Υπήρξε επί τέσσερα χρόνια υπεύθυνος για ορισμένους τομείς τόσο ξένους στα αυτιά των πολλών αλλά τόσο απαραίτητους για το μέλλον της πατρίδας μας. Ήταν ένα κυβερνητικό στέλεχος που βρισκόταν ταυτόχρονα στην αφάνεια (μακριά από προβεβλημένες υποσχέσεις αλλά και πολιτικές έριδες) αλλά και την επιφάνεια (το χαρτοφυλάκιό του ήταν από τα πιο σημαντικά με βάση τις προτεραιότητες του Κυριάκου Μητσοτάκη).

Ο Χρίστος Δήμας, τέως υφυπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, με αντικείμενο την Έρευνα, την Καινοτομία και την Τεχνολογία μιλάει στο Intronews για όλα. Για τη θέση της χώρας μας στην Ευρώπη σήμερα αλλά και το μέλλον, για τα εφόδια που έχει ένας νέος επιχειρηματίας στην Ελλάδα, ενώ απαντάει σε ένα καίριο ερώτημα. Θα ήθελε τον Κυριάκο Μητσοτάκη αντίπαλο;

«Στόχος μας η παραμονή στην κορυφή της Ευρώπης»

Κύριε Δήμα, πρώτα απ’ όλα θέλω να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσουμε περί τεχνολογίας, έρευνας και καινοτομίας σε μία περίοδο αρκετά φορτική για εσάς μιας και βρισκόμαστε λίγες μέρες πριν τη διεξαγωγή των εκλογών της 25ης Ιουνίου (η συνέντευξη έλαβε χώρα στις 14 Ιουνίου).

Θα ήθελα να ξεκινήσουμε κάνοντας μια αναδρομή στο πού βρισκόταν τεχνολογικά η χώρα μας το 2019 που αναλάβατε τη θέση του Υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων με αντικείμενο την Έρευνα και την Τεχνολογία, σε ποιο σημείο την «αφήνετε» το 2023, καθώς και ποια θα θέλατε να είναι η εικόνα της το 2027 σε περίπτωση επικράτησης της Νέας Δημοκρατίας στις επερχόμενες εκλογές, ανεξαρτήτως αν θα παραμείνετε στην ίδια θέση.

Ο πρώτος δείκτης που για μένα έχει μεγάλη σημασία είναι ο δείκτης βελτίωσης του ρυθμού της καινοτομίας ανά χώρα που δημοσιεύει κάθε χρόνο η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Το 2019 ήμασταν αρκετά χαμηλά, το 2020 «σκαρφαλώσαμε» στην πέμπτη θέση, το 2021 στην τρίτη και το 2022 κατακτήσαμε την κορυφή της σχετικής λίστας.

Για εμένα είναι πολύ σημαντικό να διατηρήσουμε τη συγκεκριμένη πρωτιά διότι πρέπει να «τρέχουμε» πιο γρήγορα από τους ανταγωνιστές μας. Άρα, εάν θέλουμε να έχουμε μια ανταγωνιστική οικονομία, μια οικονομία η οποία θα μπορεί να είναι δυναμική, αποτελεσματική και να ανταγωνίζεται στην παγκόσμια αγορά, είναι απολύτως απαραίτητο να «τρέχουμε» με πιο γρήγορους ρυθμούς απ’ ότι οι υπόλοιπες χώρες προκειμένου να καλύψουμε και την απόσταση των προηγούμενων χρόνων.

Ο δεύτερος πολύ σημαντικός δείκτης για εμένα έχει να κάνει με την αύξηση των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης, όπου την προηγούμενη χρονιά είχαμε τη μεγαλύτερη θετική μεταβολή (αύξηση) που έχει ποτέ καταγραφεί στη χώρα μας. Αποτέλεσμα αυτής ήταν να βελτιώσουμε τη θέση μας σε ευρωπαϊκό επίπεδο ωστόσο θέλω να επιμείνω λίγο στην αύξηση των δαπανών έρευνας και ανάπτυξης.

Μέσω αυτής δημιουργούνται νέες, καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας. Αν θέλουμε να κρατήσουμε τους επιστήμονες, τους ταλαντούχους επιχειρηματίες στη χώρα μας, οφείλουμε να τους προσφέρουμε τις ανάλογες εργασιακές ευκαιρίες.

