Η προβληματική και αργή επικοινωνία μεταξύ υπηρεσιών, θεσμών και Αρχών αποτελεί το χαρακτηριστικό γνώρισμα των προβλημάτων που αναδύθηκαν κατά τη διερεύνηση της υπόθεσης του «δράκου» των Εξαρχείων. Ο υπουργός Προστασίας του Πολίτη, Γιάννης Οικονόμου, λίγες ημέρες μετά την παρέμβασή του και την καρατόμηση του διοικητή του ΤΑ Ωρωπού, ύψωσε ασπίδα προστασίας μπροστά από την Αστυνομία.

Ο υπουργός σημείωσε μιλώντας στην εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» του τηλεοπτικού σταθμού ANT1, πως όλα τα προβλήματα έγιναν φανερά χάρις στ’ αντανακλαστικά της ΕΛ.ΑΣ.. Μετά τη γρήγορη σύλληψη του 23χρονου Σύρου, του αποκαλούμενου «δράκου» των Εξαρχείων, δίνεται στην Πολιτεία, σύμφωνα με τον υπουργό, η ευκαιρία να διορθωθούν αυτά τα προβλήματα.

Ο Γιάννης Οικονόμου υπογράμμισε πως η έγκαιρη παρέμβαση της Αστυνομίας ήταν αυτή που δείχνει ουσιαστικά τον δρόμο για τη λύση του προβλήματος:

«Όλα αυτά ήρθαν στην επιφάνεια γιατί η Αστυνομία, με γρήγορα αντανακλαστικά, έπιασε τον δράση. Να φωτίσουμε τις πλευρές τις προβληματικές, αλλά να μην υποτιμούμε το μείζον, το οποίο είναι ότι η Αστυνομία με πολύ γρήγορα αντανακλαστικά, αξιοποιώντας το υλικό, τις μαρτυρίες και τα υπόλοιπα, τον ταυτοποίησε, τον βρήκε και τον συνέλαβε».

Στην πορεία πάντως, ο Γιάννης Οικονόμου θέλησε να μην μεταθέσει τις ευθύνες σε υπουργεία όπως αυτό της Δικαιοσύνης ή του Μεταναστευτικής Πολιτικής, προσπαθώντας να ξεκαθαρίσει το πώς έχει το ζήτημα:

«Αυτή η υπόθεση έφερε στην επιφάνεια μία σειρά αδυναμιών. Εγώ δεν θα μιλήσω για αδυναμίες που άπτονται άλλων τομέων και άλλων Υπουργείων, όπως “γιατί αυτός αποφυλακίστηκε”, “πώς αποφυλακίζεις έναν άνθρωπο που δεν έχει μόνιμη κατοικία, του λες πήγαινε μείνε σε μία δομή”, “πώς όταν τον αποφυλακίζεις δεν κοιτάς την άδεια παραμονής”, τέλος πάντων, μία σειρά από πράγματα.

Σε ό,τι αφορά τον δικό μας τον τομέα, το Υπουργείο Προστασίας του Πολίτη, την Ελληνική Αστυνομία, η επιτυχία της σύλληψης έφερε στην επιφάνεια μία ατυχή διαχείριση σε ό,τι αφορά τη συνέπεια τήρησης των περιοριστικών όρων. Αυτός έπρεπε να εμφανίζεται στο τμήμα τρεις φορές τον μήνα από τον Αύγουστο του 2023, που αποφυλακίστηκε, στο Αστυνομικό Τμήμα Ωρωπού. Δεν εμφανίστηκε. Κανονικά θα έπρεπε να είχε σταλεί έγκαιρα ειδοποίηση στην Εισαγγελία ότι ο συγκεκριμένος άνθρωπος δεν εμφανίζεται για να ενεργοποιηθεί μία διαδικασία.

