ίσως όχι τόσο ριζικές όσο ο ΣΥΡΙΖΑ, αλλά μπροστά στην εξουσία ή στην απώλεια μιας μεγάλης ευκαιρίας ανόδου, οι συγκρούσεις εντείνονται. Ήταν χαρακτηριστικός ο τρόπος με τον οποίο τα στελέχη του ΠΑΣΟΚ απέφευγαν να απαντήσουν στο ζήτημα συνεργασίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Η διάσπαση είναι πάντα ένας αόρατος εχθρός μέχρι να γίνει ορατός.

Ένας συνασπισμός κέρδισε τη ΝΔ στην Αθήνα, όχι το ΠΑΣΟΚ

Η έτερη εξήγηση είναι ο εφησυχασμός και η αλαζονεία από την πλευρά του Μπακογιάννη και εν γένει των υποψηφίων που στηρίχθηκαν από τη ΝΔ. Ειδικά μετά την περασμένη Κυριακή, δεν έδειξαν να πήραν το μάθημα διαχείρισης του Μητσοτάκη στις εκλογές του Μαΐου. Ο πρωθυπουργός, παρά το ότι είχε μια πολύ πιο ξεκάθαρη διαφορά και δεν υπήρχε περίπτωση να βρει απέναντι του έναν συνασπισμό, από το πρώτο βράδυ, μέσα στα πανηγύρια, εφιστούσε την προσοχή προς πάσα κατεύθυνση και ζητούσε καθημερινά ως τις 25 Ιουνίου οι ψηφοφόροι να πάνε να ξαναψηφίσουν.

Από τον Μπακογιάννη δεν είδαμε κάτι τέτοιο. Και αυτό δεν αποτελεί μόνο δικό του σφάλμα. Είναι και σφάλμα των μηχανισμών του κόμματος που δεν κατανόησαν ότι οι αυτοδιοικητικές στον β’ γύρο έχουν δικούς τους κανόνες. Αρκούσε η συσπείρωση των ψηφοφόρων Δούκα-Ζαχαριάδη, αλλά και η στήριξη από ψηφοφόρους άλλων υποψηφίων την περασμένη Κυριακή, για να γίνει το 41-15, 44-56. Και εννοείται πως ψηφοφόροι ακόμα και του Κασιδιάρη ψήφισαν τον Δούκα. Όχι γιατί ο άνθρωπος είναι ελαστικός στον φασισμό ή σχετίζεται, αλλά καθαρά αριθμητικά δεν γίνεται διαφορετικά. Το 15% δε γίνεται 56% μόνο από το ποσοστό του Ζαχαριάδη.

Στο τέλος της ημέρας, όσο κι αν στα κόμματα μετράνε δυο στο λάδι, τρεις στο ξύδι, οι αυτοδιοικητικές εκλογές δεν σημαίνουν απολύτως τίποτα στον μέσο πολίτη. Είναι μόνο για να τα συζητάνε μεταξύ τους και να εθελοτυφλούν μπροστά σε αυτό που πραγματικά έχει ανάγκη αυτός που απείχε. Πολιτικούς που να διέπονται από σεβασμό.

Βάλτε σε μια αντίστιξη τον κ. Χρηστίδη και τον κ. Σπυρόπουλο. Αν στο ΠΑΣΟΚ θέλουν να ακούγεται περισσότερο ο δεύτερος, τότε στις ευρωεκλογές θα ψάχνονται για ανάδειξη νέας ηγεσίας γιατί θα έχουν φάει κατραπακιά.

ΥΓ. Ο ΣΥΡΙΖΑ πώς ελπίζει να επανέλθει στα παλιά μεγαλεία όταν το βράδυ της Κυριακής ήταν η ουρά του ΠΑΣΟΚ, μια σκιώδης παρουσία που σήμερα πανηγυρίζει γιατί στήριξε αυτούς που κέρδισαν, οι οποίοι δεν είναι υπό τη δική του ομπρέλα;

ΥΓ1. Το αφήγημα «Δε λέμε ότι κερδίσαμε, αλλά ότι ηττήθηκε ο Μητσοτάκης», που λένε από το βράδυ της Κυριακής ΣΥΡΙΖΑ-ΠΑΣΟΚ δεν δείχνει ότι έχουν διάθεση να διεκδικήσουν την εξουσία, αλλά ότι τους αρκούν πρόσκαιρες νίκες.