Άρα, αυτοί είναι για μένα οι δύο πιο σημαντικοί δείκτες που αφορούν τη χώρα μας στον τεχνολογικό τομέα όσον αφορά το παρελθόν αλλά και το παρόν.

Επειδή όμως με ρωτήσατε και για το 2027, θα σας πω ότι ελπίζω η χώρα μας να έχει βελτιώσει ακόμα περισσότερο τις δαπάνες έρευνας και ανάπτυξης. Όχι μόνο σε ό,τι αφορά τις μεταβολές σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά αλλά συγκριτικά ως ποσοστό δαπανών έρευνας και ανάπτυξης σε σχέση με το ΑΕΠ της χώρας μας, προσδοκώντας σε αύξηση αυτού.

Θα ήθελα να έχουμε ακόμα περισσότερους ερευνητές στη χώρα μας, ακόμα περισσότερες επιτυχίες στην ευρωπαϊκή αλλά και την παγκόσμια οικονομική σκηνή και βέβαια να διατηρήσουμε την πρώτη θέση στη λίστα των χωρών για τον ρυθμό βελτίωσης του ρυθμού της καινοτομίας αποδεικνύοντας ότι συνεχίζουμε να καλύπτουμε την απόσταση από τα υπόλοιπα κράτη της Ευρώπης.

Ο στόχος που θέτουμε είναι η Ελλάδα στην έρευνα και την καινοτομία να πρωταγωνιστεί στα Βαλκάνια και τη Νοτιοανατολική Ευρώπη και να είναι ένας σημαντικός παίκτης στη διεθνή σκηνή. Να νιώθουν δηλαδή οι Έλληνες επιστήμονες και οι ταλαντούχοι επιχειρηματίες τη βεβαιότητα ότι μπορούν να είναι ανταγωνιστικοί σε παγκόσμιο επίπεδο είτε βρίσκονται στην Αθήνα, τη Θεσσαλονίκη, την Κόρινθο, το Ηράκλειο, την Πάτρα, τα Ιωάννινα.

Είναι δεδομένο πως οι δύο δείκτες που προαναφέρατε δείχνουν τα τεράστια άλματα που έχει κάνει η χώρα μας στους τομείς της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας. Επειδή όμως έχετε γυρίσει όλη την Ευρώπη και ένα μεγάλο μέρος του πλανήτη την τελευταία τετραετία, θα ήθελα να μου απαντήσετε με απλά λόγια. Πόσο κοντά είμαστε στις υπόλοιπες χώρες τεχνολογικά ή όσον αφορά την καινοτομία;

Κοιτάξτε, κοντά είμαστε. Η απόσταση δεν είναι τόσο μεγάλη όσο φαντάζεστε. Παράλληλα, οφείλω να ομολογήσω ότι έχουμε πολύ καλούς επιστήμονες, εξαιρετικά Πανεπιστήμια και ερευνητικά κέντρα και πλέον έχουμε και πολύ σημαντικές νεοφυείς επιχειρήσεις.

Το θέμα είναι ότι διαρκής στόχος μας είναι οι περισσότερες, οι πιο αξιόλογες και οι πιο ανταγωνιστικές επιχειρήσεις. Άρα, εχθρός του καλού είναι πάντα το καλύτερο. Να σας πω ότι τον τελευταίο ενάμιση χρόνο φροντίσαμε να ιδρύσουμε νέα ερευνητικά ινστιτούτα σε κάποιους τομείς αιχμής που θεωρούμε απαραίτητη την παρουσία τους και θα βοηθήσουν την επιστημονική αλλά και την επιχειρηματική κοινότητα.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η νέα δομή που φτιάξαμε, ο «Αρχιμήδης», με αντικείμενο την τεχνητή νοημοσύνη. Θέλω μάλιστα να τονίσω το γεγονός ότι πλέον τρεις διακεκριμμένοι Έλληνες καθηγητές που βρίσκονταν στις Ηνωμένες Πολιτείες μοιράζουν χρόνο τους μεταξύ των δύο χωρών ώστε να μεταλαμπαδεύσουν τη γνώση και την εμπειρία τους όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη στην ελληνική ερευνητική – επιστημονική κοινότητα αλλά και τις επιχειρήσεις.