Η διαχείριση σε ό,τι αφορά την εμφάνισή του, τους περιοριστικούς όρους και στο τι θα έπρεπε να έχει γίνει, δεν ήταν υπηρεσιακά ενδεδειγμένη. Επειδή ακριβώς δεν ήταν υπηρεσιακά ενδεδειγμένη, υπήρξε από την πλευρά μου άμεσα η κίνηση να ζητήσω από τον Αρχηγό της Ελληνικής Αστυνομίας και τη διοικητική έρευνα, για να δούμε όλα αυτά που θα έπρεπε να γίνουν και δεν έγιναν, αλλά και της αντικατάστασης από το συγκεκριμένο τμήμα ασφάλειας, αν θέλετε και ως μία αντίδραση πάνω σε μία διαδικασία η οποία ήταν απολύτως ατυχής, δεν έπρεπε να είναι έτσι, αλλά και σε ένα μήνυμα ευρύτερα, ότι θα πρέπει να είμαστε απολύτως συνεπείς στις διαδικασίες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία, ενώ θα έπρεπε να έχει ειδοποιηθεί η Εισαγγελία, δεν εμφανίζεται την πρώτη φορά, δεν εμφανίζεται τη δεύτερη, δεν εμφανίζεται την τρίτη. Αυτό δεν έγινε έγκαιρα, δεν έγινε με τον τρόπο που θα έπρεπε να έχει γίνει».

Μετά τα όσα ανέφερε με διάθεση κριτικής επί της συγκεκριμένης διαχείρισης, ο Γιάννης Οικονόμου, απαρίθμησε τα προβλήματα που πασχίζει το υπουργείο Προστασίας να εξομαλύνει:

«Η Ελληνική Αστυνομία, κάνει ένα εξαιρετικό έργο, απέναντι στο οργανωμένο έγκλημα, απέναντι σε κάθε μορφή παραβατικότητας κάθε μέρα, με τις επιτυχίες της, τις άτυχες στιγμές της, με τον χρόνο που χρειάζεται για να εξιχνιάσει εγκλήματα. Κανείς δεν μπορεί να το αμφισβητήσει αυτό, και οι δείκτες της εγκληματικότητας το δείχνουν και οι τελευταίες επιτυχίες επίσης. Έχουμε πρόβλημα επάνδρωσης ή διάταξης δυνάμεων και προσπαθούμε να το διορθώσουμε.

Αυτό όμως δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να αποτελεί δικαιολογία σε ό,τι αφορά, κάποιες βασικές λειτουργίες. Είδαμε τώρα τι έγινε με τον συγκεκριμένο άνθρωπο. Προσπαθούμε να γινόμαστε συνεχώς καλύτεροι. Αυτό που θα δείξει και η έρευνα που είπαμε να γίνει στο συγκεκριμένο αστυνομικό τμήμα, αλλά και νομίζω και ο θόρυβος και το μήνυμα και το συμβολικό που δόθηκε με αυτή μας την αντίδραση στο συγκεκριμένο περιστατικό, θα μας δείξει πώς είναι η κατάσταση και εν πάση περιπτώσει να μην επαναληφθεί».

Στη συνέχεια πάντως ο Γιάννης Οικονόμου προαναγγέλλει την άλλωστε προδιαγεγραμμένη νομοθετική πρωτοβουλία του υπουργού Δικαιοσύνης, Γιώργου Φλωρίδη:

«Η Κυβέρνηση έρχεται -ο αρμόδιος Υπουργός, κ. Φλωρίδης- πολύ σύντομα να παρουσιάσει ένα πλαίσιο δράσεων που θα φέρει πολύ αποτελεσματικές αλλαγές στην αντιμετώπιση αυτής της παθογένειας, στο οποίο θα περιλαμβάνονται και μια σειρά από άλλες ιδέες.

Έχουμε για παράδειγμα ένα θεσμό, τον οποίον τον έχουμε ξεχάσει και που θα μπορούσε να δώσει πολλές λύσεις και σε ό,τι αφορά στην αποσυμφόρηση των φυλακών και σε ό,τι αφορά την τήρηση. Μιλάω για το βραχιολάκι. Έχουμε ψηφίσει, θεσμοθετήσει, να μπορεί να υπάρχει το βραχιολάκι.

Προφανώς αυτού του είδους οι διαδικασίες θα φέρουν στην επιφάνεια στρεβλώσεις και παθογένειες, που αν διαπιστωθούν, θα αντιμετωπιστούν χωρίς αμφιβολία.

Ένα σημαντικό ζήτημα που η Κυβέρνηση πολύ σύντομα θα έρθει να νομοθετήσει για να το αντιμετωπίσουμε σε πολύ μεγάλη έκταση: το θέμα και της αυστηροποίησης, αλλά και της τήρησης εκτέλεσης των ποινών. Το θέμα της αναστολής έκτισης των ποινών. Υπάρχουν άνθρωποι που προσαγάγονται, συλλαμβάνονται, πηγαίνουν σε δίκες, αναστέλλεται συνεχώς είτε η δίκη είτε η εκτέλεση της ποινής τους με αποτέλεσμα να συμβαίνει αυτό που περιγράφετε με συγκεκριμένα περιστατικά».

Ο Γιάννης Οικονόμου για το πρόβλημα της νεανικής παραβατικότητας

Συνεχίζοντας την κουβέντα στη συγκεκριμένη εκπομπή, ο Γιάννης Οικονόμου τοποθετήθηκε για το μείζον ζήτημα της εγκληματικής συμπεριφοράς των ανηλίκων.

«Είναι ένα τεράστιο κοινωνικό πρόβλημα, απέναντι στο οποίο η Ελληνική Αστυνομία είναι ο τελευταίος κρίσης διαχείρισης και έχει προσαρμόσει πολύ τη δράση της το τελευταίο διάστημα -τους τελευταίους 3-4 μήνες- αποτρέποντας σειρά περιστατικών και έχοντας κάνει πάνω από 1.500 προσαγωγές ή συλλήψεις. Σε συγκεκριμένες γειτονιές, που υπήρχαν προβλήματα, έχουμε αναπτύξει δράσεις και περιορίσει πολύ τα προβλήματα.

Το τελευταίο διάστημα έχουν έρθει στην επιφάνεια από τα ΜΜΕ, καταγγελίες, πολλά περιστατικά μέσα σε σχολικούς χώρους. Με συμμαθητές που κάθονται στα ίδια θρανία. Η Αστυνομία να πάει στα προαύλια μέσα την ώρα που θα χτυπάει το κουδούνι;

Μιλάμε για ένα ζήτημα που είναι σοβαρότατο, ευρύτερα κοινωνικό και δυστυχώς όχι μόνο ελληνικό, που έχει να κάνει με την κουλτούρα βίας που βιώνουν οι νέες γενιές και στην Ελλάδα και αλλού σε μια σειρά από ζητήματα. Σε επίπεδο Ελληνικής Κυβέρνησης πολλά συναρμόδια Υπουργεία ασχολούνται με το ζήτημα, επεξεργάζονται προτάσεις και πολύ σύντομα θα υπάρχει και Εθνικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση.

Υπάρχουν δύο κρίσιμες λέξεις: Σχολείο και οικογένεια. Και οι δράσεις του Κράτους, με τα εργαλεία που έχει, τους επιστήμονες, τις παρεμβάσεις, για να αντιμετωπίσει το φαινόμενο της νεανικής παραβατικότητας, πρωτίστως πρέπει να ξεκινήσει από εκεί. Η Αστυνομία θα κάνει αυτό που πρέπει να κάνει στην καταστολή, στην εξιχνίαση, στην επιτήρηση».

Σε ερώτηση αναφορικά με τα φαινόμενο της προβολής των… κατορθωμάτων στα social media, ο Γιάννης Οικονόμου ξεκαθάρισε τον ρόλο της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος.

Το να κατέβει ένα βίντεο από τα social media δεν είναι ούτε απλή, ούτε αυτοματοποιημένη υπόθεση, ούτε υπόθεση της Δίωξης Ηλεκτρονικού Εγκλήματος μόνο. Όλες αυτές οι πηγές αξιοποιούνται από την Ελληνική Αστυνομία. Μιλάμε όμως για μία φοβερή κοινωνική παθογένεια. Όταν μαζεύονται συμμαθητές και βιντεοσκοπούν την κακοποιητική συμπεριφορά άλλων συμμαθητών τους εις βάρος ενός μέλους της κοινότητας, βλέπουμε ότι έχει ξεφύγει η κατάσταση εντελώς.

Επειδή είναι ένα θέμα που μας αφορά όλους, ως γονείς πρώτα και πάνω απ’ όλα, ως πολίτες, οι λέξεις κλειδί είναι εκπαίδευση και οικογένεια και το κράτος εκεί οφείλει πρώτα να προσανατολίσει τις δράσεις του. Γνωρίζω πως υπάρχουν υπό εκπόνηση σχέδια και παρεμβάσεις που πολύ σύντομα θα κατατεθούν στο δημόσιο διάλογο προς την κατεύθυνση αυτή.