Όραμά μας είναι μάλιστα η συγκεκριμένη δομή να αποτελέσει ένα σημείο αναφοράς πανευρωπαϊκά για την τεχνητή νοημοσύνη. Αντίστοιχη μονάδα ιδρύσαμε για τη ρομποτική, η οποία πλέον έχει «εισβάλει» σε πολλούς και διαφορετικούς τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας.

Κάτι αντίστοιχο κάναμε και στην κβαντική τεχνολογία, το δίκτυο για τη μοριακή ογκολογία, το ανθρώπινο γονιδίωμα, τους υπερυπολογιστές αλλά και σε άλλους τομείς στους οποίους θεωρούμε ότι έχουμε το ανθρώπινο δυναμικό αλλά δεν είχαμε μέχρι σήμερα ανάλογες δομές που θα βοηθήσουν και την επιστημονική έρευνα και τις επιχειρήσεις μας να γίνουν ακόμα πιο ανταγωνιστικές.

Οπότε, επενδύουμε σε νέες τεχνολογίες και πιστεύουμε ότι θα καταφέρουμε να έχουμε καλύτερο αποτύπωμα στη διεθνή σκηνή.

Ανθρώπινο δυναμικό και φορολογικά κίνητρα

Πώς θα μπορούσατε λοιπόν να πείσετε μια ελληνική και μία ξένη εταιρεία να επενδύσουν τεχνολογικά στη χώρα μας; Ποιο θα ήταν το βασικό σας επιχείρημα;

Τα επιχειρήματα είναι δύο. Το πρώτο είναι το ανθρώπινο δυναμικό της χώρας, καθώς στην Ελλάδα θα βρουν μορφωμένους και ικανούς ανθρώπους που έχουν τη θέληση να εργαστούν και να πετύχουν πολύ καλά αποτελέσματα.

Το δεύτερο είναι ότι πλέον έχουμε δώσει πολύ καλά αλλά και διαφορετικά κίνητρα. Ενδεικτικά θα αναφέρω τις υπερεκπτώσεις δαπανών έρευνας και ανάπτυξης της τάξεως του 200% (το πιο ανταγωνιστικό πλαίσιο σε όλη την Ευρωπαϊκή Ένωση), τον Αναπτυξιακό Νόμο, τα ερευνητικά προγράμματα όπως αυτά που βγαίνουν από την ελληνική πολιτεία (Ερευνώ – Καινοτομώ), τα σημαντικά κίνητρα για επενδυτικούς «αγγέλους», την απόκτηση μετοχών προαίρεσης.

Έχουμε συνεπώς ένα ολοκληρωμένο δίκτυο πολιτικών το οποίο συμπεριλαμβάνει και φορολογικά κίνητρα αλλά και επιδοτήσεις, το οποίο θεωρούμε ότι είναι πολύ ανταγωνιστικό. Άρα, νομίζω πως τα δύο αυτά κίνητρα διαμορφώνουν ένα πολύ ελκυστικό πακέτο για τις ελληνικές επιχειρήσεις ούτως ώστε να επενδύσουν στην έρευνα και την ανάπτυξη αλλά και να προσελκύσουμε διεθνείς επενδύσεις.

Βλέπετε κι εσείς πως τα τελευταία χρόνια έχουμε μια σημαντική αύξηση εγχώριων επενδύσεων στην έρευνα και την ανάπτυξη αλλά και πολλούς διεθνείς παράγοντες που επιλέγουν τη χώρα μας για τους τομείς αυτούς.

Στις 11 Νοεμβρίου του 2022 είχατε βρεθεί στη Silicon Valley με την αποστολή του «Elevate Greece» όπου ενημερωθήκατε για τα εργαλεία που παρέχει στο παγκόσμιο δίκτυο της καινοτομίας και πιο συγκεκριμένα στις νεοφυείς επιχειρήσεις.

Κατά την επίσκεψή σας δηλώσατε πως «στην Ελλάδα δεν λείπει καθόλου το ταλέντο». Τι είναι αυτό που λείπει, αν φυσικά μας λείπει κάτι; Και για να το συνδέσω με την προηγούμενη αναφορά σας στα κίνητρα προσέλκυσης νέων επενδύσεων, είναι η φορολογία προβληματική για έναν νέο επιχειρηματία που θέλει να επενδύσει τον χρόνο του και τα χρήματά του;

Αν με ρωτούσατε πριν από τέσσερα χρόνια, θα σας απαντούσα πως η φορολογία είναι ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα, δίχως να είναι όμως το μοναδικό. Θα σας έλεγα επίσης ότι μας λείπουν σημαντικές υποδομές ενώ θεωρώ βασικό μειονέκτημα πως δεν έχουμε εμφυσήσει την κουλτούρα της επιχειρηματικότητας σε ένα μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας.

Ένας βασικός λόγος για τον οποίο η Γενική Γραμματεία Έρευνας και Τεχνολογίας μεταφέρθηκε από το Υπουργείο Παιδείας και Θρησκευμάτων στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων ήταν για να συνδέσουμε πιο αποτελεσματικά την έρευνα που διεξάγεται στα Πανεπιστήμια και τα ερευνητικά κέντρα με την επιχειρηματικότητα.

Θέλαμε λοιπόν να αντιστρέψουμε αυτή την εικόνα και γι’ αυτό περάσαμε νέα νομοθεσία για τους τεχνοβλαστούς, τις spin off εταιρείες που λειτουργούν στα ερευνητικά κέντρα και τα Πανεπιστήμια για τις οποίες είχαμε και πολύ μεγάλη ανταπόκριση.

Πρέπει να υπενθυμίσω ότι τα τέσσερα τελευταία χρόνια μειώσαμε ή καταργήσαμε 57 φόρους στην προσπάθεια να οικοδομήσουμε ένα πολύ πιο φιλοεπενδυτικό κλίμα στη χώρα μας, αλλά παράλληλα βελτιώσαμε και πολλούς άλλους τομείς όπως είναι η ψηφιακή διακυβέρνηση, η δυνατότητα να ιδρυθεί μια επιχείρηση.

Φτιάξαμε, όπως αναφέρθηκε προηγουμένως, ένα πλέγμα πολιτικών το οποίο είτε μέσω φορολογικών κινήτρων είτε μέσω επιδοτήσεων βοηθάει να γίνουν νέα βήματα. Στο κομμάτι της νεοφυούς επιχειρηματικότητας χαρτογραφήσαμε το οικοσύστημα καινοτομίας.

Δημιουργήσαμε το «Elevate Greece», το οποίο λειτουργεί σαν ένα μητρώο νεοφυών επιχειρήσεων αλλά και ένα εργαλείο πολιτικής (δημόσιας και ιδιωτικής) προς όφελων των νέων επιχειρηματιών. Έχει οικοδομηθεί λοιπόν ένα σημαντικό και ολοκληρωμένο πλαίσιο για να καταφέρει αυτός ο οποίος θέλει να φτιάξει τη δική του εταιρεία να επιχειρήσει στην Ελλάδα.

Οπωσδήποτε θέλουμε να το ενισχύσουμε αυτό τα επόμενα τέσσερα χρόνια αλλά να δώσουμε και ακόμα περισσότερα κίνητρα για να γίνει ακόμα πιο ελκυστική η χώρα μας επενδυτικά. Θεωρώ όμως ότι σε αυτά τα τέσσερα χρόνια έχουν γίνει πολύ σημαντικά βήματα τα οποία αναγνωρίζονται όχι μόνο στη χώρα μας αλλά και σε όλο τον πλανήτη.

Επαναλαμβάνω όμως ότι εχθρός του καλού είναι το καλύτερο και στόχος μας είναι τα επόμενα χρόνια να έχουμε ακόμα περισσότερεςς επιτυχημένες επιχειρήσεις στην πατρίδα μας.

«Η τεχνητή νοημοσύνη θέλει προσοχή αλλά όχι φόβο»

Για να κλείσουμε το θέμα της παρουσίας σας στο Υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων και την εμπειρία που αποκτήσατε σε θέματα τεχνολογίας και καινοτομίας, θέλω να σας κάνω μια ερώτηση «μπακαλίστικη», την οποία είμαι σίγουρος πως σκέφτονται πολλοί μεγαλύτερης ηλικίας και λιγότεροι νεότεροι.