Διαχρονικά στην ελληνική ιστορία περάσαμε δύσκολες οικονομικές και κοινωνικές συνθήκες. Σε αυτό το κομμάτι -παίζουν βέβαια ρόλο και τα μέσα και η ταχύτητα διάδοσης των μηνυμάτων, η καινούρια κουλτούρα μουσικής, βίας, βιντεοπαιχνιδιών- δεν έρχεται αυτό το φαινόμενο με έναν τρόπο να ισοσταθμιστεί από την παρέμβαση άλλων ουσιαστικών παραγόντων, θεματοφυλάκων της ελληνικής κοινωνίας, της παράδοσης που έπαιζαν το ρόλο που έπαιζαν τα παλαιότερα χρόνια, όπως είναι η οικογένεια και η εκπαίδευση.

Επειδή εμείς, στην Ελληνική Αστυνομία έχουμε το θλιβερό προνόμιο να είμαστε ο τελευταίος κρίκος και να βλέπουμε τα αποτελέσματα, η κατάσταση έχει ξεφύγει επικίνδυνα. Όταν συλλαμβάνεις παιδιά 12 και 13 ετών, υπάρχει θέμα, υπάρχει ζήτημα τεράστιο. Και τα ναρκωτικά μέσα εκεί. Η οπαδική κουλτούρα, όχι σε ό,τι αφορά μόνο τα γήπεδα, η οπαδική κουλτούρα ταύτισης».

Η ανησυχία για τον… ΣΥΡΙΖΑ

Βεβαίως στην ατζέντα της συζήτησης, τέθηκαν και τα ζητήματα πολιτικής, καθώς οι εξελίξεις στον ΣΥΡΙΖΑ μονοπωλούν το ενδιαφέρον. Ο Γιάννης Οικονόμου εξέφρασε μάλιστα την ανησυχία του για την επίπτωση που μπορεί να προκαλέσουν στην κοινωνία τέτοιες αναταράξεις σε έναν πολιτικό φορέα:

«Πρώτα απ’ όλα εμένα προσωπικά, αλλά και τη Νέα Δημοκρατία νομίζω συνολικά, ούτε μας χαροποιεί ούτε μας ευχαριστεί. Όμως ως πολιτικό γεγονός θέλω να κάνω δυο βασικές πολιτικές παρατηρήσεις και να σας πω ποιος είναι ο φόβος και η ανησυχία μου. Η πολιτική παρατήρηση είναι ότι, κατά τη γνώμη μου, τα όσα συμβαίνουν στον ΣΥΡΙΖΑ είναι το αποτέλεσμα ενός ελλείμματος πραγματισμού που χαρακτήρισε το χώρο αυτό για πάρα πολλά χρόνια, ενός πολιτικού πραγματισμού και εγκλωβισμού σε ένα πολιτικό και ιδεολογικό σχήμα ερμηνείας της κοινωνίας και της πραγματικότητας που δεν μπορεί να προσφέρει εναλλακτική.

Όλα αυτά δημιούργησαν ένα αδιέξοδο, τις εκφράσεις τους τις οποίες τις βλέπουμε τώρα εκεί, δεν θέλω να κάνω άλλο σχόλιο και δεν μου πέφτει λόγος. Ο κίνδυνος είναι τα όσα συμβαίνουν σε αυτόν τον πολιτικοιδεολογικό χώρο, τα δομικά προβλήματα να μετατραπούν σε συστημικό πρόβλημα της πολιτικής, σε συστημικό πρόβλημα λειτουργίας της πολιτικής. Και η ευθύνη η δική μας -αναφέρομαι σε οτιδήποτε μπορεί να αποτελέσει συστημικό πρόβλημα της πολιτικής-  είναι να μην επιτρέψουμε τα όσα γίνονται στην Αντιπολίτευση, να μετατραπούν σε συστημικό πρόβλημα της πολιτικής στην Ελλάδα.

Χρειάζεται πειστική διαχείριση των προβλημάτων, χρειάζεται αλήθεια και χρειάζεται και πολιτικό υπόβαθρο. Δεν μπορείς να ασκείς πολιτική ή εξουσία χωρίς πολιτική ταυτότητα και χωρίς ιδεολογικό πρόσημο. Αν πας μόνο στη μια κατεύθυνση, απομονώνεσαι από την κοινωνία, αν πας στη δεύτερη κατεύθυνση, αν δηλαδή αντικαταστήσεις την πολιτική από μια στείρα τεχνοκρατία, επίσης είναι στρέβλωση και ανοίγεις άλλα παράθυρα».