Πρέπει να φοβόμαστε την τεχνητή νοημοσύνη; Είναι ο κόσμος έτοιμος να τη δεχτεί;

Η τεχνητή νοημοσύνη είναι μια πραγματικότητα και ήδη υπάρχει στην καθηρινότητα όλων μας. Πολλές φορές μάλιστα δεν συνειδητοποιούμε σε πόσο μεγάλο βαθμό συμβαίνει αυτό. Ο στόχος είναι η αξιοποίησή της προς όφελος της κοινωνίας, της οικονομίας και όλων των πολιτών.

Σαφέστατα, ό,τι καινούριο βγαίνει πολλές φορές τρομάζει. Συγκρίνεται σε αρκετές περιπτώσεις με τη Βιομηχανική Επανάσταση, όταν υπήρχαν ξανά αντίστοιχα ερωτήματα. Εγώ θα σας πω ότι η κοινωνία και η οικονομία εξελίσσεται διαρκώς.

Θα πρέπει να έχουμε τη δυνατότητα σαν πολίτες αλλά και το κράτος να προσαρμοζόμαστε διαρκώς στη νέα εποχή. Βέβαια, αυτό που παρατηρούμε όλοι μας είναι πως οι ρυθμοί ανάπτυξης και τεχνολογίας είναι τόσο γρήγοροι που πλέον δυσκολεύεσαι να τους ακολουθήσεις.

Γι’ αυτό και είναι πολύ σημαντικό να αποκτούμε συνεχώς νέες δεξιότητες (reskilling και upskilling) ώστε να επικαιροποιούμε τις γνώσεις μας και να μην μένουμε στάσιμοι. Αυτή είναι μία πραγματικότητα που υφίσταται και αν δεν την αναγνωρίσουμε απλά εθελοτυφλούμε.

Θα σας πως ότι με κάθε τι καινούριο πρέπει πάντοτε να είμαστε προσεκτικοί. Σαφέστατα η τεχνητή νοημοσύνη θα επηρεάσει μέρα με τη μέρα ακόμα περισσότερο την καθημερινότητά μας, αλλά είναι κάτι το οποίο πρέπει να δούμε πώς θα το αξιοποιήσουμε και θα βγάλουμε στην Ελλάδα θετικά αποτελέσματα από αυτή.

Είναι σαν να κάναμε μια συζήτηση πριν από τριάντα χρόνια σχετικά με τους κινδύνους του διαδικτύου. Είναι δεδομένο πως στο διαδίκτυο δεν είναι όλα ρόδινα, αλλά παρέχει πάρα πολλές λύσεις και πλεονεκτήματα, γεγονός που το κάνει απαραίτητο στην καθημερινότητά μας.

Πάνω κάτω, αν μπορώ να κάνω έναν παραλληλισμό έτσι ακριβώς θα εξελιχθεί και η τεχνητή νοημοσύνη.

«Πρόοδος και ανάπτυξη ή επιστροφή στο 2015;»

Ολοκληρώνοντας, θα ήθελα και το δικό σας μήνυμα για τις εκλογές της 25ης Ιουνίου. Όπως είπε ο Κυριάκος Μητσοτάκης «η κάλπη είναι άδεια». Οπότε, γιατί οι ψηφοφόροι της Νέας Δημοκρατίας να την επιλέξουν ξανά και πώς θα πείσετε αυτούς που στράφηκαν σε άλλα κόμματα να επιλέξουν το κόμμα σας;

Εμείς θέτουμε ένα πολύ βασικό ερώτημα. Θέλουμε να προχωρήσουμε με σταθερό βήμα στην πρόοδο και την ανάπτυξη της πατρίδας μας ή θέλουμε να διακινδυνεύσουμε επιστρέφοντας σε καταστάσεις του 2015;

Επιτρέψτε μου να πω ότι είμαι ο πρώτος που ισχυρίζεται ότι δεν τα έχουμε κάνει όλα τέλεια. Προφανώς και υπήρξαν λάθη, αστοχίες, παραλείψεις. Νομίζω όμως ότι η συντριπτική πλειοψηφία των πολιτών και της κοινωνίας αναγνωρίζει ότι έχουν γίνει σημαντικά βήματα προόδοθυ, ότι η χώρα επιστρέφει στην κανονικότητα.

Έχουμε μία ηρεμία, μία σταθερότητα, η οποία είναι εξαιρετικά σημαντική προκειμένο να μειώσουμε ακόμα περισσότερο την ανεργία, την οποία παραλάβαμε περίπου στο 17,5% και σήμερα είναι στο 10,5% υποχωρώντας κατά επτά ποσοστιαίες μονάδες.

Έχουν δημιουργηθεί περισσότερες από 400.000 νέες θέσεις εργασίας, παραλάβαμε τον βασικό μισθό στα 650 ευρώ και πλέον βρίσκεται στα 780 με μια αύξηση της τάξεως του 20%, ενώ στόχος μας είναι τα επόμενα τέσσερα χρόνια να φτάσει στα 950 ευρώ.

Όπως είπα και πριν έχουμε μειώσει ή καταργήσει 57 φόρους, άρα η ψηφιακή επανάσταση, οι αλλαγές που έγιναν σε όλους τους τομείς της οικονομίας, η εξωτερική μας πολιτική, η αναβάθμιση της γεωστρατηγικής μας θέσης, η ενίσχυση των ενόπλων δυνάμεων είναι το σύνολο των πολιτικών που κρίνονται στην εκλογική αναμέτρηση της 25ης Ιουνίου.

Η υποστήριξη που λάβαμε στις εκλογές της 21ης Μαΐου ήταν πολύ σημαντική, αλλά όπως σωστά αναφέρατε ο Κυριάκος Μητσοτάκης είπε πως «η κάλπη είναι άδεια». Δεν θα πρέπει να υπάρχει εφησυχασμός αν θέλουμε να συνεχίσουμε την πορεία της ανάπτυξης και να ξεφύγουμε από την τοξικότητα και την εσωστρέφεια.

Για να γίνουν όλα αυτά λοιπόν πρέπει να πάμε να ψηφίσουμε στις 25 Ιουνίου και πιστεύω ότι οι πολίτες θα εμπιστευθούν ξανά τη Νέα Δημοκρατία για να συνεχίσουμε την πορεία που ξεκίνησε πριν από τέσσερα χρόνια.

«Δεν θα ήθελα αντίπαλο τον Κυριάκο Μητσοτάκη»

Προτού περατωθεί η άκρως ενδιαφέρουσα συζήτησή μας, θα ήθελα να συνεχίσω την παράδοση που έχουν οι συνεντεύξεις στο Intronews και να σας θέσω ένα δίλημμα. Πού είναι πιο δύσκολη η αντιμετώπιση του Κυριάκου Μητσοτάκη; Στο υπουργικό συμβούλιο ή στο παρκέ;

Είναι γνωστό εξάλλου ότι παρότι στο υπουργικό συμβούλιο ήσασταν πάντα συμπαίκτες, στο παρκέ έχετε υπάρξει και αντίπαλοι.

Κοιτάξτε, είναι ένας άνθρωπος ο οποίος θέτει τον πήχυ τον απαιτήσεων πολύ ψηλά. Πρώτα από τον εαυτό του, δίνοντάς μας το παράδειγμα για να τον ακολουθήσουμε. Είναι όμως και ένας άνθρωπος ο οποίος έχει μάθει να συνεργάζεται.

Οπότε, την ομαδικότητα αυτή την αξιοποιεί για να μπορέσουμε να πετύχουμε ως σύνολο το καλύτερο αποτέλεσμα, είτε αυτό είναι στο υπουργικό συμβούλιο είτε σε μια ομάδα μπάσκετ.

Όπως σωστά είπατε, στο συμβούλιο των υπουργών δεν ήμασταν ποτέ αντίπαλοι. Μιας και με ρωτήσατε όμως για το παρκέ, οφείλω να ομολογήσω πως έχει το ίδιο πάθος, την ίδια αγωνιστικότητα και θέλει πάντοτε να κερδίζει.

Προτιμώ λοιπόν να είμαι συμπαίκτης του και όχι αντίπαλός του.

Χρίστος Δήμας